Paweł Jarkowski: Różnice pomiędzy wersjami

Paweł Jarkowski
Data i miejsce urodzenia	1781 ; Kraków
Data i miejsce śmierci	24 maja 1845 ; Kijów
Zawód, zajęcie	bibliotekarz, bibliograf

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 13:26, 29 gru 2014

Artykuł ten został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz”.
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.

Paweł Jarkowski - (ur. 1781 w Krakowie, zm. 24 maja 1845 w Kijowie) - polski bibliotekarz i bibliograf, wykształcony w Wojewódzkiej Szkole Wydziałowej w Krzemieńcu na Wołyniu^[1].

Praca zawodowa

W latach 1801-1805 był nauczycielem "nauki moralnej" i języka francuskiego. W 1804 roku otrzymał w spadku od Hugona Kołłątaja jego księgozbiór a w roku 1805 za sprawą Tadeusza Czackiego został nauczycielem języka francuskiego i bibliotekarzem w Gimnazjum Wołyńskim, przekształconym w 1819 w Liceum Krzemienieckie^[2]. W 1809 roku otrzymał stanowisko bibliotekarza i nauczyciela bibliografii.

W 1818 roku Liceum Krzemienieckie otrzymało rangę uczelni akademickiej, a Pawłowi Jarkowskiemu zaproponowano stanowisko profesora^[3]. Nauczając gramatyki powszechnej, pełnił nadal funkcję bibliotekarza^[4]. Z powodu szybkiego rozrastania się zbiorów biblioteki krzemienieckiej i przenoszenia jej do pomieszczeń Kolegium Bazyliańskiego, Jarkowski wyjechał do Krakowa i Warszawy, by zapoznać się z organizacją tamtejszych bibliotek. Po powrocie opracował księgozbiór, zachowując podział rzeczowy nadany bibliotece królewskiej przez Jana Chrzciciela Albertrandiego, jednocześnie rozbudował opisy książek, tworząc katalog systematyczny; na jego gruncie stworzył indeks alfabetyczny, przekształcony następnie w formę katalogu. Jarkowski, dla lepszego funkcjonowania biblioteki, stworzył cztery katalogi: systematyczny, alfabetyczny powszechny, alfabetyczny szczególny oraz rzeczowy^[3].

W 1832 roku po upadku powstania listopadowego Liceum Krzemienieckie zostało zlikwidowane, a zbiory biblioteczne rok później przewieziono do Kijowa, gdzie stały się podstawą dla tworzonej biblioteki Uniwersytetu św. Włodzimierza. Do Kijowa wyjechał również Jarkowski, obejmując tam stanowisko bibliotekarza, które pełnił aż do śmierci.

Pracowity, zacny, znał swój przedmiot gruntownie i sumiennie; do najlepszych bibliotekarzów w Polsce liczyć go można^[4].

Odznaczenia

Za pracę na uniwersytecie kijowskim otrzymał:

Order Świętej Anny III klasy
Order Świętego Włodzimierza IV klasy (order patrona uczelni)

Publikacje

Paweł Jarkowski nie wydał żadnej rozprawy z zakresu bibliologii, pozostawił natomiast pokaźną spuściznę rękopiśmienną. Prace te wykorzystane zostały w Księgach bibliograficznych autorstwa Joachima Lelewela i wydane w formie rozprawki w 1935 roku przez Marię Danilewiczową. Obok zachowanych przez Karola Załozieckiego notatek z wykładów Jarkowskiego, znajdujących się w Bibliotece Kórnickiej, są to jedyne zachowane źródła pozwalające na odtworzenie poglądów Jarkowskiego w dziedzinie bibliologii^[5].

O bibliografii i o niezbędnych dla bibliotekarza wiadomościach tejże - 1809 rok;
Elementarny kurs bibliografii dla uczniów Liceum Wołyńskiego;
Wykłady Pawła Jankowskiego. Bibliologia
Plan systematycznego porządku dla ułożenia Biblioteki Liceum Wołyńskiego;
Historia Biblioteki Liceum Wołyńskiego;
Wiadomości o Bibliotece Liceum Krzemienieckiego i onej porządku.

↑ Birkenmajer 1971 ↓, s. 1063.
↑ Kubów 1983 ↓, s. 8.
↑ ^a ^b Kubów 1983 ↓, s. 10.
↑ ^a ^b Iwanowski 1873 ↓, s. 462.
↑ Kubów 1983 ↓, s. 12.

Bibliografia

Stefan Kubów: Sylwetki polskich bibliologów. Wrocław: Ossolineum, 1983. ISBN 83-04-01172-7.
Aleksander Birkenmajer: Encyklopedia Wiedzy o Książce. Wrocław: Ossolineum, 1971.
Gabinet numizmatyczny Wołyńskiego liceum. W: Eustachy Antoni Iwanowski: Rozmowy o polskiéj Koronie. T. 2. Kraków: Drukarnia "Czasu", 1873.

