Władysław Kościelski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne techniczne |
m WP:SK |
||
Linia 7: | Linia 7: | ||
|podpis = |
|podpis = |
||
|data urodzenia = [[24 października]] [[1819]] |
|data urodzenia = [[24 października]] [[1819]] |
||
|miejsce urodzenia = Szarlej k. [[Inowrocław]]ia |
|miejsce urodzenia = Szarlej k. [[Inowrocław]]ia |
||
|imię przy narodzeniu = |
|imię przy narodzeniu = |
||
|data śmierci = [[17 marca]] [[1895]] |
|data śmierci = [[17 marca]] [[1895]] |
||
|miejsce śmierci = Zamek Bertholdstein |
|miejsce śmierci = Zamek Bertholdstein |
||
|przyczyna śmierci = |
|przyczyna śmierci = |
||
|miejsce spoczynku = |
|miejsce spoczynku = |
||
|zawód = żołnierz |
|zawód = żołnierz |
||
|odznaczenia = |
|odznaczenia = |
||
|commons = |
|commons = |
||
|wikiźródła = |
|wikiźródła = |
||
Linia 28: | Linia 28: | ||
W czerwcu tego samego roku był już w [[Berlin]]ie, gdzie współuczestniczył w organizowaniu Ligi Polskiej, co doprowadziło go do pojedynku z mjr Konstantinem Voigt-Rhetzem, w którym został ranny. W 1848 roku zetknął się także z [[Michał Bakunin|Michałem Bakuninem]] i [[Karol Marks|Karolem Marksem]] (w imieniu Bakunina wzywał Marksa na pojedynek, do którego ostatecznie nie doszło). We wrześniu 1849 znalazł się w [[Turcja|Turcji]] i trafił do obozu wychodźców polskich i węgierskich w [[Widyń|Widyniu]]. Z ramienia gen. [[Władysław Zamoyski (generał)|Władysława Zamoyskiego]] kierował obozem w Szumli i współtworzył osadę polską w [[Polonezköy|Adampolu]]. W 1852 na krótko objął po [[Michał Czajkowski (pisarz)|Michale Czajkowskim]] prowadzenie Agencji Wschodniej. W 1853 roku przebywał w Paryżu i współpracował z działaczami [[Hôtel Lambert (obóz polityczny)|Hôtelu Lambert]]. |
W czerwcu tego samego roku był już w [[Berlin]]ie, gdzie współuczestniczył w organizowaniu Ligi Polskiej, co doprowadziło go do pojedynku z mjr Konstantinem Voigt-Rhetzem, w którym został ranny. W 1848 roku zetknął się także z [[Michał Bakunin|Michałem Bakuninem]] i [[Karol Marks|Karolem Marksem]] (w imieniu Bakunina wzywał Marksa na pojedynek, do którego ostatecznie nie doszło). We wrześniu 1849 znalazł się w [[Turcja|Turcji]] i trafił do obozu wychodźców polskich i węgierskich w [[Widyń|Widyniu]]. Z ramienia gen. [[Władysław Zamoyski (generał)|Władysława Zamoyskiego]] kierował obozem w Szumli i współtworzył osadę polską w [[Polonezköy|Adampolu]]. W 1852 na krótko objął po [[Michał Czajkowski (pisarz)|Michale Czajkowskim]] prowadzenie Agencji Wschodniej. W 1853 roku przebywał w Paryżu i współpracował z działaczami [[Hôtel Lambert (obóz polityczny)|Hôtelu Lambert]]. |
||
W 1854 udał się do [[Stambuł |
W 1854 udał się do [[Stambuł]]u i w randze [[major]]a wstąpił do armii tureckiej. W czerwcu 1854 już jako [[pułkownik]] objął dowództwo II pułku gwardii cesarskiej w brygadzie tureckiej. Brał udział w [[Bitwa pod Bałakławą|bitwie pod Bałakławą]] (25 X 1854). Po [[wojna krymska|wojnie krymskiej]] za bohaterstwo i zasługi został awansowany do stopnia [[generał dywizji|generała dywizji]] i przeniesiony na stanowisko komendanta twierdzy Anpic. Po wstąpieniu na tron [[Abd-ul-Aziz]]a (1861) objął funkcję marszałka dworu<ref name=Blox>[http://foxmulder.blox.pl/2010/09/Zapomniani-Polacy-ktorzy-zmodernizowali-Turcje.html Blox - Zapomniani Polacy, którzy zmodernizowali Turcję] {{lang|pl}} [dostęp 2011-04-14]</ref>. W 1863 został inspektorem generalnym jazdy tureckiej<ref name=Blox/>. |
||
Zagrożony gruźlicą, od 1864 spędzał zimy w w [[Egipt|Egipcie]], gdzie zaprzyjaźnił się z [[Kedyw (wicekról Egiptu)|kedywem]] [[Ismail Pasza|Ismailem Paszą]]. Swoje oszczędności ulokował w akcjach [[Kanał Sueski|Kanału Sueskiego]], co stało się fundamentem jego wielomilionowej fortuny. |
Zagrożony gruźlicą, od 1864 spędzał zimy w w [[Egipt|Egipcie]], gdzie zaprzyjaźnił się z [[Kedyw (wicekról Egiptu)|kedywem]] [[Ismail Pasza|Ismailem Paszą]]. Swoje oszczędności ulokował w akcjach [[Kanał Sueski|Kanału Sueskiego]], co stało się fundamentem jego wielomilionowej fortuny. |
||
Linia 50: | Linia 50: | ||
[[Kategoria:Polacy - generałowie armii tureckiej]] |
[[Kategoria:Polacy - generałowie armii tureckiej]] |
||
[[Kategoria:Polscy uczestnicy wojny krymskiej 1853-1859 (strona turecka)]] |
[[Kategoria:Polscy uczestnicy wojny krymskiej 1853-1859 (strona turecka)]] |
||
[[Kategoria:Kolekcjonerzy sztuki]] |
|||
[[Kategoria:Kościelscy|Władysław]] |
[[Kategoria:Kościelscy|Władysław]] |
||
[[Kategoria:Urodzeni w 1819]] |
[[Kategoria:Urodzeni w 1819]] |
Wersja z 13:18, 7 kwi 2013
Data i miejsce urodzenia |
24 października 1819 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
żołnierz |
Władysław Kościelski, Sefer Paşa, herbu Ogończyk (ur. 24 października 1819[1] w Szarleju[1] k. Inowrocławia, zm. 17 marca 1895 na zamku Bertholdstein w Styrii) – żołnierz, generał w wojsku tureckim, znany hodowca koni arabskich, kolekcjoner, mecenas sztuki.
