Traktat taszkencki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
nazwa „Traktat o Bezpieczeństwie Kolektywnym” jest niespotykana
Linia 1: Linia 1:
{{Umowa międzynarodowa infobox
{{Umowa międzynarodowa infobox
|nazwa skrócona = Traktat taszkencki
|nazwa skrócona = Układ taszkencki
|pełna nazwa umowy = Traktat o Bezpieczeństwie Kolektywnym
|pełna nazwa umowy = Układ o bezpieczeństwie zbiorowym
|inne określenia = Układ taszkencki
|inne określenia = Traktat taszkencki
|przedmiot regulacji = [[bezpieczeństwo międzynarodowe]], współpraca wojskowa
|przedmiot regulacji = [[bezpieczeństwo międzynarodowe]], współpraca wojskowa
|data podpisania = 15 maja [[1992]]
|data podpisania = 15 maja [[1992]]
Linia 17: Linia 17:
|www =
|www =
}}
}}
'''Traktat o Bezpieczeństwie Kolektywnym'''<ref>często w polskim piśmiennictwie zwany Układem o bezpieczeństwie zbiorowym WNP</ref> (''Traktat taszkencki'') ros. ''Договор о Коллективной Безопасности'' – [[Umowa międzynarodowa|Traktat międzynarodowy]] zawarty 15 maja [[1992]] roku w [[Taszkent|Taszkencie]] między [[Rosja|Rosją]], [[Uzbekistan]]em, [[Kazachstan]]em, [[Tadżykistan]]em, [[Armenia|Armenią]] i [[Kirgistan]]em, mający na celu współdziałanie państw-sygnatariuszy w kwestiach obronności. W zamyśle inicjatora - Federacji Rosyjskiej - traktat tworzy mechanizm bezpieczeństwa dla członków [[Wspólnota Niepodległych Państw|Wspólnoty Niepodległych Państw]]<ref>{{cytuj książkę|autor r=Maciej Raś|autor2 r=Agata Włodkowska|rozdział=Bezpieczeństwo obszaru WNP|nazwisko=Zięba|imię=Ryszard|autor link=Ryszard Zięba|tytuł=Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie|wydanie=1|wydawca=Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne|miejsce=Warszawa|rok=2008|strony=349|isbn=978-83-60501-92-4}}</ref>. Nie objął on zasięgiem wszystkich państw WNP, jednak w [[1993]] przyłączyły się do niego jeszcze trzy państwa - [[Azerbejdżan]] (24 września), [[Gruzja]] (9 grudnia) i [[Białoruś]] (31 grudnia)<ref name="Z350">{{cytuj książkę|autor r=Maciej Raś|autor2 r=Agata Włodkowska|rozdział=Bezpieczeństwo obszaru WNP|nazwisko=Zięba|imię=Ryszard|autor link=Ryszard Zięba|tytuł=Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie|wydanie=1|wydawca=Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne|miejsce=Warszawa|rok=2008|strony=350|isbn=978-83-60501-92-4}}</ref>.
'''Traktat taszkencki''' (formalnie ''Układ o bezpieczeństwie zbiorowym'', [[język rosyjski|ros.]] Договор о коллективной безопасности) – [[umowa międzynarodowa]] zawarta 15 maja [[1992]] roku w [[Taszkent|Taszkencie]] między [[Rosja|Rosją]], [[Uzbekistan]]em, [[Kazachstan]]em, [[Tadżykistan]]em, [[Armenia|Armenią]] i [[Kirgistan]]em, mający na celu współdziałanie państw-sygnatariuszy w kwestiach obronności. W zamyśle inicjatora Federacji Rosyjskiej – układ ten miał stworzyć mechanizm bezpieczeństwa dla członków [[Wspólnota Niepodległych Państw|Wspólnoty Niepodległych Państw]]<ref>{{cytuj książkę|autor r=Maciej Raś|autor2 r=Agata Włodkowska|rozdział=Bezpieczeństwo obszaru WNP|nazwisko=Zięba|imię=Ryszard|autor link=Ryszard Zięba|tytuł=Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie|wydanie=1|wydawca=Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne|miejsce=Warszawa|rok=2008|strony=349|isbn=978-83-60501-92-4}}</ref>. Nie objął on ostatecznie swym zasięgiem wszystkich państw członkowskich WNP, jednak w [[1993]] przyłączyły się do niego jeszcze trzy państwa [[Azerbejdżan]] (24 września), [[Gruzja]] (9 grudnia) i [[Białoruś]] (31 grudnia)<ref name="Z350">{{cytuj książkę|autor r=Maciej Raś|autor2 r=Agata Włodkowska|rozdział=Bezpieczeństwo obszaru WNP|nazwisko=Zięba|imię=Ryszard|autor link=Ryszard Zięba|tytuł=Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie|wydanie=1|wydawca=Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne|miejsce=Warszawa|rok=2008|strony=350|isbn=978-83-60501-92-4}}</ref>.


