Przejdź do zawartości

Sobór Świętych Borysa i Gleba w Nowogródku: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków, int.
Konarski (dyskusja | edycje)
kategoria
Linia 87: Linia 87:
[[Kategoria:Nowogródek]]
[[Kategoria:Nowogródek]]
[[Kategoria:Metropolia litewska]]
[[Kategoria:Metropolia litewska]]
[[Kategoria:Architektura gotyku na Białorusi]]

Wersja z 13:43, 29 sty 2015

Sobór Świętych Borysa i Gleba
Царква Святых Барыса і Глеба
sobór parafialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Białoruś

Miejscowość

Nowogródek

Adres

{{{adres}}}

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Eparchia

nowogródzka

Wezwanie

Świętych Borysa i Gleba

Wspomnienie liturgiczne

24 lipca/6 sierpnia

Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, po lewej znajduje się punkt z opisem „Sobór Świętych Borysa i Gleba”
Ziemia53°36′00,8″N 25°49′26,9″E/53,600222 25,824139

Sobór Świętych Borysa i Gleba w Nowogródkuprawosławny sobór[1] w Nowogródku, w eparchii nowogródzkiej Egzarchatu Białoruskiego.

Historia

Pierwsza świątynia na miejscu dzisiejszego soboru powstała w XII w., pozostały z niej jedynie fragmenty fundamentów. Budowla ta była soborem katedralnym metropolii litewskiej[1]. Od XIV w. przy cerkwi działał męski monaster[2]. W 1451 w świątyni gościł metropolita moskiewski Jonasz[1].

Istniejąca cerkiew została ufundowana w 1517 przez hetmana wielkiego litewskiego Konstantego Ostrogskiego[3] oraz metropolitę Józefa Sołtana. Jej budowa trwała przez kolejne dwa lata[3]. W XVII w. świątynia przeszła w ręce unitów. Od 1624 działał przy niej żeński klasztor unicki, zaś w 1628 – wspólnota męska. W 1632 cerkiew została przebudowana[3]. Kolejna przebudowa miała miejsce w XVIII w.[1].

Obiekt wrócił do rąk prawosławnych po likwidacji unii na ziemiach zabranych w 1839 (synod połocki). Był przebudowywany po raz kolejny w latach 1873-1875[1]. Do I wojny światowej cerkiew była ośrodkiem kultu cudownej Zamkowej Ikony Matki Bożej (jej nazwa odnosiła się do pierwotnego miejsca przechowywania – zamku w Nowogródku), wywiezionej w 1915 do Dobrodziejówki na Czernihowszczyźnie, następnie zaginionej. Pozostawał czynny do 1961, gdy został zamknięty i zaadaptowany na archiwum. Rosyjski Kościół Prawosławny odzyskał świątynię w 1996[3].

Architektura

Cerkiew została wzniesiona w stylu późnogotyckim. W tym stylu utrzymane są zdobiące ściany i absydę ostrołukowe ornamenty. Sobór posiada dwie wieże, w narożnikach wzmacniane skarpami. We wnętrzu budynku przetrwały sklepienia gwiaździste oraz XVII-wieczny nagrobek Litaworów Chreptowiczów, dobroczyńców świątyni[3].

Po 2009 przebudowano oryginalne hełmy na wieżach, przebudowując je w stylu moskiewskim.

  1. a b c d e Собор святых мучеников Бориса и Глеба
  2. Mironowicz A.: Biskupstwo turowsko-pińskie w XI-XVI wieku. Trans Humana, 2011, s. 260. ISBN 978-83-61209-55-3.
  3. a b c d e G. Rąkowski, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi, Burchard Edition, Warszawa 1997, ISBN 83-904446-9-0, s.166-167