Władysław Massalski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ToBot (dyskusja | edycje)
m WP:CHECK - eliminacja błędu #89 (brak spacji po przecinku w DEFAULTSORT)
infobox, rozbudowa
Linia 1: Linia 1:
{{Biogram infobox
'''Władysław Massalski''' (ur. w [[1859]] na Wileńszczyźnie, zm. [[24 listopada]] [[1932]] w [[Warszawa|Warszawie]]) - [[botanika|botanik]], [[geografia|geograf]], podróżnik i badacz Azji Środkowej.
|imię i nazwisko = Władysław Massalski
|imię i nazwisko org =
|grafika = Brockhaus and Efron Encyclopedic Dictionary B82 41-5.jpg
|opis grafiki = ok. 1890
|podpis =
|data urodzenia = [[30 stycznia]] [[1871]]
|miejsce urodzenia =
|data śmierci = [[24 listopada]] [[1932]]
|miejsce śmierci = [[Warszawa]]
|zawód = geograf<br />botanik<br />podróżnik
|odznaczenia = {{order|ŚA|1}} {{order|OŚSaw|WO}} {{order|LH}}
|commons =
|wikicytaty =
|www =
}}
'''Władysław Ansgary Błażej Massalski''' (ur. 30 stycznia [[1859]] na Wileńszczyźnie, zm. [[24 listopada]] [[1932]] w [[Warszawa|Warszawie]]) - [[botanika|botanik]], [[geografia|geograf]], podróżnik i badacz Azji Środkowej.


Ukończył studia botaniczne. Główny przedmiot jego zainteresowań stanowiła jednak agrotechnika, hydrologia i geografia. Wniósł ważny wkład w poznanie oraz rozwój gospodarczy Azji Środkowej. Zajmował się wprowadzaniem upraw bawełny oraz podnoszenia na wysoki poziom ogrodnictwa. Był specjalistą od rolniczego zagospodarowania stepów. Jako profesor Taszkienckiego Uniwersytetu prowadził badania agrarne, geograficzne i botaniczne [[Turkmenistan|Turkmenii]], [[Tadżykistan]]u, obszarów [[Kaukaz (kraina historyczna)|Kaukazu]] i [[Kazachstan]]u. Za monografię dotyczącą badań Kazachstanu wyróżniony złotym medalem [[Rosyjskie Towarzystwo Geograficzne|Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego]]. Jako jedyny Polak trzykrotnie wyróżniony tym medalem.
Urodził się w rodzinie ziemiańskiej, był synem Jana Jerzego. W 1879 ukończył gimnazjum w Wilnie i rozpoczął studia w uniwersytecie w Petersburgu na wydziale fizyczno-matematycznym. Za specjalizację studiów obrał botanikę. Studia ukończył w 1883, uzyskując stopień kandydata nauk na podstawie rozprawy ''Szkic klimatu i flory jawnokwiatowej Druskiennik''. Praca ta ukazała się drukiem w języku polskim w „Przeglądzie Fizjograficznym”. W 1885 wydelegowany został przez Rosyjskie Towarzystwo Geograficzne na Zakaukazie dla geobotanicznych badań w rejonie Batumu. Przedmiot jego zainteresowań stanowiła agrotechnika, hydrologia i geografia. Po powrocie do Petersburga w tym samym roku mianowany został asystentem w katedrze botaniki w Akademii Medycznej. W 1886 ponownie wyjechał do okręgu karskiego na pogranicze Azji Mniejszej, potem do Kraju Zakaspijskiego, do Turkiestanu i Buchary oraz na Kaukaz dla badań z zakresu upraw rolniczych. W 1887 porzucił karierę naukową i podjął pracę w Ministerstwie Rolnictwa w Petersburgu, w którym pozostał następne dwadzieścia lat. W latach 1893–1905 pełnił funkcję wicedyrektora departamentu rolnictwa, a w latach 1905–1907 funkcję dyrektora. Zajmował się wprowadzaniem upraw bawełny oraz podnoszenia na wysoki poziom ogrodnictwa. Był specjalistą od rolniczego zagospodarowania stepów. W 1909 objął funkcję dyrektora departamentu melioracji rolnych. W okresie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] zorganizował w ramach kierowanego przez siebie departamentu wojskową organizację hydrotechniczną. Po [[Rewolucja październikowa|rewolucji 1917]] ustąpił ze stanowiska dyrektora departamentu, ale szybko został wybrany na członka naukowego komitetu w Ludowym Komisariacie Rolnictwa. W 1919 powołano go na profesora uniwersytetu w Taszkiencie, gdzie wykładał geografię gospodarczą. Jako profesor Taszkienckiego Uniwersytetu prowadził badania agrarne, geograficzne i botaniczne [[Turkmenistan|Turkmenii]], [[Tadżykistan]]u, obszarów [[Kaukaz (kraina historyczna)|Kaukazu]] i [[Kazachstan]]u. Za monografię dotyczącą badań Kazachstanu wyróżniony złotym medalem [[Rosyjskie Towarzystwo Geograficzne|Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego]]. Jako jedyny Polak trzykrotnie wyróżniony tym medalem.
W [[1922]] wyjechał do Polski w ramach repatriacji, gdzie podjął pracę na podrzędnym stanowisku w Ministerstwie Rolnictwa. W 1924 został mianowany naczelnikiem wydziału w Najwyższej Izbie Kontroli Państwowej. Ze stanowiska tego ustąpił po roku pracy. W 1926 został wybrany prezesem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Geograficznego, funkcję tę sprawował do 1931, kiedy w związku z rozwijającą się chorobą zrezygnował z czynnej pracy, zostając członkiem honorowym Towarzystwa. W czasie swej prezesury w PTG brał udział w pracach Geograficznego Komitetu Narodowego i Komisji Geograficznej PAU.