Biografia
Był czwartym synem Józefa (ok. 1750-1831), szambelana pruskiego i Kunegundy z Rokitnickich. W latach 1832-1837 uczył się w klasie polskiej w Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu. Służył w armii pruskiej jako jednoroczny ochotnik w I Pułku Kirasjerów we Wrocławiu. Służbę wojskową zakończył przed 1844, kiedy to, przebywając w Paryżu, na życzenie ks. Adama Jerzego Czartoryskiego przedstawił pisemnie swój ogląd sytuacji politycznej w Wielkim Księstwie Poznańskim (Pogląd na sprawę polską przez hrabiego Władysława Kościelskiego, rkp. B.Cz.Ew.XVII 1245, k. 1-10). W 1846 został aresztowany i osadzony w Cytadeli poznańskiej, przesiedział w więzieniach półtora roku. Uwolniony przed procesem spiskowców w 1847, uczestniczył w powstaniu 1848 roku (wziął udział w bitwie pod Trzemesznem, 11 IV 1848 i być może jeszcze pod Środą, 18 IV 1848).
W czerwcu tego samego roku był już w Berlinie, gdzie współuczestniczył w organizowaniu Ligi Polskiej, co doprowadziło go do pojedynku z mjr Konstantinem Voigt-Rhetzem, w którym został ranny. W 1848 roku zetknął się także z Michałem Bakuninem i Karolem Marksem (w imieniu Bakunina wzywał Marksa na pojedynek, do którego ostatecznie nie doszło). We wrześniu 1849 znalazł się w Turcji i trafił do obozu wychodźców polskich i węgierskich w Widyniu. Z ramienia gen. Władysława Zamoyskiego kierował obozem w Szumli i współtworzył osadę polską w Adampolu. W 1852 na krótko objął po Michale Czajkowskim prowadzenie Agencji Wschodniej. W 1853 roku przebywał w Paryżu i współpracował z działaczami Hôtelu Lambert.
W 1854 udał się do Stambułu i w randze majora wstąpił do armii tureckiej. W czerwcu 1854 już jako pułkownik objął dowództwo II pułku gwardii cesarskiej w brygadzie tureckiej. Brał udział w bitwie pod Bałakławą (25 X 1854). Po wojnie krymskiej za bohaterstwo i zasługi został awansowany do stopnia generała dywizji i przeniesiony na stanowisko komendanta twierdzy Anpic. Po wstąpieniu na tron Abd-ul-Aziza (1861) objął funkcję marszałka dworu[2]. W 1863 został inspektorem generalnym jazdy tureckiej[2].
Zagrożony gruźlicą, od 1864 spędzał zimy w w Egipcie, gdzie zaprzyjaźnił się z kedywem Ismailem Paszą. Swoje oszczędności ulokował w akcjach Kanału Sueskiego, co stało się fundamentem jego wielomilionowej fortuny.
W późniejszym okresie stał się znanym hodowcą koni arabskich. Araby z jego hodowli trafiły do wielu stadnin w tym i polskich. Był też mecenasem artystów (Chlebowskiego i Brodzkiego). W 1873 zakupił średniowieczny zamek Bertholdstein w Styrii, w którym na stałe osiadł w 1882. Przeniósł tam zgromadzone przez siebie dzieła sztuki (broń orientalną, ceramikę, galerię obrazów i zbiory rzeźb). W testamencie zapisał całość kolekcji Krakowowi. Mimo że ówczesnym muzealnikom zbiory się nie podobały ze względu na zbyt małą liczbę "poloników", obecnie stanowią dumę Muzeum Narodowego w Krakowie.
Publikacje
- Widerlegung der offiziellen Nachweisung des General v. Colomb, den Bruch der Convention vom 11. April betreffend, von... Berlin 1848.
- Einige Worte über die aktenmässige Darstellung der polnischen Insurektion im Jahre 1848 mit Genehmigung Sr. Excellenz des commanderenden Generals von C. v. Voigt-Rhetz, Major in königl. preuss. Generalstabe, Berlin 1848.
- ↑ a b encyklopedia.pwn.pl (pol.) [dostęp 2011-04-13]
- ↑ a b Blox - Zapomniani Polacy, którzy zmodernizowali Turcję (pol.) [dostęp 2011-04-14]
Bibliografia
- "Polski Słownik Biograficzny", Tom XIV/3 zeszyt 62. Wrocław - Warszawa - Kraków, 1969, str. 424-425.
Zobacz też
- Józef Kościelski (1845-1911) – bratanek Władysława
- Nagroda Fundacji im. Kościelskich