Traktat o [[Bezpieczeństwo międzynarodowe|Bezpieczeństwie]] Kolektywnym stanowi podstawę prawną '''Organizacji Traktatu o Bezpieczeństwie Kolektywnym'''.
Traktat taszkencki stanowi podstawę prawną '''[[Organizacja Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym|Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym]]'''.


Z założenia tzw. traktat taszkencki miał dwoisty charakter - tworzył zarówno [[system bezpieczeństwa zbiorowego|systemem bezpieczeństwa zbiorowego]], jak i [[sojusz wojskowy]]<ref>{{cytuj książkę|autor r=Maciej Raś|autor2 r=Agata Włodkowska|rozdział=Bezpieczeństwo obszaru WNP|nazwisko=Zięba|imię=Ryszard|autor link=Ryszard Zięba|tytuł=Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie|wydanie=1|wydawca=Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne|miejsce=Warszawa|rok=2008|strony=351-352|isbn=978-83-60501-92-4}}</ref>. 2 kwietnia [[1999]] roku zawarto ''Protokół o przedłużeniu Traktatu o Bezpieczeństwie Kolektywnym'', sygnatariuszami została część państw WNP - Armenia, Białoruś, Kazachstan, Kirgistan, Rosja i Tadżykistan<ref name="Z350"/>.
Z założenia układ taszkencki miał dwoisty charakter tworzył zarówno [[system bezpieczeństwa zbiorowego|systemem bezpieczeństwa zbiorowego]], jak i [[sojusz wojskowy]]<ref>{{cytuj książkę|autor r=Maciej Raś|autor2 r=Agata Włodkowska|rozdział=Bezpieczeństwo obszaru WNP|nazwisko=Zięba|imię=Ryszard|autor link=Ryszard Zięba|tytuł=Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie|wydanie=1|wydawca=Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne|miejsce=Warszawa|rok=2008|strony=351-352|isbn=978-83-60501-92-4}}</ref>. 2 kwietnia [[1999]] roku zawarto ''Protokół o przedłużeniu Układu o bezpieczeństwie zbiorowym'', jednak jego sygnatariuszami znów została wyłącznie część państw WNP – były to Armenia, Białoruś, Kazachstan, Kirgistan, Rosja i Tadżykistan<ref name="Z350"/>.

== Zobacz też ==
* [[Organizacja Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym|Organizacja Traktatu o Bezpieczeństwie Kolektywnym]]


