Kosmologia: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Linki zewnętrzne: szablon |
→Linki zewnętrzne: szablon |
||
| Linia 24: | Linia 24: | ||
* {{cytuj stronę | url = http://www.wiw.pl/astronomia/1105-kosmologia.asp | tytuł = Testy kosmologiczne | data dostępu = 2017-07-12 | odn=tak}} |
* {{cytuj stronę | url = http://www.wiw.pl/astronomia/1105-kosmologia.asp | tytuł = Testy kosmologiczne | data dostępu = 2017-07-12 | odn=tak}} |
||
{{SEP2|2018-01-26}} |
|||
Artykuły na [[Stanford Encyclopedia of Philosophy]] {{lang|en}} [dostęp 2018-01-26]: |
|||
* {{cytuj stronę | url = https://plato.stanford.edu/entries/cosmology-30s/ | tytuł = Cosmology: Methodological Debates in the 1930s and 1940s | nazwisko = Gale | imię = George | data=2015-06-04 | odn=tak}} (Kosmologia: debaty metodologiczne w latach 30. i 40. XX w.) |
* {{cytuj stronę | url = https://plato.stanford.edu/entries/cosmology-30s/ | tytuł = Cosmology: Methodological Debates in the 1930s and 1940s | nazwisko = Gale | imię = George | data=2015-06-04 | odn=tak}} (Kosmologia: debaty metodologiczne w latach 30. i 40. XX w.) |
||
* {{cytuj stronę | url = https://plato.stanford.edu/entries/cosmology-theology/ | tytuł = Cosmology and Theology | nazwisko = Halvorson | imię = Hans | nazwisko2 = Kragh | imię2 = Helge | data = 2017-04-05 | odn=tak}} (Kosmologia a teologia) |
* {{cytuj stronę | url = https://plato.stanford.edu/entries/cosmology-theology/ | tytuł = Cosmology and Theology | nazwisko = Halvorson | imię = Hans | nazwisko2 = Kragh | imię2 = Helge | data = 2017-04-05 | odn=tak}} (Kosmologia a teologia) |
||
Wersja z 18:12, 19 wrz 2018
Kosmologia (z gr. kósmos: porządek, wszechświat oraz lógos: słowo, nauka) – pierwotnie dział filozofii rozpatrujący świat materialny w świetle jego ostatecznych przyczyn: termin ten, wprowadzony przez Christiana Wolffa, jest już dziś jednak rzadko stosowany, gdyż wyparty został przez zbliżony znaczeniem „filozofia przyrody”[1]. Obecnie oznacza on głównie naukę empiryczną poszukującą odpowiedzi na pytanie o strukturę i ewolucję Wszechświata. Natomiast pochodzenie Wszechświata, choć bywa przedstawiane jako ściśle związane z kosmologią, jest obszarem zainteresowania kosmogonii, a nie kosmologii[2].
Przed powstaniem nowożytnych nauk przyrodniczych, przy wyjaśnianiu zasad rządzących Wszechświatem łączono kwestie jego strony fizycznej z problemami natury metafizycznej (kosmologia religijna). Powstanie ogólnej teorii względności dało podstawę do tworzenia fizycznych modeli Wszechświata, a co za tym idzie do powstania kosmologii fizycznej, obejmującej kosmologię obserwacyjną i kosmologię teoretyczną[3][4].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Podsiad 2000 ↓, s. 457.
- ↑ Cosmogony or Cosmology? [online], National Aeronautics and Space Administration (NASA) (ang.).
- ↑ Maślanka 1989 ↓, s. 77–80.
- ↑ Ellis 2008 ↓.
Bibliografia
- George F. R. Ellis. Issues in the Philosophy of Cosmology. , 2008. arXiv:astro-ph/0602280v2. (ang.).
- Michał Heller: Ewolucja kosmosu i kosmologii. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985. ISBN 83-01-04618-X.
- Andrew Liddle: Wprowadzenie do kosmologii współczesnej. Prószyński i S-ka, 2000. ISBN 83-7255-114-6.
- Krzysztof Maślanka. Refleksje o kosmologii współczesnej: kosmologia wczesnego Wszechświata (I). „Urania”, 1989-03. PTMA. ISSN 0042-0794. OCLC 499973597.
- Antoni Podsiad: Słownik terminów filozoficznych. Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000.
Linki zewnętrzne
- Wiadomości ogólne o kosmologii. [dostęp 2017-07-12].
- Paradoksy kosmologiczne. [dostęp 2017-07-12].
- Modele kosmologiczne. [dostęp 2017-07-12].
- Testy kosmologiczne. [dostęp 2017-07-12].
Artykuły na Stanford Encyclopedia of Philosophy (ang.) [dostęp 2018-01-26]:
- George Gale: Cosmology: Methodological Debates in the 1930s and 1940s. 2015-06-04. (Kosmologia: debaty metodologiczne w latach 30. i 40. XX w.)
- Hans Halvorson, Helge Kragh: Cosmology and Theology. 2017-04-05. (Kosmologia a teologia)