Nazwiskiem Massalskiego nazwano kilkanaście roślin. Pozostawił liczny dorobek publikacyjny i naukowy dotyczący Azji Środkowej.
W [[1922]] wyjechał do Polski w ramach repatriacji, gdzie został wybrany przewodniczącym Polskiego Towarzystwa Geograficznego.

Nazwiskiem Massalskiego nazwano kilkanaście roślin. Pozostawił liczny dorobek publikacyjny i naukowy dotyczący Azji Środkowej
Odznaczony został między innymi: rosyjskim [[Order Świętej Anny|Order Św. Anny]] I klasy, serbskim [[Order Świętego Sawy|Orderem Świętego Sawy]] II klasy i francuską [[Legia Honorowa|Legię Honorową]].

== Wybrane publikacje ==

* Turkiestański Kraj (Туркестанский Край) wyd. 1913, Petersburg
* Nowe badania archeologiczno-historyczne w Mongolii północnej. Przegląd Geograficzny, 1926
* Pierwszy Polak w Afganistanie. Przegląd Geograficzny, 1928 (artykuł o [[Jan Prosper Witkiewicz|Janie Witkiewiczu]])
* Północno-wschodnia granica zasięgu pinii . Przegląd Geograficzny, 1929
* Problemat Mandżurii . Przegląd Geograficzny, 1931
* Amu-Daria i jej dorzecze. Przegląd Geograficzny, 1932 pp.


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* Adam Massalski "Władysław Ansgary Błażej Massalski" w [[Polski Słownik Biograficzny" tom XX wyd. 1975 s.146 [http://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/wladyslaw-ansgary-blazej-massalski?print wersja elektroniczna]
* Encyklopedia PWN 12 tomowa.
* [[Stanisław Lencewicz]] "Władysław Massalski". Przegląd Geograficzny, 208–210.
* Polacy badacze Syberii i Azji Środkowej art. Rzeczpospolita z 24-25 lipca 2010.
* Polacy badacze Syberii i Azji Środkowej art. Rzeczpospolita z 24-25 lipca 2010.


Linia 15: Linia 43:
[[Kategoria:Polscy geografowie]]
[[Kategoria:Polscy geografowie]]
[[Kategoria:Polscy podróżnicy i odkrywcy]]
[[Kategoria:Polscy podróżnicy i odkrywcy]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Świętej Anny]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem św. Sawy]]
[[Kategoria:Polacy – Kawalerowie Legii Honorowej]]
[[Kategoria:Massalscy herbu własnego]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1859]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1859]]
[[Kategoria:Zmarli w 1932]]
[[Kategoria:Zmarli w 1932]]

Wersja z 01:55, 30 lip 2017

Władysław Massalski
{{{alt grafiki}}}
ok. 1890
Data urodzenia

30 stycznia 1871

Data i miejsce śmierci

24 listopada 1932
Warszawa

Zawód, zajęcie

geograf
botanik
podróżnik

Odznaczenia
Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie) Wielki Oficer Orderu Świętego Sawy (Serbia) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)

Władysław Ansgary Błażej Massalski (ur. 30 stycznia 1859 na Wileńszczyźnie, zm. 24 listopada 1932 w Warszawie) - botanik, geograf, podróżnik i badacz Azji Środkowej.

