Teoria ugruntowana: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
m →Popularność na świecie: linki zewnętrzne, źródła/przypisy |
||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
Teoria ugruntowana opiera się na założeniu, że rzeczywistość społeczną najlepiej rozumieją zaangażowani w nią [[aktor społeczny|aktorzy]]. W związku z tym odrzuca tradycyjne [[funkcjonalizm (socjologia)|funkcjonalistyczne]] podejście, w którym badacz analizuje zbiorowość przy użyciu wcześniej opracowanego modelu teoretycznego, ponieważ uznaje, iż powoduje to jedynie samopotwierdzanie się danej teorii (badacz utwierdza się we własnym zamyśle, bo znajduje to, co chce znaleźć). |
Teoria ugruntowana opiera się na założeniu, że rzeczywistość społeczną najlepiej rozumieją zaangażowani w nią [[aktor społeczny|aktorzy]]. W związku z tym odrzuca tradycyjne [[funkcjonalizm (socjologia)|funkcjonalistyczne]] podejście, w którym badacz analizuje zbiorowość przy użyciu wcześniej opracowanego modelu teoretycznego, ponieważ uznaje, iż powoduje to jedynie samopotwierdzanie się danej teorii (badacz utwierdza się we własnym zamyśle, bo znajduje to, co chce znaleźć). |
||
W teorii ugruntowanej badacz idzie w [[badania terenowe|teren]] bez prekonceptualizowanych teorii. W miarę jak w kolejnych interakcjach zbiera materiał badawczy (w [[wywiad (metoda badawcza)|wywiadach]], [[Obserwacja (nauki społeczne)|obserwacjach]], [[analiza tekstu|analizie tekstu]] itp.) teoria wyłania się z samych badań, "gruntuje się" w terenie. Poprzez zastosowanie metody porównawczej dotyczącej wielu przypadków badacz-analityk generuje kategorie ogólne i opisuje procesy społeczne. |
W teorii ugruntowanej badacz idzie w [[badania terenowe|teren]] bez prekonceptualizowanych teorii. W miarę jak w kolejnych interakcjach zbiera materiał badawczy (w [[wywiad (metoda badawcza)|wywiadach]], [[Obserwacja (nauki społeczne)|obserwacjach]], [[analiza tekstu|analizie tekstu]] itp.) teoria wyłania się z samych badań, "gruntuje się" w terenie. Poprzez zastosowanie metody porównawczej dotyczącej wielu przypadków badacz-analityk generuje kategorie ogólne i opisuje procesy społeczne. Istnieją różne podejścia w teorii ugruntowanej: konstruktywistyczne podejście (konstruktywistyczna teoria ugruntowana, Katy Charmaz), podejście klasyczne (klasyczna teoria ugruntowana, Barney Glaser), pragmatyczna orientacja w teorii ugruntowanej (Anselm Strauss i Juliet Corbin).<ref>{{Cytuj |autor = Krzysztof T. Konecki |tytuł = Krzysztof T. Konecki (2009) "Teoretyzowanie w socjologii - czyli o odkrywaniu i konstruowaniu teorii na podstawie analizy danych empirycznych". Wprowadzenie do: Odkrywanie Teorii Ugruntowanej.Strategie badania jakościowego , Kraków: Nomos |data = }}</ref> <ref>{{Cytuj |autor = Krzysztof T. Konecki |tytuł = Konecki, Krzysztof T. (2015) Anselm L. Strauss – pragmatyczne korzenie, pragmatyczne konsekwencje. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 11, nr 1, s. 12‒39. |data = }}</ref> Podejścia te różnią się epistemologią i założeniami dotyczącymi ontologii świata społecznego. |
||
== Popularność na świecie == |
== Popularność na świecie == |
||
O popularności teorii ugruntowanej na świecie świadczą, między innymi, tłumaczenia prac twórców tej teorii. Klasyczna praca B. Glasera i A. Straussa ''Discovery of Grounded Theory. Strategies for Qualitative Research'' jest obecnie przetłumaczona na język japoński, niemiecki, włoski oraz polski. Inna książka o metodologii teorii ugruntowanej napisana przez A. Straussa i J. Corbin (1990 oraz wydanie z 1998 r. - ''Basics of Qualitative Research'', London: Sage) spotkała się z jeszcze szerszym międzynarodowym odzewem i została przetłumaczona na język koreański, niemiecki, chiński, japoński, arabski, rosyjski, hiszpański, francuski, czeski i portugalski. W ostatnich latach nastąpił wzrost zainteresowania metodologią w wielu dyscyplinach poza socjologią: psychologii, pedagogice, zarządzaniu czy medycynie. Prekursorem i orędownikiem teorii ugruntowanej w Polsce jest [[Krzysztof Konecki]]{{fakt|data=2011-01}}, twórca [http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume13/PSJ_6_2_Konecki.pdf wizualnej teorii ugruntowane] |
