Zamek w Kowalu: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Wycofano edycje użytkownika 83.6.197.143 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to MalarzBOT. Znacznik: Wycofanie zmian |
drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
Linia 36: | Linia 36: | ||
Z 1383 roku pochodzi informacja Jana z Czarnkowa o fortalicjum (''Covale oppidum cum fortalicio''), które zostało opanowane przez wojska wojewody płockiego [[Abraham Socha|Abrahama Sochy]]. Był to jednak zapewne jeszcze obiekt drewniany. Zamek w Kowalu powstał około roku [[1400]]. [[Warownia]] stała poza miastem, oddzielona od niego [[płot|parkanem]], a z drugiej strony, od północy, zabezpieczała go rzeka [[Rakutówka]] i bagna. Walory obronne założenia nie były wielkie, a nazwa zamek jest używana nieco na wyrost. W jego obrębie stało kilka drewnianych budynków, z których największy był kancelarią grodzką i mieszkaniem podstarościego. |
Z 1383 roku pochodzi informacja Jana z Czarnkowa o fortalicjum (''Covale oppidum cum fortalicio''), które zostało opanowane przez wojska wojewody płockiego [[Abraham Socha|Abrahama Sochy]]. Był to jednak zapewne jeszcze obiekt drewniany. Zamek w Kowalu powstał około roku [[1400]]. [[Warownia]] stała poza miastem, oddzielona od niego [[płot|parkanem]], a z drugiej strony, od północy, zabezpieczała go rzeka [[Rakutówka]] i bagna. Walory obronne założenia nie były wielkie, a nazwa zamek jest używana nieco na wyrost. W jego obrębie stało kilka drewnianych budynków, z których największy był kancelarią grodzką i mieszkaniem podstarościego. |
||
Według legendy w Kowalu urodził się na zamku w [[1310]] roku [[Kazimierz III Wielki|Kazimierz Wielki]], lecz nie mogła to być opisywana wyżej warownia. Jednak istnieją pewne informacje o wcześniejszym założeniu obronnym typu grodowego zniszczonym przez [[Zakon krzyżacki|Krzyżaków]] w [[1327]] roku, a następnie zastąpionym przez niewielką siedzibę obronną odnowioną przez Kazimierza. |
Według legendy w Kowalu urodził się na zamku w [[1310]] roku [[Kazimierz III Wielki|Kazimierz Wielki]], lecz nie mogła to być opisywana wyżej warownia<ref>{{Cytuj |autor = Aldona Andrzejewska, Aleksander Andrzejewski |tytuł = Zamki Kujaw brzeskich i ziemi dobrzyńskiej w badaniach Profesora Leszka Kajzera |czasopismo = Archaeologia Historica Polona |data = 2018 |data dostępu = 2019-10-28 |issn = 1425-3534 |wolumin = 26 |numer = 0 |s = 9–24 |doi = 10.12775/AHP.2018.001 |url = https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/AHP/article/view/AHP.2018.001 |język = pl}}</ref>. Jednak istnieją pewne informacje o wcześniejszym założeniu obronnym typu grodowego zniszczonym przez [[Zakon krzyżacki|Krzyżaków]] w [[1327]] roku, a następnie zastąpionym przez niewielką siedzibę obronną odnowioną przez Kazimierza. |
||
Umiejscowienie grodu nie jest dziś znane i nie da się stwierdzić czy stał na miejscu późniejszego zamku czy też w zupełnie innym miejscu. [[Bohdan Guerquin]] przypuszcza iż stał on na wyspie na Jeziorze Rakutowskim. W [[1420]] roku na zamku zarządzanym przez starostę przebywał król [[Władysław II Jagiełło|Władysław Jagiełło]] i przyjmował tu oferujących mu koronę panów czeskich. W [[XV wiek]]u funkcjonował tu sąd grodzki oraz kaplica zamkowa. Później zamek stał się siedzibą samodzielnego starostwa. Z 1536 r. pochodzi wzmianka o odbudowie spalonego zamku przez starostę. Na początku XVII wieku, po jednym z pożarów nastąpiła odbudowa i rozbudowa z inicjatywy starosty i marszałka nadwornego Andrzeja Przyjemskiego, który ''"zamek (...) znów a fundamentis wielkim kosztem i sumptem murować począł"''. W [[XVII wiek]]u wśród drewnianej zabudowy powstał jedyny murowany budynek z dwoma izbami. Masywna [[skarpa (architektura)|przypora]] w domu przy ulicy Zamkowej 2 jest pozostałością po tym obiekcie. W 1674 r. funkcjonowała tu kancelaria starościńska. |
Umiejscowienie grodu nie jest dziś znane i nie da się stwierdzić czy stał na miejscu późniejszego zamku czy też w zupełnie innym miejscu. [[Bohdan Guerquin]] przypuszcza iż stał on na wyspie na Jeziorze Rakutowskim. W [[1420]] roku na zamku zarządzanym przez starostę przebywał król [[Władysław II Jagiełło|Władysław Jagiełło]] i przyjmował tu oferujących mu koronę panów czeskich. W [[XV wiek]]u funkcjonował tu sąd grodzki oraz kaplica zamkowa. Później zamek stał się siedzibą samodzielnego starostwa. Z 1536 r. pochodzi wzmianka o odbudowie spalonego zamku przez starostę. Na początku XVII wieku, po jednym z pożarów nastąpiła odbudowa i rozbudowa z inicjatywy starosty i marszałka nadwornego Andrzeja Przyjemskiego, który ''"zamek (...) znów a fundamentis wielkim kosztem i sumptem murować począł"''. W [[XVII wiek]]u wśród drewnianej zabudowy powstał jedyny murowany budynek z dwoma izbami. Masywna [[skarpa (architektura)|przypora]] w domu przy ulicy Zamkowej 2 jest pozostałością po tym obiekcie. W 1674 r. funkcjonowała tu kancelaria starościńska. |
Wersja z 17:25, 28 paź 2019
![]() Remiza przy ulicy Zamkowej stojąca na fundamentach zamku | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ budynku | |
Ukończenie budowy | |
Zniszczono | |
Położenie na mapie Kowala ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu włocławskiego ![]() | |
![]() |
Zamek w Kowalu – nieistniejący już drewniany zamek królewski znajdujący się w Kowalu.
