Ernst Borinski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m dodana kategoria
m red
Linia 12: Linia 12:
|miejsce śmierci = Tougaloo, Missisipi
|miejsce śmierci = Tougaloo, Missisipi
|przyczyna śmierci =
|przyczyna śmierci =
|miejsce spoczynku =
|miejsce spoczynku =Kampus Koledżu Tougaloo
|zawód = [[socjolog]]
|zawód = [[socjolog]]
|odznaczenia =
|odznaczenia =
Linia 19: Linia 19:
|wikicytaty =
|wikicytaty =
|www =
|www =
|Alma Mater = }}
}}
'''Ernst Borinski''' (ur. [[26 listopada]] [[1901]] w Katowicach<ref>{{Cytuj stronę|url = http://gen.scatteredmind.co.uk/show_person/1317|tytuł = Ernst Borinski|autor = |data dostępu = 2015-04-14|opublikowany = My family tree|język = en}}</ref>, zm. [[26 maja]] [[1983]] w Tougaloo, Missisipi<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GScid=63260&GRid=11017780& | tytuł = Ernst Borinski | data dostępu = 2015-04-13| autor = | nazwisko = | imię = | autor link = | autor2 = | data = | rok = | miesiąc = | praca = | opublikowany = Find A Grave | strony = | język = en | cytat = | archiwum = | zarchiwizowano = }}</ref>) – amerykański [[socjolog]] pochodzenia niemieckiego, który przyczynił się do osłabienia [[Prawa Jima Crowa|praw Jima Crowa]] w [[Mississippi]] w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych ub. wieku<ref>{{Cytuj pismo|nazwisko = Lowe|imię = Maria|tytuł = [http://www.southwestern.edu/academics/bwp/pdf/2007bwp_lowe-vol7.pdf An Unseen Hand: The Role of Sociology Professor Ernst Borinski in Mississippi's Struggle for Racial Integration in the 1950s and 1960s]|czasopismo = Leadership|wolumin = 4|wydanie = no. 1|strony = 27-47|data = February 2008|wydawca = Sage Publications|miejsce = Thousand Oaks, California|issn = 1742-7150|doi = 10.1177/1742715007085768}}</ref>.
'''Ernst Borinski''' (ur. [[26 listopada]] [[1901]] w Katowicach<ref>{{Cytuj stronę|url = http://gen.scatteredmind.co.uk/show_person/1317|tytuł = Ernst Borinski|autor = |data dostępu = 2015-04-14|opublikowany = My family tree|język = en}}</ref>, zm. [[26 maja]] [[1983]] w Tougaloo, Missisipi<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GScid=63260&GRid=11017780& | tytuł = Ernst Borinski | data dostępu = 2015-04-13| autor = | nazwisko = | imię = | autor link = | autor2 = | data = | rok = | miesiąc = | praca = | opublikowany = Find A Grave | strony = | język = en | cytat = | archiwum = | zarchiwizowano = }}</ref>) – amerykański [[socjolog]] pochodzenia niemieckiego, który przyczynił się do osłabienia [[Prawa Jima Crowa|praw Jima Crowa]] w [[Mississippi]] w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych ub. wieku<ref>{{Cytuj pismo|nazwisko = Lowe|imię = Maria|tytuł = [http://www.southwestern.edu/academics/bwp/pdf/2007bwp_lowe-vol7.pdf An Unseen Hand: The Role of Sociology Professor Ernst Borinski in Mississippi's Struggle for Racial Integration in the 1950s and 1960s]|czasopismo = Leadership|wolumin = 4|wydanie = no. 1|strony = 27-47|data = February 2008|wydawca = Sage Publications|miejsce = Thousand Oaks, California|issn = 1742-7150|doi = 10.1177/1742715007085768}}</ref>.



Wersja z 12:47, 15 kwi 2015

Ernst Borinski
{{{alt grafiki}}}
Borinski w roku 1955
Data i miejsce urodzenia

26 listopada 1901
Kattowitz, Cesarstwo Niemieckie

Data i miejsce śmierci

26 maja 1983
Tougaloo, Missisipi

Miejsce spoczynku

Kampus Koledżu Tougaloo

Zawód, zajęcie

socjolog

Ernst Borinski (ur. 26 listopada 1901 w Katowicach[1], zm. 26 maja 1983 w Tougaloo, Missisipi[2]) – amerykański socjolog pochodzenia niemieckiego, który przyczynił się do osłabienia praw Jima Crowa w Mississippi w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych ub. wieku[3].

Borinscy byli śląskimi Żydami, w pierwszej połowie XIX w. prapradziadek Ernsta, Adolf Borinski[4] handlował ubraniami i przyprawami w Żorach[5]. W latach międzywojennych delikatesy Borinski prowadzone przy katowickim rynku przez Maxa – ojca Ernsta – cieszyły się wysoka renomą.