O popularności teorii ugruntowanej na świecie świadczą, między innymi, tłumaczenia prac twórców tej teorii. Klasyczna praca B. Glasera i A. Straussa ''Discovery of Grounded Theory. Strategies for Qualitative Research'' jest obecnie przetłumaczona na język japoński, niemiecki, włoski oraz polski. Inna książka o metodologii teorii ugruntowanej napisana przez A. Straussa i J. Corbin (1990 oraz wydanie z 1998 r. - ''Basics of Qualitative Research'', London: Sage) spotkała się z jeszcze szerszym międzynarodowym odzewem i została przetłumaczona na język koreański, niemiecki, chiński, japoński, arabski, rosyjski, hiszpański, francuski, czeski i portugalski. W ostatnich latach nastąpił wzrost zainteresowania metodologią w wielu dyscyplinach poza socjologią: psychologii, pedagogice, zarządzaniu czy medycynie. Prekursorem i orędownikiem teorii ugruntowanej w Polsce jest [[Krzysztof Konecki]]{{fakt|data=2011-01}}<ref>{{Cytuj |autor = Aleksandra Kołtun |tytuł = Przegląd Socjologii Jakościowej |
||
Tom VII, Numer 3 – Listopad 2011, http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume17/PSJ_7_3_Koltun.pdf |data = }}</ref>, twórca [http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume13/PSJ_6_2_Konecki.pdf wizualnej teorii ugruntowane]<ref>[http://hrcak.srce.hr/index.php?show=clanak&id_clanak_jezik=106256 Konecki, Krzysztof (2011) Visual Grounded Theory: A Methodological Outline and Examples from Empirical Work, ''Revija za sociologiju'', tom 41 nr 2, str. 131-160]</ref><ref>[http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume8/PSJ_4_3_Konecki.pdfKonecki, Krzysztof T. (2008) Wizualna teoria ugruntowana. Rodziny kodowania wykorzystywane w analizie wizualnej. ''Przegląd Socjologii Jakościowej'', Tom IV Numer 3]</ref><ref>{{Cytuj|autor=Krzysztof T. Konecki|tytuł=Wizualna Teoria Ugruntowana. Nauczanie teorii ugruntowanej przy pomocy obrazów i analizy wizualnej". Przegląd Socjologii Jakościowej Tom VI, numer 2|data=2010}}</ref>. Obecnie W Instytucie Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego odbywają się w każdy trzeci piątek miesiąca [https://annakacperczyk.wixsite.com/teoriaugruntowana seminaria] poświęcone teorii ugruntowanej. |
|||
== Literatura == |
== Literatura == |
||
Wersja z 21:23, 23 sty 2018
Teoria ugruntowana - spójny system metod jakościowych opracowany przez Anselma Straussa oraz Barneya Glasera i opisany w 1967 w książce The Discovery of Grounded Theory.
Teoria ugruntowana opiera się na założeniu, że rzeczywistość społeczną najlepiej rozumieją zaangażowani w nią aktorzy. W związku z tym odrzuca tradycyjne funkcjonalistyczne podejście, w którym badacz analizuje zbiorowość przy użyciu wcześniej opracowanego modelu teoretycznego, ponieważ uznaje, iż powoduje to jedynie samopotwierdzanie się danej teorii (badacz utwierdza się we własnym zamyśle, bo znajduje to, co chce znaleźć).
W teorii ugruntowanej badacz idzie w teren bez prekonceptualizowanych teorii. W miarę jak w kolejnych interakcjach zbiera materiał badawczy (w wywiadach, obserwacjach, analizie tekstu itp.) teoria wyłania się z samych badań, "gruntuje się" w terenie. Poprzez zastosowanie metody porównawczej dotyczącej wielu przypadków badacz-analityk generuje kategorie ogólne i opisuje procesy społeczne. Istnieją różne podejścia w teorii ugruntowanej: konstruktywistyczne podejście (konstruktywistyczna teoria ugruntowana, Katy Charmaz), podejście klasyczne (klasyczna teoria ugruntowana, Barney Glaser), pragmatyczna orientacja w teorii ugruntowanej (Anselm Strauss i Juliet Corbin).[1] [2] Podejścia te różnią się epistemologią i założeniami dotyczącymi ontologii świata społecznego.