[CITEREFBirkenmajer19711063-1] Birkenmajer 1971 ↓, s. 1063.

[CITEREFKubów19838-2] Kubów 1983 ↓, s. 8.

[CITEREFKubów198310-3] Kubów 1983 ↓, s. 10.

[CITEREFIwanowski1873462-4] Iwanowski 1873 ↓, s. 462.

[CITEREFKubów198312-5] Kubów 1983 ↓, s. 12.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Linia 26: / Linia 26: @@
 == Praca zawodowa ==
 [[Plik:Kremenec Kolegium IMG 5820 61-234-9001.jpg|thumb|right|240px|Liceum Krzemienieckie, w którym w latach 1809-1832 pracował Paweł Jarkowski]]
-W latach 1801-1805 był nauczycielem "nauki moralnej" i języka francuskiego. W 1804 roku otrzymał w spadku od [[Hugo Kołłątaj|Hugona Kołłątaja]] jego księgozbiór a w roku 1805 za sprawą [[Tadeusz Czacki|Tadeusza Czackiego]] został nauczycielem języka francuskiego i bibliotekarzem w Gimnazjum Wołyńskim, przekształconym w 1819 w [[Liceum Krzemienieckie]]{{odn|Kubów|1983|s=8}}. W 1809 roku otrzymał stanowisko bibliotekarza i nauczyciela [[Bibliografia|bibliografii]].
+W latach 1801-1805 był nauczycielem "nauki moralnej" i [[język francuski|języka francuskiego]]. W 1804 roku otrzymał w spadku od [[Hugo Kołłątaj|Hugona Kołłątaja]] jego księgozbiór a w roku 1805 za sprawą [[Tadeusz Czacki|Tadeusza Czackiego]] został nauczycielem języka francuskiego i bibliotekarzem w Gimnazjum Wołyńskim, przekształconym w 1819 w [[Liceum Krzemienieckie]]{{odn|Kubów|1983|s=8}}. W 1809 roku otrzymał stanowisko bibliotekarza i nauczyciela [[Bibliografia|bibliografii]].
 W 1818 roku Liceum Krzemienieckie otrzymało rangę uczelni akademickiej, a Pawłowi Jarkowskiemu zaproponowano stanowisko profesora{{odn|Kubów|1983|s=10}}. Nauczając gramatyki powszechnej, pełnił nadal funkcję bibliotekarza{{odn|Iwanowski|1873|s=462}}. Z powodu szybkiego rozrastania się zbiorów biblioteki krzemienieckiej i przenoszenia jej do pomieszczeń Kolegium Bazyliańskiego, Jarkowski wyjechał do Krakowa i Warszawy, by zapoznać się z organizacją tamtejszych bibliotek. Po powrocie opracował księgozbiór, zachowując podział rzeczowy nadany bibliotece królewskiej przez [[Jan Chrzciciel Albertrandi|Jana Chrzciciela Albertrandiego]], jednocześnie rozbudował opisy książek, tworząc katalog systematyczny; na jego gruncie stworzył indeks alfabetyczny, przekształcony następnie w formę katalogu. Jarkowski, dla lepszego funkcjonowania biblioteki, stworzył cztery katalogi: systematyczny, alfabetyczny powszechny, alfabetyczny szczególny oraz rzeczowy{{odn|Kubów|1983|s=10}}.
-W 1832 roku po upadku [[Powstanie listopadowe|Powstania Listopadowego]] Liceum Krzemienieckie zostało zlikwidowane, a zbiory biblioteczne rok później przewieziono do [[Kijów|Kijowa]], gdzie stały się podstawą dla tworzonej biblioteki [[Kijowski Uniwersytet Narodowy im. Tarasa Szewczenki|Uniwersytetu św. Włodzimierza]]. Do Kijowa wyjechał również Jarkowski, obejmując tam stanowisko bibliotekarza, które pełnił aż do śmierci.
+W 1832 roku po upadku [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]] Liceum Krzemienieckie zostało zlikwidowane, a zbiory biblioteczne rok później przewieziono do [[Kijów|Kijowa]], gdzie stały się podstawą dla tworzonej biblioteki [[Kijowski Uniwersytet Narodowy im. Tarasa Szewczenki|Uniwersytetu św. Włodzimierza]]. Do Kijowa wyjechał również Jarkowski, obejmując tam stanowisko bibliotekarza, które pełnił aż do śmierci.
 {{cytat|Pracowity, zacny, znał swój przedmiot gruntownie i sumiennie; do najlepszych bibliotekarzów w Polsce liczyć go można{{odn|Iwanowski|1873|s=462}}.}}
 == Odznaczenia ==
+Za pracę na uniwersytecie kijowskim otrzymał:
-Za prace na uniwersytecie kijowskim otrzymał:
 * [[Order Świętej Anny]] III klasy
 * [[Order Świętego Włodzimierza]] IV klasy (order patrona uczelni)