Gimnazjum ukończył w Katowicach. W 1924 roku otrzymał tytuł licencjata na Uniwersytecie w Halle. Studiował od 1925 roku prawo w Hamburgu, a następnie na Uniwersytecie w Berlinie, gdzie w 1928 otrzymał stopień doktora filozofii, w 1930 roku zdobył dyplom z prawa międzynarodowego na Akademii Prawa Międzynarodowego w Hadze. Podjął pracę w Jenie, gdzie uczył przez osiem lat[6]. Między innymi prowadził wykłady dla pracowników zakładów Zeissa[7].

Aby uciec przed nasilającymi się w Niemczech represjami wobec Żydów, wyjechał do Stanów Zjednoczonych. 21 marca 1938 roku na pokładzie Queen Mary przybył do Nowego Jorku. W latach 1942-1945 służył w Europie jako tłumacz w wywiadzie amerykańskiej armii (znał niemiecki, angielski, francuski, polski, hiszpański i rosyjski), podczas służby otrzymał 22 listopada 1943 roku amerykańskie obywatelstwo. Po opuszczeniu armii kontynuował studia, w 1947 r. otrzymał tytuł magistra socjologii z University of Chicago i przyjął ofertę pracy jako wykładowca socjologii w [[{{{1}}}|Tougaloo College]][[:d:{{{Q}}}#sitelinks-wikipedia|(inne języki)]][8] w stanie Missisipi, gdzie uczył też niemieckiego i rosyjskiego. W 1954 obronił doktorat z socjologii na University of Pittsburgh[6].

W USA na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych wciąż obowiązywały tzw. prawa Jima Crowa, rasistowski system odmawiający wielu praw ludności murzyńskiej. Stan Missisipi był jedną z twierdz segregacji i represji wobec ciemnoskórych. Tougaloo było uczelnią dla czarnych. Borinski jako jeden z pierwszych organizował zajęcia, wykłady i spotkania, na których biali i czarni studenci siedzieli przy jednym stole. Publikował prace poświęcone problematyce rasowej[9][10]. Z racji swoich poglądów i działań był inwigilowany przez agencję stanową [[{{{1}}}|Mississippi State Sovereignty Commission]][[:d:{{{Q}}}#sitelinks-wikipedia|(inne języki)]] strzegącą praw segregacji.

Borinski wykładał w Tougaloo aż do swojej śmierci w wieku 82 lat. Z czasem stał się ikoną ruchu równouprawnienia czarnych[11]. Jego imieniem nazwano jeden kompleksów budynków koledżu Tougaloo. Jest pochowany na małym cmentarzu na terenie kampusu. W styczniu 2000 roku odbyła się pierwsza z corocznych konferencji na jego cześć. American Civil Liberties Union nadaje doroczną nagrodę jego imienia[12].

  1. Ernst Borinski. My family tree. [dostęp 2015-04-14]. (ang.).
  2. Ernst Borinski. Find A Grave. [dostęp 2015-04-13]. (ang.).
  3. Maria Lowe. An Unseen Hand: The Role of Sociology Professor Ernst Borinski in Mississippi's Struggle for Racial Integration in the 1950s and 1960s. „Leadership”. 4 (no. 1), s. 27-47, February 2008. Thousand Oaks, California: Sage Publications. DOI: 10.1177/1742715007085768. ISSN 1742-7150. 
  4. Marcin Zasada. Borinski: Ślązak który zmienił Amerykę. „Dziennik Zachodni”, 2013-05-24. Katowice: Polskapresse Oddział Prasa Śląska Media. ISSN 1898-312X. 
  5. Augustin Weltzel: Geschichte der Stadt Sohrau in Ober-Schlesien. Sohrau: Im Verlage des Magistrats, 1888. (niem.).
  6. a b Zack J. Van Landingham: Notatka służbowa na temat Borinskiego. Sovereignty Commission Online. [dostęp 2015-04-14]. (ang.).
  7. Borinski Brochure. Toougalu: Toougalu College, 2014.
  8. Our History. Tougaloo College. [dostęp 2015-04-14]. (ang.).
  9. Ernst Borinski. A Legal and Sociological Analysis of the Segregation Decision of 1954. „University of Pittsburgh Law Review”. 15, s. 622-627, 1954. ISSN 0041-9915. 
  10. Ernst Borinski. The Litigation Curve and the Litigation Filibuster in Civil Rights Cases: A Study of Conflict Between Legally Commanded and Socio-Culturally Accepted Changes in the Negro-White Caste Order in the Southern Community. „Social Forces”. 37 (2), s. 142-147, 1958. Chapel Hill, N.C./University of North Carolina Press.. DOI: 10.2307/2572797. ISSN 1534-7605. 
  11. Donald Cunnigen. The Legacy of Ernst Borinski: The Production of an African American Sociological Tradition. „Teaching Sociology”. 31, s. 397-411, 2003. Beverly Hills, CA: Sage Publications. ISSN 0092-055X. 
  12. From Swastika to Jim Crow. PBS. [dostęp 2015-04-14]. (ang.).