Teodozij Starak: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 16:45, 29 sie 2006

Teodozjusz Starak, ukr. Tеодозій Старак (ur. 12 sierpnia 1931 w Międzybrodziu koło Sanoka - zm. 1 października 1999 we Lwowie), ukraiński dysydent, działacz społeczny i dyplomata. Pierwszy poseł niepodległej Ukrainy w Polsce (1991).

Teodozjusz Starak urodził się na Łemkowszczyżnie jako syn Wasyla Staraka- działacza ukraińskiego stowarzyszenia społeczno-oświatowego Proswita . W marcu 1945 we wstępnym etapie wyrównywania granic deportowany z rodziną do Lwowa. W listopadzie roku 1949 aresztowany przez NKWD jako syn wroga ludu i uczestnik kółek samokształceniowych w gimnazjum . Po krótkim śledztwie zesłany do obozu koncentracyjnego - (łagru) w Karagandzie. Po sześciu latach łagru i zesłania po amnestii chruszczowowskiej wraca do Lwowa. W latach 1956 - 1961 studiuje na wydziale slawistyki Uniwersytetu Lwowskiego otrzymując dyplom magistra filologii polskiej. Pracuje następnie na Uniwersytecie Lwowskim włączając się w ruch szestdysiatnykiw - młodego pokolenia ukraińskiej inteligencji, które zaktywizowało się w ramach odwilży po XX i XXII Zjeździe KPZR. Najwazniejszymi postaciami tego pokolenia byli również Dmytro Pawłyczko, Wasyl Stus, Iwan Dracz,Wiaczesław Czornowił, Bohdan Horyń, Mychajło Horyń i Łewko Łukjanenko. Łewko Łukjanenko, prawnik, za zorganizowanie konspiracyjnej partii - Ukraiński Związek Robotniczo-Chłopski został skazany w roku 1961 na karę śmierci (złagodzoną do piętnastu lat więzienia, które odsiedział w całości).

Teodozjusz Starak w roku 1965 został usunięty z pracy i aresztowany wraz z Bohdanem i Mychajło Horyniami na fali aresztowań ukraińskiej inteligencji, równoległej do pokazowego procesu Daniel - Siniawski w Moskwie. Po uwolnieniu utrzymuje się z pracy dorywczej,jako wiejski nauczyciel, wreszcie w roku 1969 zostaje zatrudniony jako redaktor w redakcji polskiej wydawnictwa Radianska Szkoła, gdzie pracuje oficjalnie do roku 1990. Równolegle redaguje podziemną gazetę zakazanego w ZSRR od roku 1945 Kościoła greckokatolickiego Wira Bat'kiw ( Wiara ojców).

Po upadku ZSRR i uzyskaniu niepodległosci przez Ukrainę ( 1991) zostaje pierwszym reprezentantem dyplomatycznym niepodległego państwa ukraińskiego w Polsce w randze posła - charge d'affaires. Organizuje placówkę dyplomatyczną od podstaw - w znacznej mierze za własne środki - ( stąd przydomek latającego ambasadora, który nie miał nawet własnego kierowcy). Po podniesieniu rangi przedstawicielstw dyplomatycznych Polski i Ukrainy do szczebla ambasad - do kwietnia 1998 roku pierwszy radca Ambasady Ukrainy w Polsce ( pierwszy zastępca ambasadora) . W roku 1998 wybrany honorowym Prezesem Światowego Związku Łemków.

Współautor (wraz z S. Łewynską) Słownika polsko-ukraińskiego 1998. Po roku 1991 jest autorem wielu wywiadów i publikacji w prasie ukraińskiej i polskiej. Zmarł po długotrwałej ciężkiej chorobie we Lwowie w dniu 1.10.1999 r. Pochowany w Kwaterze Represjonowanych i Więźniów Politycznych Cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie.

Na wniosek Towarzystwa Gospodarczego Polska-Ukraina z 13.10.1999 r. Teodozjusz Starak został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP. Odznaczenie wdowie , ukraińskiej poetce Lubow Gorbenko , wręczyli 19.03.2002 r na Ratuszu we Lwowie w imieniu Rzeczpospolitej Andrzej Rosiński i Zbigniew Misiak. Teodozjusz Starak jest jedynym oprócz późniejszego ambasadora Ukrainy w Polsce - Dmytra Pawłyczki ( poety i dysydenta ) obywatelem Ukrainy uhonorowanym w ten sposób.

Bibliografia

Słownik polsko-ukraiński , Lviv 1998; ISBN 5-7773-0884-8
Litaučij ambasador : Teodozij Starak : osobistist', Lviv 2001 ; ISBN 5-7773--0450-8

Linki zewnętrzne

@@ Linia 7: / Linia 7: @@
 '' ( ''Wiara ojców'').
-Po upadku ZSRR i uzyskaniu niepodległosci przez Ukrainę ( [[1991]]) zostaje pierwszym reprezentantem dyplomatycznym niepodległego państwa ukraińskiego w Polsce w randze posła - ''[[charge d'affaires]]''. Organizuje placówkę dyplomatyczną od podstaw w znacznej mierze za własne środki -  ( stąd przydomek '''''latającego ambasadora''''', który nie miał nawet własnego kierowcy).   Po podniesieniu rangi przedstawicielstw dyplomatycznych Polski i Ukrainy do szczebla ambasad - do kwietnia [[1998]] roku pierwszy radca Ambasady Ukrainy w Polsce ( pierwszy zastępca ambasadora) .
+Po upadku ZSRR i uzyskaniu niepodległosci przez Ukrainę ( [[1991]]) zostaje pierwszym reprezentantem dyplomatycznym niepodległego państwa ukraińskiego w Polsce w randze posła - ''[[charge d'affaires]]''. Organizuje placówkę dyplomatyczną od podstaw -  w znacznej mierze za własne środki -  ( stąd przydomek '''''latającego ambasadora''''', który nie miał nawet własnego kierowcy).   Po podniesieniu rangi przedstawicielstw dyplomatycznych Polski i Ukrainy do szczebla ambasad - do kwietnia [[1998]] roku pierwszy radca Ambasady Ukrainy w Polsce ( pierwszy zastępca ambasadora) .
 W roku [[1998]] wybrany honorowym Prezesem [[Światowy Związek Łemków|Światowego Związku Łemków]].