Ćitta: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
interwiki:+ja |
ćitta osiąga poziom określany terminem ćajtanja |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Ćitta''' ([[pali]] ''Czitta'' , [[sanskryt]] [[trl.]] ćitta) - kategoria ontologiczna w [[Religie dharmiczne|religiach dharmicznych]] tłumaczona zależnie od tradycji jako umysł wyższy lub niższy umysł. |
'''Ćitta''' ([[pali]] ''Czitta'' , [[sanskryt]] [[trl.]] ćitta) - kategoria ontologiczna w [[Religie dharmiczne|religiach dharmicznych]] tłumaczona zależnie od tradycji jako umysł wyższy lub niższy umysł. |
||
== Hinduizm == |
== Hinduizm == |
||
| Linia 8: | Linia 6: | ||
Ćita w filozofii indyjskiej to cześć [[Antahkarana|antahkarany]] , magazyn [[samskara|samskar]] ( impresji ), źródło świadomości, siedziba duszy jednostki. |
Ćita w filozofii indyjskiej to cześć [[Antahkarana|antahkarany]] , magazyn [[samskara|samskar]] ( impresji ), źródło świadomości, siedziba duszy jednostki. |
||
Bóstwem ćitty jest [[Naraga]] <ref> {{cytuj książkę |
Bóstwem ćitty jest [[Naraga]] <ref> {{cytuj książkę |
||
|nazwisko= Śankaraczarja|autor= |autor link= Adi Śankara |inni= Józef Świtkowski (tł.), Leonard Górnicki (red.) |
|nazwisko= Śankaraczarja|autor= |autor link= Adi Śankara |inni= [[Józef Świtkowski]] (tł.), Leonard Górnicki (red.) |
||
|tytuł= Śankaraczarja. Klejnot mądrości Wschodu |
|tytuł= Śankaraczarja. Klejnot mądrości Wschodu |
||
|url= |wydanie= 1|wydawca= "Borgis" Pracownia|miejsce= Wrocław|rok= 1999 |
|url= |wydanie= 1|wydawca= "Borgis" Pracownia|miejsce= Wrocław|rok= 1999 |
||
|strony= 130|rozdział=Tattwa bodha II.4|id = |isbn= 8387129704|oclc= |doi= |cytat= }} </ref>. |
|strony= 130|rozdział=Tattwa bodha II.4|id = |isbn= 8387129704|oclc= |doi= |cytat= }} </ref>. |
||
[[Swami Muktananda]] podaje iż w procesie rozwoju, ćitta osiąga poziom określany terminem [[ćajtanja]] ( ''czysta świadomość'')<ref>{{cytuj książkę |
|||
|autor= Swami Muktananda Paramahansa|autor link= |inni= |tytuł= Play of Consciousness. Chitshakti Vilas. A spiritual autobiography |url=|wydanie= 1|wydawca= Gurudev Siddha Peeth|miejsce= Ganeshpuri|rok= 1994 |strony= 49 |rozdział= Meditation on the Guru |
|||
|adres rozdziału= |id = |isbn= 81-85501-18-1|oclc= |doi= |cytat= |język = en|data dostępu = }}</ref>. |
|||
=== Zobacz też === |
=== Zobacz też === |
||
Wersja z 14:39, 17 kwi 2011
Ćitta (pali Czitta , sanskryt trl. ćitta) - kategoria ontologiczna w religiach dharmicznych tłumaczona zależnie od tradycji jako umysł wyższy lub niższy umysł.
Hinduizm
Ćitta indywidualna ( wjasti ćitta, przynależąca do dźiwy ) pojmowana jest jako nieskończenie mała część ćitty kosmicznej ( samaszti ćitty , powstałej z czystej mahat sattwy - części sattwicznej mahat tattwy ). Ćita w filozofii indyjskiej to cześć antahkarany , magazyn samskar ( impresji ), źródło świadomości, siedziba duszy jednostki. Bóstwem ćitty jest Naraga [1].
Swami Muktananda podaje iż w procesie rozwoju, ćitta osiąga poziom określany terminem ćajtanja ( czysta świadomość)[2].
Zobacz też
Buddyzm
Ćitta czasem tłumaczone jest jako Umysł.To podstawowy termin w buddyzmie mahajany, nie posiada on dosłownego odpowiednika w zachodnich językach.
- Pisany małą literą (ćitta, umysł) oznacza różnicujący intelekt (manas).
- Pisany dużą literą (Citta, Umysł) oznacza absolutną Rzeczywistość. Ten Umysł jest tylko jeden, a wszystkie czujące istoty są tylko jego manifestacjami. Według buddyjskiej szkoły cittamatra jedyne, co istnieje, to "samo-świadomy i samo-rozświetlający się Umysł wolny od dualizmu doświadczenia i doświadczającego", a ściślej mówiąc natura umysłu, zarazem natura rzeczywistości. Poczucie rozdzielenia stwarzają tu przykrywające tą naturę, zgromadzone indywidualnie zgodnie z prawem przyczynowo-skutkowym karma, nawykowe skłonności i splamienia, m.in. wrażenie odrębnej tożsamości ego, które na powierzchownych poziomach świadomości zanikają całkowicie w czasie procesu śmierci. Jednak dalej pozostaje i reinkarnuje się tylko najbardziej subtelna wolna od splamień, dualizmu i koncepcji natura umysłu, umożliwiając w bardo, jak i w kolejnym odrodzeniu dalszy rozwój (lub zanik) nawykowych sił. Teksty buddyjskie przyrównują te nawykowe skłonności i splamienia do fal oceanu, a naturę umysłu do wody oceanu. Pojedyncze fale na oceanie Umysłu pojawiają się i znikają, niekiedy uchodząc w głębiny, a niekiedy można je wyodrębnić (śmierć, bardo i kolejne odrodzenie), ale przez cały czas pozostają częścią wód oceanu.
Zobacz też
- ↑ Tattwa bodha II.4. W: Śankaraczarja: Śankaraczarja. Klejnot mądrości Wschodu. Józef Świtkowski (tł.), Leonard Górnicki (red.). Wyd. 1. Wrocław: "Borgis" Pracownia, 1999, s. 130. ISBN 83-87129-70-4.
- ↑ Meditation on the Guru. W: Swami Muktananda Paramahansa: Play of Consciousness. Chitshakti Vilas. A spiritual autobiography. Wyd. 1. Ganeshpuri: Gurudev Siddha Peeth, 1994, s. 49. ISBN 81-85501-18-1. (ang.).