1,3,5-Trioksan: Różnice pomiędzy wersjami

{{{nazwa}}}
[[Plik:{{{1. grafika}}}\|120x240px\|{{{opis 1. grafiki}}}\|alt=]]	[[Plik:{{{2. grafika}}}\|120x240px\|{{{opis 2. grafiki}}}\|alt=]]
{{{opis 1. grafiki}}}	{{{opis 2. grafiki}}}
	[[Plik:{{{3. grafika}}}\|180x240px\|{{{opis 3. grafiki}}}\|alt=]]; {{{opis 3. grafiki}}}
	Identyfikacja
Numer CAS	{{{numer CAS}}}Brak numeru CAS
SMILES
	C1OCOCO1

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja nieprzejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 03:35, 22 gru 2007

Trioksan - (nazwa systematyczna: 1,3,5-trioksan, zwany też trioksymetylenem, C₃O₃H₆) to organiczny związek chemiczny, będący trimerem formaldehydu. Istnieje także jego izomer strukturalny: 1,2,4-trioksan, który występuje naturalnie w żywicy klonów, jednak sam w sobie nie ma żadnego praktycznego zastosowania.

1,3,5-Trioksan tworzy białe, igłowe kryształy, które topią się w temp. 61-62 °C. Trioksan wrze w temp. 115 °C. Jest dobrze rozpuszczalny w wodzie, alkoholach i acetonie i eterach. Po rozpuszczeniu w wodzie częściowo rozkłada się do formaldehydu.

1,3,5-Trioksan powstaje spontanicznie w wyniku trimeryzacji formaldehydu, katalizowanej dowolnym kwasem:

Plik:Trioxane syntesis.svg

Stężony roztwór wodny formaldehydu, gdy pozostawi się go na długo w niedomkniętej butelce ulega zazwyczaj, częściowej, spontanicznej przemianie do 1,3,5-trioksanu.

Trioksan posiada wiele różnych zastosowań:

jest stosowany jako wygodna forma transportowania formaldehydu
jako dodatek do kosmetyków antybakteryjnych, insektycyd, środek pochłaniający przykre zapachy.
po sprasowaniu w peletki jest stosowany jako wygodne paliwo turystyczne (tzw. suchy spirytus)
jest monomerem przy produkcji polioksymetylenu (POM) - polimeru o bardzo dobrych własnościach mechanicznych.
jako substrat w wielu syntezach organicznych o przemysłowym znaczeniu

