Podlasie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
drobne redakcyjne |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 9: | Linia 9: | ||
'''Podlasie''' – (albo ''Podlasze''; [[język białoruski|białoruski]]: ''Падляшша Padljašša'', [[język litewski|litewski]]: ''Palenkė'', [[łacina]]: ''Podlachia'') - historyczna kraina [[Polska|Polski]] leżąca na [[Nizina Podlaska|Nizinie Podlaskiej]] po obu brzegach środkowego [[Bug (rzeka)|Bugu]], zamieszkana przez [[Podlasianie|Podlasian]]. Etymologia wskazuje na źródłosłów ruski (''pod Lachami''), co może wiązać się z przynależnością ziem [[Drohiczyn|drohickich]] do [[Ruś|Rusi]] we wczesnym średniowieczu, lub też oznaczać, że Podlasie znajdowało się pod władzą [[Lachowie|Lachów]] czyli Polaków. |
'''Podlasie''' – (albo ''Podlasze''; [[język białoruski|białoruski]]: ''Падляшша Padljašša'', [[język litewski|litewski]]: ''Palenkė'', [[łacina]]: ''Podlachia'') - historyczna kraina [[Polska|Polski]] leżąca na [[Nizina Podlaska|Nizinie Podlaskiej]] po obu brzegach środkowego [[Bug (rzeka)|Bugu]], zamieszkana przez [[Podlasianie|Podlasian]]. Etymologia wskazuje na źródłosłów ruski (''pod Lachami''), co może wiązać się z przynależnością ziem [[Drohiczyn|drohickich]] do [[Ruś|Rusi]] we wczesnym średniowieczu, lub też oznaczać, że Podlasie znajdowało się pod władzą [[Lachowie|Lachów]] czyli Polaków. |
||
Do obecnej chwili nie stwierdzono czy teren Podlasia we wczesnym średniowieczu znajdował się w sferze wpływów zachodniej czy wschodniej Słowiańszczyzny. Prawdopodobnie obie te grupy wzajemnie się na terenie Podlasia przenikały. W [[XI]] w. Podlasie weszło w skład [[Ruś Kijowska|Rusi Kijowskiej]], a następnie [[Księstwo Wołyńskie|Księstwa Wołyńskiego]] i [[Ruś Halicko-Wołyńska|Rusi Halicko-Wołyńskiej]]. W [[Drohiczyn]]ie koronował się na króla [[Daniel Halicki]]. Od [[XIII]] do [[XV]] w. teren sporny między [[Mazowsze]]m a [[Litwa|Litwą]]. W [[1566]] wydzielono z Podlasia [[ziemia brzeska|ziemię brzeską]], późniejsze [[województwo brzesko-litewskie|województwo brzeskie]]. Po podpisaniu [[unia lubelska|unii lubelskiej]] w [[1569]] jako [[województwo podlaskie]] znalazło się w składzie [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej Obojga Narodów]]. Podlasie wówczas składało się z ziem: [[ziemia drohicka|drohickiej]], [[ziemia mielnicka|mielnickiej]] i [[ziemia bielska|bielskiej]] a największym miastem był wówczas [[Międzyrzec Podlaski]]. W okresie rozbiorów zostało rozdzielone między [[Prusy]] i [[Austria|Austrię]] wzdłuż [[Bug (rzeka)|Bugu]]. W [[1807]] część Podlasia przeszła do zaboru rosyjskiego ([[obwód białostocki]]), pozostałą zaś część w [[1809]] włączono do [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]]. Od [[1815]] Podlasie weszło w skład [[Królestwo Kongresowe|Królestwa Polskiego]] (Kongresowego). W [[1919]] znalazło się w granicach [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]]. |