Popularność na świecie
O popularności teorii ugruntowanej na świecie świadczą, między innymi, tłumaczenia prac twórców tej teorii. Klasyczna praca B. Glasera i A. Straussa Discovery of Grounded Theory. Strategies for Qualitative Research jest obecnie przetłumaczona na język japoński, niemiecki, włoski oraz polski. Inna książka o metodologii teorii ugruntowanej napisana przez A. Straussa i J. Corbin (1990 oraz wydanie z 1998 r. - Basics of Qualitative Research, London: Sage) spotkała się z jeszcze szerszym międzynarodowym odzewem i została przetłumaczona na język koreański, niemiecki, chiński, japoński, arabski, rosyjski, hiszpański, francuski, czeski i portugalski. W ostatnich latach nastąpił wzrost zainteresowania metodologią w wielu dyscyplinach poza socjologią: psychologii, pedagogice, zarządzaniu czy medycynie. Prekursorem i orędownikiem teorii ugruntowanej w Polsce jest Krzysztof Konecki[potrzebny przypis][3], twórca wizualnej teorii ugruntowane[4][5][6]. Obecnie W Instytucie Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego odbywają się w każdy trzeci piątek miesiąca seminaria poświęcone teorii ugruntowanej.
Literatura
- Charmaz, Kathy. 2009. Teoria Ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. Warszawa: PWN.
- Glaser Barney i Anselm L. Strauss. 1967. Discovery of Grounded Theory : Strategies for Qualitative Research. Chicago : Aldine. (wydanie polskie: Barney G. Glaser, Anselm L. Strauss "Odkrywanie teorii ugruntowanej. Strategie badania jakościowego." Kraków: Nomos.)
- Glaser, Barney. 1992. Basics of Grounded Theory Analysis, Mill Valley, CA: The Sociology Press.
- Glaser Barney. 1998. Doing Grounded Theory. Issues and Discussions. Mill Valley: Sociology Press.
- Glaser, Barney. 2002, September. Constructivist Grounded Theory? [47 paragraphs]. “Forum Qualitative Sozialforschung / Forum: Qualitative Social Research” [On-line Journal], 3(3). Available at: http://www.qualitative-research.net/fqs/fqs-eng.htm [Date of access: 11.30.2007].
- Gorzko, Marek. 2008. Procedury i emergencja. O metodologii klasycznych odmian teorii ugruntowanej. Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
- Konecki, Krzysztof. 2000. Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: PWN.
- Strauss, Anselm L. 1987. Qualitative Analysis for Social Scientists, Cambridge: Cambridge University Press.
- Strauss, Anselm L. 1991. A Personal History of the Development of Grounded Theory, Qualitative Family Research. A Newsletter of the Qualitative Family Research Network, Vol. 5, no 2.
Przypisy
- ↑ Krzysztof T. Konecki, Krzysztof T. Konecki (2009) "Teoretyzowanie w socjologii - czyli o odkrywaniu i konstruowaniu teorii na podstawie analizy danych empirycznych". Wprowadzenie do: Odkrywanie Teorii Ugruntowanej.Strategie badania jakościowego , Kraków: Nomos.
- ↑ Krzysztof T. Konecki, Konecki, Krzysztof T. (2015) Anselm L. Strauss – pragmatyczne korzenie, pragmatyczne konsekwencje. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 11, nr 1, s. 12‒39.
- ↑ Aleksandra Kołtun, Przegląd Socjologii Jakościowej Tom VII, Numer 3 – Listopad 2011, http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume17/PSJ_7_3_Koltun.pdf.
- ↑ Konecki, Krzysztof (2011) Visual Grounded Theory: A Methodological Outline and Examples from Empirical Work, Revija za sociologiju, tom 41 nr 2, str. 131-160
- ↑ Krzysztof T. (2008) Wizualna teoria ugruntowana. Rodziny kodowania wykorzystywane w analizie wizualnej. Przegląd Socjologii Jakościowej, Tom IV Numer 3
- ↑ Krzysztof T. Konecki, Wizualna Teoria Ugruntowana. Nauczanie teorii ugruntowanej przy pomocy obrazów i analizy wizualnej". Przegląd Socjologii Jakościowej Tom VI, numer 2, 2010.