Jednoróg (działo): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 02:03, 29 mar 2011

Jednoróg to rodzaj działa z XVIII wieku konstrukcji rosyjskiego generała artylerii Piotra Szuwałowa, odmiana haubicy.

Wprowadzone zostały do armii rosyjskiej w 1757 roku jednorogi miały kaliber od 90 do 250 milimetrów i długość lufy od 7,5 do 12,5 kalibra^[1].

Ówczesna artyleria dzieliła się na strzelające głównie pełnymi pociskami armaty i haubice, o krótszej lufie, większym kącie podniesienia, i zwężonej komorze prochowej. Mniejsza ilość prochu zapewniała mniejsze siły działające na wystrzeliwane z nich granaty, które w armatach często ulegały zniszczeniu.

Od haubic jednorogi różniły się:

stożkowa komora nabojowa, którego podstawa równała się średnicy kalibru lufy
dłuższa lufa od ówczesnych haubic.

Zastosowanie powyższych rozwiązań pozwoliło na stosowanie kartaczy, kul pełnych, naboi scalonych, jak i granatów typowych dla haubic. Użyte po raz pierwszy przez Rosję w czasie wojny siedmioletniej stosowane były aż do połowy XIX wieku. Wykorzystywane także w artylerii Turcji, Prus i Królestwa Polskiego.

W okresie napoleońskim armia rosyjska używała 2-, 10- i 18-funtowych jednorogów^[2].

Nazwa powstała najprawdopodobniej od herbu Jednorożec konstruktora – generała Szuwałowa, umieszczanego na dziale w formie uchwytów do przenoszenia.

Zobacz też

Sekretna haubica Szuwałowa

↑ Mała Encyklopedia Wojskowa. Warszawa: 1967, s. 590.
↑ Kevin Kiley: Artillery of the Napoleonic Wars. Londyn: Greenhill Books, 2006, s. 157. ISBN 978-1853675836.

[1] Mała Encyklopedia Wojskowa. Warszawa: 1967, s. 590.

[2] Kevin Kiley: Artillery of the Napoleonic Wars. Londyn: Greenhill Books, 2006, s. 157. ISBN 978-1853675836.

[1]

[2]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+[[plik:152-мм полевой единорог образца 1838.jpg|thumb|Jednoróg kal. 152 mm z 1838 r.]]
 {{DNU|naprawa|podstrona=2011:03:28:Jednoróg_(działo)}}
 {{disambigR|broni artyleryjskiej|[[Cech Artystów Plastyków Jednoróg]]}}
+'''Jednoróg''' to rodzaj [[działo|działa]] z [[XVIII wiek]]u konstrukcji [[Rosja|rosyjskiego]] generała artylerii [[Piotr Szuwałow|Piotra Szuwałowa]], odmiana [[haubica|haubicy]].
+Wprowadzone zostały do armii rosyjskiej w 1757 roku jednorogi miały kaliber od 90 do 250 milimetrów i długość lufy od 7,5 do 12,5 [[Kaliber broni|kalibra]]<ref>{{Cytuj książkę|tytuł=Mała Encyklopedia Wojskowa|rok=1967|miejsce=Warszawa|wydawnictwo|Wydawnictwo MON|strony=590}}</ref>.
-'''Jednoróg''' to rodzaj [[działo|działa]] z [[XVIII wiek]]u konstrukcji [[Rosja|rosyjskiego]] generała artylerii [[Piotr Szuwałow|Piotra Szuwałowa]], łączące możliwości ogniowe [[haubica|haubicy]] i niewiele ustępujące [[armata|armatom]]. Wprowadzony został do armii rosyjskiej w [[1757]] roku.
+[[Plik:Fotothek df tg 0006841 Kriegskunde ^ Artillerie ^ Geschütz.jpg|thumb|Przekrój haubicy, widoczna mniejsza komora prochowa]]
-Nazwa powstała najprawdopodobniej od herbu [[Jednorożec]] konstruktora – generała Szuwałowa, umieszczanego na dziale w formie uchwytów do przenoszenia. Cechy charakterystyczne tej konstrukcji to:
+Ówczesna artyleria dzieliła się na strzelające głównie pełnymi pociskami [[armata|armaty]] i haubice, o krótszej lufie, większym kącie podniesienia, i zwężonej komorze prochowej. Mniejsza ilość prochu zapewniała mniejsze siły działające na wystrzeliwane z nich [[Granat (broń))|granaty]], które w armatach często ulegały zniszczeniu.
-* stożkowa [[komora nabojowa]], którego podstawa równała się średnicy [[Kaliber broni|kalibru]] lufy,
+Od haubic jednorogi różniły się:
+* stożkowa [[komora nabojowa]], którego podstawa równała się średnicy [[Kaliber broni|kalibru]] lufy
 * dłuższa [[lufa]] od ówczesnych haubic.
+Zastosowanie powyższych rozwiązań pozwoliło na stosowanie [[kartacz (pocisk)|kartaczy]], kul pełnych, naboi scalonych, jak i granatów typowych dla haubic. Użyte po raz pierwszy przez [[Imperium Rosyjskie|Rosję]] w czasie [[wojna siedmioletnia|wojny siedmioletniej]] stosowane były aż do połowy XIX wieku. Wykorzystywane także w artylerii [[Imperium osmańskie|Turcji]], [[Królestwo Prus|Prus]] i [[Królestwo Kongresowe|Królestwa Polskiego]].
-Długość lufy jednoroga wynosiła 7.5 do 12.5 [[Kaliber broni|kalibra]], przy czym jednorogi miały różne kalibry wahające się od 90 do 250 milimetrów.
+W okresie napoleońskim armia rosyjska używała 2-, 10- i 18-funtowych jednorogów<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Kiley|imię=Kevin |tytuł=Artillery of the Napoleonic Wars|wydawca=Greenhill Books|miejsce=Londyn|data=2006|strony=157|isbn=978-1853675836}}</ref>.
+Nazwa powstała najprawdopodobniej od herbu [[Jednorożec]] konstruktora – generała Szuwałowa, umieszczanego na dziale w formie uchwytów do przenoszenia.
-Zastosowanie powyższych rozwiązań pozwoliło na stosowanie [[kartacz (pocisk)|kartaczy]], kul pełnych, naboi scalonych, jak i [[granat (broń)|granatów]] typowych dla haubic. Użyte po raz pierwszy przez [[Imperium rosyjskie|Rosję]] w czasie [[wojna siedmioletnia|wojny siedmioletniej]] stosowane były aż do połowy XIX wieku. Stosowane także w artylerii [[Imperium osmańskie|Turcji]], [[Królestwo Prus|Prus]] i [[Królestwo Kongresowe|Królestwa Polskiego]]. Można powiedzieć, że był to odpowiedni dzisiejszej [[haubicoarmata|haubico-armaty]].
 == Zobacz też ==
 * [[Sekretna haubica Szuwałowa]]
+{{przypisy}}
-== Bibliografia ==
-* Mała Encyklopedia Wojskowa, 1967, Wydanie I, s. 590.
 [[Kategoria:Artyleria]]