== Przypisy ==
== Przypisy ==
Linia 31: Linia 28:
== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
*{{cytuj książkę|autor r=Maciej Raś|autor2 r=Agata Włodkowska|rozdział=Bezpieczeństwo obszaru WNP|nazwisko=Zięba|imię=Ryszard|autor link=Ryszard Zięba|tytuł=Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie|wydanie=1|wydawca=Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne|miejsce=Warszawa|rok=2008|strony=349-352|isbn=978-83-60501-92-4}}
*{{cytuj książkę|autor r=Maciej Raś|autor2 r=Agata Włodkowska|rozdział=Bezpieczeństwo obszaru WNP|nazwisko=Zięba|imię=Ryszard|autor link=Ryszard Zięba|tytuł=Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie|wydanie=1|wydawca=Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne|miejsce=Warszawa|rok=2008|strony=349-352|isbn=978-83-60501-92-4}}
* [http://mfa.gov.kz/files/001_5815d0e028df3.pdf Договор о коллективной безопасности (15 мая 1992 года, г. Ташкент)] z późn. zm.
* [https://odkb-csto.org/documents/documents/dogovor_o_kollektivnoy_bezopasnosti/ Договор о коллективной безопасности (15 мая 1992 года, г. Ташкент)] z późn. zm.

[[Kategoria:Traktaty według państw]]
[[Kategoria:Akty prawa międzynarodowego]]
[[Kategoria:Akty prawa międzynarodowego]]
[[Kategoria:Polityka zagraniczna według państw]]
[[Kategoria:Traktaty międzynarodowe Rosji]]
[[Kategoria:Polityka zagraniczna Rosji]]
[[Kategoria:Bezpieczeństwo międzynarodowe]]
[[Kategoria:Sojusze wojskowe]]
[[Kategoria:Sojusze wojskowe]]
[[Kategoria:Wspólnota Niepodległych Państw]]
[[Kategoria:Wspólnota Niepodległych Państw]]
[[Kategoria:Rosja]]
[[Kategoria:Białoruś]]
[[Kategoria:Wydarzenia 1992]]
[[Kategoria:Wydarzenia 1992]]
[[Kategoria:Traktaty międzynarodowe Rosji]]

Wersja z 23:07, 4 wrz 2020

Układ taszkencki
Układ o bezpieczeństwie zbiorowym
Inne określenia

Traktat taszkencki

Przedmiot regulacji

bezpieczeństwo międzynarodowe, współpraca wojskowa

Podpisanie

15 maja 1992
Taszkent

Wejście w życie

20 kwietnia 1994

Liczba sygnatariuszy

9

Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych

Traktat taszkencki (formalnie Układ o bezpieczeństwie zbiorowym, ros. Договор о коллективной безопасности) – umowa międzynarodowa zawarta 15 maja 1992 roku w Taszkencie między Rosją, Uzbekistanem, Kazachstanem, Tadżykistanem, Armenią i Kirgistanem, mający na celu współdziałanie państw-sygnatariuszy w kwestiach obronności. W zamyśle inicjatora – Federacji Rosyjskiej – układ ten miał stworzyć mechanizm bezpieczeństwa dla członków Wspólnoty Niepodległych Państw[1]. Nie objął on ostatecznie swym zasięgiem wszystkich państw członkowskich WNP, jednak w 1993 przyłączyły się do niego jeszcze trzy państwa – Azerbejdżan (24 września), Gruzja (9 grudnia) i Białoruś (31 grudnia)[2].

Traktat taszkencki stanowi podstawę prawną Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym.

Z założenia układ taszkencki miał dwoisty charakter – tworzył zarówno systemem bezpieczeństwa zbiorowego, jak i sojusz wojskowy[3]. 2 kwietnia 1999 roku zawarto Protokół o przedłużeniu Układu o bezpieczeństwie zbiorowym, jednak jego sygnatariuszami znów została wyłącznie część państw WNP – były to Armenia, Białoruś, Kazachstan, Kirgistan, Rosja i Tadżykistan[2].

Przypisy

  1. Maciej Raś, Agata Włodkowska: Bezpieczeństwo obszaru WNP. W: Ryszard Zięba: Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2008, s. 349. ISBN 978-83-60501-92-4.
  2. a b Maciej Raś, Agata Włodkowska: Bezpieczeństwo obszaru WNP. W: Ryszard Zięba: Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2008, s. 350. ISBN 978-83-60501-92-4.
  3. Maciej Raś, Agata Włodkowska: Bezpieczeństwo obszaru WNP. W: Ryszard Zięba: Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2008, s. 351-352. ISBN 978-83-60501-92-4.

Bibliografia