Historia
Z 1383 roku pochodzi informacja Jana z Czarnkowa o fortalicjum (Covale oppidum cum fortalicio), które zostało opanowane przez wojska wojewody płockiego Abrahama Sochy. Był to jednak zapewne jeszcze obiekt drewniany. Zamek w Kowalu powstał około roku 1400. Warownia stała poza miastem, oddzielona od niego parkanem, a z drugiej strony, od północy, zabezpieczała go rzeka Rakutówka i bagna. Walory obronne założenia nie były wielkie, a nazwa zamek jest używana nieco na wyrost. W jego obrębie stało kilka drewnianych budynków, z których największy był kancelarią grodzką i mieszkaniem podstarościego.
Według legendy w Kowalu urodził się na zamku w 1310 roku Kazimierz Wielki, lecz nie mogła to być opisywana wyżej warownia[1]. Jednak istnieją pewne informacje o wcześniejszym założeniu obronnym typu grodowego zniszczonym przez Krzyżaków w 1327 roku, a następnie zastąpionym przez niewielką siedzibę obronną odnowioną przez Kazimierza.
Umiejscowienie grodu nie jest dziś znane i nie da się stwierdzić czy stał na miejscu późniejszego zamku czy też w zupełnie innym miejscu. Bohdan Guerquin przypuszcza iż stał on na wyspie na Jeziorze Rakutowskim. W 1420 roku na zamku zarządzanym przez starostę przebywał król Władysław Jagiełło i przyjmował tu oferujących mu koronę panów czeskich. W XV wieku funkcjonował tu sąd grodzki oraz kaplica zamkowa. Później zamek stał się siedzibą samodzielnego starostwa. Z 1536 r. pochodzi wzmianka o odbudowie spalonego zamku przez starostę. Na początku XVII wieku, po jednym z pożarów nastąpiła odbudowa i rozbudowa z inicjatywy starosty i marszałka nadwornego Andrzeja Przyjemskiego, który "zamek (...) znów a fundamentis wielkim kosztem i sumptem murować począł". W XVII wieku wśród drewnianej zabudowy powstał jedyny murowany budynek z dwoma izbami. Masywna przypora w domu przy ulicy Zamkowej 2 jest pozostałością po tym obiekcie. W 1674 r. funkcjonowała tu kancelaria starościńska.
W 1797 roku starosta Michał Sokołowski nakazał rozbiórkę zamku, którą ostatecznie ukończono na początku XIX wieku.
W latach 1981-82 przeprowadzono prace archeologiczne podczas których odkryto zabytki ruchome (najstarsze datowane na pocz. XV wieku) oraz pomieszczenia piwniczne.
Bibliografia
- Włodzimierz Jacek Adamski , Kowal – nieistniejący zamek królewski [online], rotmanka.com, 3 sierpnia 2009 [dostęp 2009-08-26] .
- Tadeusz Horbacz i Leszek Kajzer, Zamek w Kowalu w świetle badań 1981-1982 [w:] Siedziby obronno-rezydencjonalne w powiecie kowalskim na Kujawach w XIII-XVIII wieku, Łódź 1991
- ↑ Aldona Andrzejewska , Aleksander Andrzejewski , Zamki Kujaw brzeskich i ziemi dobrzyńskiej w badaniach Profesora Leszka Kajzera, „Archaeologia Historica Polona”, 26 (0), 2018, s. 9–24, DOI: 10.12775/AHP.2018.001, ISSN 1425-3534 [dostęp 2019-10-28] (pol.).