Do obecnej chwili nie stwierdzono czy teren Podlasia we wczesnym średniowieczu znajdował się w sferze wpływów zachodniej czy wschodniej Słowiańszczyzny. Prawdopodobnie obie te grupy wzajemnie się na terenie Podlasia przenikały. W [[XI]] w. Podlasie weszło w skład [[Ruś Kijowska|Rusi Kijowskiej]], a następnie [[Księstwo Wołyńskie|Księstwa Wołyńskiego]] i [[Ruś Halicko-Wołyńska|Rusi Halicko-Wołyńskiej]]. W [[1180]] roku Drohiczyn otrzymał książę Leszek Mazowiecki (syn Bolesława Kędzierzawego) w zamian za pomoc zbrojną udzieloną Wasylowi Jaropełkowiczowi w wyprawie przeciw Włodzimierzowi Wołodarowiczowi. W [[Drohiczyn]]ie koronował się na króla [[Daniel Halicki]]. Od [[XIII]] do [[XV]] w. teren sporny między [[Mazowsze]]m a [[Litwa|Litwą]]. W [[1390]] roku król Władysław Jagiełło przekazał Podlasie [[Janusz I|księciu Januszowi I]] mazowieckiemu. W [[1566]] wydzielono z Podlasia [[ziemia brzeska|ziemię brzeską]], późniejsze [[województwo brzesko-litewskie|województwo brzeskie]]. Po podpisaniu [[unia lubelska|unii lubelskiej]] w [[1569]] jako [[województwo podlaskie]] znalazło się w składzie [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej Obojga Narodów]]. Podlasie wówczas składało się z ziem: [[ziemia drohicka|drohickiej]], [[ziemia mielnicka|mielnickiej]] i [[ziemia bielska|bielskiej]] a największym miastem był wówczas [[Międzyrzec Podlaski]]. W okresie rozbiorów zostało rozdzielone między [[Prusy]] i [[Austria|Austrię]] wzdłuż [[Bug (rzeka)|Bugu]]. W [[1807]] część Podlasia przeszła do zaboru rosyjskiego ([[obwód białostocki]]), pozostałą zaś część w [[1809]] włączono do [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]]. Od [[1815]] Podlasie weszło w skład [[Królestwo Kongresowe|Królestwa Polskiego]] (Kongresowego). W [[1919]] znalazło się w granicach [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]]. |
||
[[Kategoria:Geografia Polski]] |
[[Kategoria:Geografia Polski]] |
||
Wersja z 21:58, 14 lut 2007
- województwo podlaskie I Rzeczypospolitej opisane jest w osobnym artykule
Podlasie – (albo Podlasze; białoruski: Падляшша Padljašša, litewski: Palenkė, łacina: Podlachia) - historyczna kraina Polski leżąca na Nizinie Podlaskiej po obu brzegach środkowego Bugu, zamieszkana przez Podlasian. Etymologia wskazuje na źródłosłów ruski (pod Lachami), co może wiązać się z przynależnością ziem drohickich do Rusi we wczesnym średniowieczu, lub też oznaczać, że Podlasie znajdowało się pod władzą Lachów czyli Polaków.
Do obecnej chwili nie stwierdzono czy teren Podlasia we wczesnym średniowieczu znajdował się w sferze wpływów zachodniej czy wschodniej Słowiańszczyzny. Prawdopodobnie obie te grupy wzajemnie się na terenie Podlasia przenikały. W XI w. Podlasie weszło w skład Rusi Kijowskiej, a następnie Księstwa Wołyńskiego i Rusi Halicko-Wołyńskiej. W 1180 roku Drohiczyn otrzymał książę Leszek Mazowiecki (syn Bolesława Kędzierzawego) w zamian za pomoc zbrojną udzieloną Wasylowi Jaropełkowiczowi w wyprawie przeciw Włodzimierzowi Wołodarowiczowi. W Drohiczynie koronował się na króla Daniel Halicki. Od XIII do XV w. teren sporny między Mazowszem a Litwą. W 1390 roku król Władysław Jagiełło przekazał Podlasie księciu Januszowi I mazowieckiemu. W 1566 wydzielono z Podlasia ziemię brzeską, późniejsze województwo brzeskie. Po podpisaniu unii lubelskiej w 1569 jako województwo podlaskie znalazło się w składzie Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Podlasie wówczas składało się z ziem: drohickiej, mielnickiej i bielskiej a największym miastem był wówczas Międzyrzec Podlaski. W okresie rozbiorów zostało rozdzielone między Prusy i Austrię wzdłuż Bugu. W 1807 część Podlasia przeszła do zaboru rosyjskiego (obwód białostocki), pozostałą zaś część w 1809 włączono do Księstwa Warszawskiego. Od 1815 Podlasie weszło w skład Królestwa Polskiego (Kongresowego). W 1919 znalazło się w granicach II Rzeczypospolitej.