Księstwo Antiochii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Księstwo Antiochii
Principatus Antiochenus
1098–1268
Flaga
Herb Księstwa Antiochii
Flaga Herb
Położenie Księstwa Antiochii
Język urzędowy

łacina, starofrancuski, staronormański, ormiański, grecki i arabski

Stolica

Antiochia

Ustrój polityczny

monarchia

Typ państwa

księstwo

Głowa państwa

książę Boemund VI

Religia dominująca

rzymski katolicyzm (de iure)

Księstwo Antiochii – państwo założone przez krzyżowców podczas I wyprawy krzyżowej na terenie obecnej Turcji i Syrii.

Początki[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Oblężenie Antiochii.

Po przejściu wojsk I Wyprawy krzyżowej przez Anatolię Baldwin z Boulogne i Tankred podążyli na wschód, gdzie Baldwin utworzył Hrabstwo Edessy, główna armia krzyżowców skierowała się na południe i przystąpiła do oblężenia Antiochii. Boemund z Tarentu dowodził oblężeniem od października 1097. Oblężenie przeciągało się, zimą głód zmusił krzyżowców do zjadania własnych koni, a nawet zdarzały się wśród nich przypadki kanibalizmu. Boemund zdołał jednak nakłonić antiocheńczyka imieniem Firuz, byłego chrześcijanina, do wpuszczenia krzyżowców do miasta. Nastąpiło to 3 czerwca 1098 i zakończyło się masakrą muzułmańskich mieszkańców.

Cztery dni później przybyła muzułmańska armia z Mosulu, dowodzona przez atabega Kurbughę, która rozpoczęła oblężenie miasta. Aleksy I Komnen, cesarz bizantyński, który wyruszył, by wspomóc krzyżowców, zawrócił, gdy dowiedział się, że miasto jest oblężone przez muzułmanów. Mimo to zagłodzeni niemal na śmierć i skrajnie zdesperowani krzyżowcy, zaproponowali Kurbudze bitwę pod murami miasta. Kurbugha, sądząc, że ma zwycięstwo w kieszeni, zachował się honorowo i pozwolił krzyżowcom spokojnie wyjść z miasta i ustawić się w szyku na polu bitwy. Wszyscy krzyżowcy walczyli pieszo, gdyż ich konie już dawno padły, co się jednak paradoksalnie okazało ich wielką siłą. Krzyżowcami dowodził Boemund, który zorganizował ich wszystkich w jedną dużą falangę pieszą, która mimo wielkich strat przemaszerowała przez pole bitwy i szybko zdobyła obóz Kurbughi. Pożar obozu wywołał panikę wśród Turków i ich odwrót, mimo że wciąż mogli wygrać bitwę. Bitwa kosztowała jednak krzyżowców ogromne straty – zostali w niej wybici niemal wszyscy Normanie, którzy stanowili czoło pieszej falangi. Istotną rolę w bitwie odegrała Święta Włócznia, którą miał być przebity bok Chrystusa, a która została odnaleziona w katedrze antiocheńskiej i uznana za Znak Boży sprzyjający krzyżowcom.

Po zwycięstwie Boemund ogłosił się księciem Antiochii.

Wczesna historia[edytuj | edytuj kod]

W bitwie w 1100 Boemund został pojmany, a jego siostrzeniec Tankred został regentem. Tankred poszerzył księstwo, zdobywając miasta Tarsus i Latakia należące do Bizancjum. Boemund, zwolniony w 1103, powierzył władzę Tankredowi ponownie w 1105, kiedy udał się do Włoch żeby zrekrutować więcej wojska. Zaatakował przy ich użyciu Bizancjum w 1107, ale w 1108 został pokonany pod Dyrrachium i zmuszony przez cesarza Aleksego do podpisania traktatu, z którego wynikało, że do śmierci Boemunda księstwo będzie lennem cesarstwa, po niej zaś powróci pod bezpośrednią władzę cesarzy. Boemund walczył także z bejem Aleppo przy pomocy Baldwina i Joscelina z Edessy. Kiedy Baldwin i Joscelin zostali pojmani, Tankred został regentem Edessy. Boemund wrócił do Włoch, gdzie zmarł w 1111 r.

Aleksy I domagał się od Tankreda przyłączenia Księstwa Antiochii do Bizancjum, ale Tankred uzyskał wsparcie Hrabstwa Trypolisu oraz Królestwa Jerozolimskiego i udało się utrzymać niezależność. Tankred zmarł w 1112 władzę przejął nieletni Boemund II, regentem został siostrzeniec Tankreda Roger z Salerno, który odparł najazdy Wielkich Seldżuków zadając im w roku 1115 druzgocąca klęskę w bitwie pod Danis.

28 czerwca 1119 Roger poległ w bitwie pod Sarmadą (zwaną bitwą na Krwawym Polu) i regentem został Baldwin II. Boemund II poślubił córkę Baldwina II Alicję i rządził tylko 4 lata. Po jego śmierci księstwo odziedziczyła jego córka Konstancja, a Baldwin II ponownie pełnił rolę regenta do 1131. Po jego śmierci regentem został Fulko. W 1136 10-letnia Konstancja poślubiła 36-letniego Rajmunda z Poitiers. Rajmund zaatakował bizantyjską Cylicję. W wyniku konfliktu cesarz Jan II Komnen w 1138 zmusił Rajmunda do ślubowania posłuszeństwa, ale interwencja Joscelina II spowodowała odwrót Jana II. Jan II planował podbój wszystkich państw krzyżowców do 1142, ale jego śmierć przerwała realizację tych zamiarów.

Wpływy bizantyjskie i ormiańskie[edytuj | edytuj kod]

Po upadku Edessy w 1144, Antiochia została zaatakowana przez Nur ad-Dina. Większość księstwa została podbita, a Rajmund poległ w bitwie pod Inab w 1149. W 1153 Konstancja poślubiła Renalda de Châtillon. Renald popadł jednak w konflikt z Bizancjum. W wyniku tego w 1159 Manuel I Komnen przybył do księstwa, aby przejąć władzę.

Renald został pojmany przez muzułmanów w 1160 i regentem został łaciński patriarcha Antiochii. Renald został wypuszczony w 1176, jednak nigdy nie powrócił do Antiochii. W międzyczasie, Manuel poślubił córkę Konstancji Marię, ale w 1163 władzę przejął jej syn Boemund III. Boemund III w 1164 został pojmany przez Nur ad-Dina i powrócił do księstwa w 1165. Poślubił jedną z siostrzenic Manuela, która ustanowiła prawosławny patriarchat w mieście.

Dzięki pomocy flot z włoskich miast Antiochia przetrwała najazd Saladyna na Królestwo Jerozolimskie.

Upadek[edytuj | edytuj kod]

Sułtan egipskich mameluków Bajbars zdobył Antiochię w 1268 roku, kończąc tym samym 170-letnią historię księstwa Antiochii.

Książęta Antiochii 1098–1268[edytuj | edytuj kod]