Zobacz też

Triazyna

@@ Linia 9: / Linia 9: @@
  |Nazwa systematyczna        = 1,3,5-trioksan
  |Inne nazwy                 = trioksan
- |Wzór chemiczny             = C<sub>3</sub>H<sub>6</sub>O<sub>3</sub>
+ |Wzór sumaryczny            = C<sub>3</sub>H<sub>6</sub>O<sub>3</sub>
+ |Inne wzory                 =
  |SMILES                     = [http://www.daylight.com/daycgi/depict?43314f434f434f31 C1OCOCO1]
- |Masa molowa                = 90.08
+ |Masa molowa                = 90,08
  |Wygląd                     = białe krystaliczne ciało stałe
  |Numer CAS                  = 110-88-3
- |Gęstość                    = 1.17
+ |PubChem                    =
- |i stan skupienia           = ciecz
+ |DrugBank                   =
+ |Gęstość                    = 1,17
+ |Stan skupienia w podanej G = ciecz
  |G warunki niestandardowe   = 65°C
  |Rozpuszczalność w wodzie   =
  |RwW warunki niestandardowe =
- |Temperatura topnienia      = 60.5
+ |Inne rozpuszczalniki       =
+ |Temperatura topnienia      = 60,5
  |Tt warunki niestandardowe  = ±1,5°
- |Temperatura wrzenia        = 113.5
+ |Temperatura wrzenia        = 113,5
  |Tw warunki niestandardowe  = ±1,5°
  |Temperatura krytyczna      =
@@ Linia 44: / Linia 48: @@
  |Hazard T                   =
  |Hazard TT                  =
- |Hazard X                   = tak
+ |Hazard Xn                  = tak
  |Hazard Xi                  =
  |Hazard N                   =
- |Klasyfikacja UE            = '''F''' - łatwopalny<br>'''Xn''' - szkodliwy
  |Palność                    = 2
  |Zdrowie                    = 2
@@ Linia 67: / Linia 70: @@
  |Podobne związki            =
  |aktywny                    =
+ |minerał                    =
 }}
-'''Trioksan''' - (nazwa systematyczna: 1,3,5-trioksan, zwany też trioksymetylenem, C<sub>3</sub>O<sub>3</sub>H<sub>6</sub>) to [[związek organiczny|organiczny]] [[związek chemiczny]], będący [[trimer|trimerem]] [[Aldehyd mrówkowy|formaldehydu]]. Istnieje także jego [[Izomeria|izomer]] strukturalny: 1,2,4-trioksan, który występuje naturalnie w [[żywica|żywicy]] [[klon (roślina)|klonów]], jednak sam w sobie nie ma żadnego praktycznego zastosowania.
+'''Trioksan''' - (nazwa systematyczna: 1,3,5-trioksan, zwany też trioksymetylenem, C<sub>3</sub>O<sub>3</sub>H<sub>6</sub>) to [[związek organiczny|organiczny]] [[związek chemiczny]], będący [[trimer]]em [[Aldehyd mrówkowy|formaldehydu]]. Istnieje także jego [[Izomeria|izomer]] strukturalny: 1,2,4-trioksan, który występuje naturalnie w [[żywica|żywicy]] [[klon (roślina)|klonów]], jednak sam w sobie nie ma żadnego praktycznego zastosowania.
-,3,5-Trioksan tworzy białe, igłowe kryształy, które topią się w temp. 61-62 &deg;C. Trioksan wrze w temp. 115 &deg;C. Jest dobrze rozpuszczalny w [[woda|wodzie]], [[alkohole|alkoholach]] i [[aceton|acetonie]] i [[Etery|eterach]]. Po rozpuszczeniu w wodzie częściowo rozkłada się do [[Aldehyd mrówkowy|formaldehydu]].
+,3,5-Trioksan tworzy białe, igłowe kryształy, które topią się w temp. 61-62 °C. Trioksan wrze w temp. 115 °C. Jest dobrze rozpuszczalny w [[woda|wodzie]], [[alkohole|alkoholach]] i [[aceton]]ie i [[Etery|eterach]]. Po rozpuszczeniu w wodzie częściowo rozkłada się do formaldehydu.
 ,3,5-Trioksan powstaje spontanicznie w wyniku trimeryzacji formaldehydu, katalizowanej dowolnym [[kwasy|kwasem]]:
-[[Image:Trioxane syntesis.svg|500px|center]]
+[[Grafika:Trioxane syntesis.svg|500px|center]]
 Stężony roztwór wodny formaldehydu, gdy pozostawi się go na długo w niedomkniętej butelce ulega zazwyczaj, częściowej, spontanicznej przemianie do 1,3,5-trioksanu.
@@ Linia 82: / Linia 86: @@
 * jako dodatek do kosmetyków antybakteryjnych, [[insektycyd]], środek pochłaniający przykre zapachy.
 * po sprasowaniu w [[peletki]] jest stosowany jako wygodne paliwo turystyczne (tzw. suchy spirytus)
-* jest [[monomer|monomerem]] przy produkcji [[polioksymetylen|polioksymetylenu]] (POM) - [[polimery|polimeru]] o bardzo dobrych własnościach mechanicznych.
+* jest [[monomer]]em przy produkcji [[polioksymetylen]]u (POM) - [[polimery|polimeru]] o bardzo dobrych własnościach mechanicznych.
 * jako substrat w wielu syntezach organicznych o przemysłowym znaczeniu
-==Zobacz też==
+== Zobacz też ==
 *[[Triazyna]]
 [[Kategoria:Etery]]