Traktaty welawsko-bydgoskie

Rzeczpospolita w 1660 roku, po zrzuceniu zależności lennej Hohenzollernów brandenburskich w Prusach Książęcych

Traktaty welawsko-bydgoskie – dwa traktaty z 1657 roku, których głównym postanowieniem było zerwanie zależności lennych pomiędzy Rzecząpospolitą a Prusami Książęcymi i uzyskanie suwerenności dynastii Hohenzollernów na tym terytorium. Polska utraciła wpływ na politykę Prus i oddała im w lenno ziemię lęborsko-bytowską.

Na mocy traktatu, uzgodnionego ostatecznie i zaprzysiężonego 6 listopada 1657 r. przed kościołem jezuickim w Bydgoszczy:

• Fryderyk Wilhelm i jego potomkowie w linii męskiej uzyskali suwerenność w Prusach Książęcych, zrywając tym samym wszelką zależność od Polski,
• jedynym śladem łączności Prus Książęcych z Polską miało być odtąd składanie przez stany pruskie przy zmianie na tronie książęcym hołdu królowi polskiemu i Rzeczypospolitej,
• po wymarciu Hohenzollernów Prusy Książęce miały wrócić do Polski,
• elektor zawierał z Polską wieczyste przymierze na korzystnych dla siebie warunkach oraz przymierze wojskowe przeciwko Szwecji,
• elektor uzyskał Drahim tytułem zastawu, ziemię lęborsko-bytowską (z miastami Lębork i Bytów) jako lenno oraz Elbląg na własność, pod warunkiem, że uda mu się go zdobyć własnymi siłami (był nadal w rękach szwedzkich) z zastrzeżeniem prawa wykupu dla Polski (ostatecznie elektorowi nie udało się zdobyć Elbląga) oraz wpłaty 400 tys. talarów.
• jedynym śladem byłej zależności Prus Książęcych od Rzeczypospolitej był hołd stanów pruskich na ręce polskich przedstawicieli w momencie obejmowania władzy przez nowego księcia