Mopsuestia
36°57′28″N 35°37′26″E/36,957778 35,623889| Państwo | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Dystrykt | |
| Wysokość |
18 m n.p.m. |
| Populacja (2010) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Turcji  | |
| 36°57′28″N 35°37′26″E/36,957778 35,623889
| |
| Strona internetowa | |
Mopsuestia /(gr.) Μοψουεστία/ także Mopswestia lub Mompsuestia, pierwotnie gr. Mopsos, w średniowieczu Mamissa lub Mamistra, później tur. Missis, od lat 60. Yakapinar – w starożytności miasto w Cylicji nad rzeką Piramus (fr.). Obecnie miasteczko w prowincji Adana[2] w południowo-wschodniej Turcji.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miasto zostało założone, jak podaje legenda, przez Mopsusa. Brak pewnych wiadomości o dziejach miasta w starożytności. Wiadomo, że w czasach Seleucydów nosiło nazwę "Seleucja", a pod panowaniem Rzymu – "Hadriana", później "Decja"[3]. Za cesarza Konstancjusza II zbudowano wielki most przez rz. Piramus, naprawiony za Justyniana[4]. Miasto dzieliło losy całej Cylicji – wraz z nią pozostawało pod władzą Rzymu, a potem Bizancjum.
W Mopsuestii wcześnie pojawiło się chrześcijaństwo – już w III wieku istniało biskupstwo patriarchatu antiocheńskiego. Początkowo było ono sufraganią metropolii w Anazarbus.
Z Mopsuestią byli związani święty Auksencjusz z Mopsuestii (III-IV wiek) i słynny teolog Teodor z Mopsuestii (350-407). Byli oni biskupami tego miasta. W 879 r. Mopswestia została arcybiskupstwem, które przetrwało do XIV wieku.
Wcześnie pojawił się islam – miasto zostało opanowane przez Arabów już pod koniec VII wieku. Do X wieku Mopsuestia pozostawała arabskim miastem pogranicza, często obleganym przez wojska bizantyjskie.
Ostatecznie, po oblężeniach w 964 i w 965 wojska Nikefora Fokasa zdobyły miasto, które zostało włączone do Cesarstwa Bizantyjskiego. Mopsuestia liczyła wtedy około 200 tysięcy mieszkańców. Przez cztery następne stulecia miasto przechodziło z rąk do rąk kolejnych zdobywców – krzyżowców (Księstwo Antiochii z ks. Tankredem), Bizantyjczyków i ormiańskiego Królestwa Małej Armenii (w 1322 Ormianie ponieśli wielką klęskę pod murami Mopsuestii).
W XIV wieku miasto, mocno już wtedy zniszczone przez nieustanne wojny, znalazło się pod władzą Turków. Od tej pory następował systematyczny upadek Mopsuestii, aż stała się wioską z kilkuset mieszkańcami narodowości tureckiej.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
Victor Langlois: Voyage dans la Cilicie et dans les montagnes du Taurus: exécuté pendant les années 1851-1853. (rozdz. Cilicie orientale).. s. 448. [dostęp 2010-08-28]. (fr.).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Adana: Les villes les plus grandes avec des statistiques de la population.. [w:] World Gazetteer [on-line]. [dostęp 2010-08-29]. (fr. • ang. • niem. • hiszp.).
- ↑ Por. Oficjalna strona prowincji Adana.. [dostęp 2010-08-29]. (tur.).
- ↑ Victor Langlois: Voyage dans la Cilicie et dans les montagnes du Taurus: exécuté pendant les années 1851-1853. (rozdz. Cilicie orientale).. s. 448. [dostęp 2010-08-28]. (fr.).
- ↑ Prokop z Cezarei: Les édifices de Justinien, Ks. V, rozdz. V, 2. Most naprawiony.. [dostęp 2010-08-28]. (fr.).