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej, był synem Jana Jerzego. W 1879 ukończył gimnazjum w Wilnie i rozpoczął studia w uniwersytecie w Petersburgu na wydziale fizyczno-matematycznym. Za specjalizację studiów obrał botanikę. Studia ukończył w 1883, uzyskując stopień kandydata nauk na podstawie rozprawy Szkic klimatu i flory jawnokwiatowej Druskiennik. Praca ta ukazała się drukiem w języku polskim w „Przeglądzie Fizjograficznym”. W 1885 wydelegowany został przez Rosyjskie Towarzystwo Geograficzne na Zakaukazie dla geobotanicznych badań w rejonie Batumu. Przedmiot jego zainteresowań stanowiła agrotechnika, hydrologia i geografia. Po powrocie do Petersburga w tym samym roku mianowany został asystentem w katedrze botaniki w Akademii Medycznej. W 1886 ponownie wyjechał do okręgu karskiego na pogranicze Azji Mniejszej, potem do Kraju Zakaspijskiego, do Turkiestanu i Buchary oraz na Kaukaz dla badań z zakresu upraw rolniczych. W 1887 porzucił karierę naukową i podjął pracę w Ministerstwie Rolnictwa w Petersburgu, w którym pozostał następne dwadzieścia lat. W latach 1893–1905 pełnił funkcję wicedyrektora departamentu rolnictwa, a w latach 1905–1907 funkcję dyrektora. Zajmował się wprowadzaniem upraw bawełny oraz podnoszenia na wysoki poziom ogrodnictwa. Był specjalistą od rolniczego zagospodarowania stepów. W 1909 objął funkcję dyrektora departamentu melioracji rolnych. W okresie I wojny światowej zorganizował w ramach kierowanego przez siebie departamentu wojskową organizację hydrotechniczną. Po rewolucji 1917 ustąpił ze stanowiska dyrektora departamentu, ale szybko został wybrany na członka naukowego komitetu w Ludowym Komisariacie Rolnictwa. W 1919 powołano go na profesora uniwersytetu w Taszkiencie, gdzie wykładał geografię gospodarczą. Jako profesor Taszkienckiego Uniwersytetu prowadził badania agrarne, geograficzne i botaniczne Turkmenii, Tadżykistanu, obszarów Kaukazu i Kazachstanu. Za monografię dotyczącą badań Kazachstanu wyróżniony złotym medalem Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego. Jako jedyny Polak trzykrotnie wyróżniony tym medalem. W 1922 wyjechał do Polski w ramach repatriacji, gdzie podjął pracę na podrzędnym stanowisku w Ministerstwie Rolnictwa. W 1924 został mianowany naczelnikiem wydziału w Najwyższej Izbie Kontroli Państwowej. Ze stanowiska tego ustąpił po roku pracy. W 1926 został wybrany prezesem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Geograficznego, funkcję tę sprawował do 1931, kiedy w związku z rozwijającą się chorobą zrezygnował z czynnej pracy, zostając członkiem honorowym Towarzystwa. W czasie swej prezesury w PTG brał udział w pracach Geograficznego Komitetu Narodowego i Komisji Geograficznej PAU.

Nazwiskiem Massalskiego nazwano kilkanaście roślin. Pozostawił liczny dorobek publikacyjny i naukowy dotyczący Azji Środkowej.

Odznaczony został między innymi: rosyjskim Order Św. Anny I klasy, serbskim Orderem Świętego Sawy II klasy i francuską Legię Honorową.

Wybrane publikacje

  • Turkiestański Kraj (Туркестанский Край) wyd. 1913, Petersburg
  • Nowe badania archeologiczno-historyczne w Mongolii północnej. Przegląd Geograficzny, 1926
  • Pierwszy Polak w Afganistanie. Przegląd Geograficzny, 1928 (artykuł o Janie Witkiewiczu)
  • Północno-wschodnia granica zasięgu pinii . Przegląd Geograficzny, 1929
  • Problemat Mandżurii . Przegląd Geograficzny, 1931
  • Amu-Daria i jej dorzecze. Przegląd Geograficzny, 1932 pp.

Bibliografia

  • Adam Massalski "Władysław Ansgary Błażej Massalski" w [[Polski Słownik Biograficzny" tom XX wyd. 1975 s.146 wersja elektroniczna
  • Stanisław Lencewicz "Władysław Massalski". Przegląd Geograficzny, 208–210.
  • Polacy badacze Syberii i Azji Środkowej art. Rzeczpospolita z 24-25 lipca 2010.