Kariba (jezioro): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Jezioro infobox}} + WP:SK |
m Bot: Przenoszę linki interwiki (24) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q1047206 |
||
Linia 58: | Linia 58: | ||
[[Kategoria:Jeziora Zambii]] |
[[Kategoria:Jeziora Zambii]] |
||
[[Kategoria:Jeziora Zimbabwe]] |
[[Kategoria:Jeziora Zimbabwe]] |
||
[[be:Карыба]] |
|||
[[ca:Llac Kariba]] |
|||
[[cs:Kariba]] |
|||
[[et:Kariba järv]] |
|||
[[en:Lake Kariba]] |
|||
[[es:Lago Kariba]] |
|||
[[eo:Kariba]] |
|||
[[eu:Kariba (aintzira)]] |
|||
[[fr:Lac Kariba]] |
|||
[[hr:Umjetno jezero Kariba]] |
|||
[[it:Lago Kariba]] |
|||
[[ka:კარიბა]] |
|||
[[lt:Karibos tvenkinys]] |
|||
[[nl:Karibameer]] |
|||
[[ja:カリバ湖]] |
|||
[[no:Kariba]] |
|||
[[pt:Lago Kariba]] |
|||
[[ru:Кариба]] |
|||
[[sr:Кариба (језеро)]] |
|||
[[fi:Karibajärvi]] |
|||
[[sv:Karibasjön]] |
|||
[[tr:Kariba Gölü]] |
|||
[[uk:Каріба (озеро)]] |
|||
[[zh:卡里巴水庫]] |
Wersja z 02:47, 15 mar 2013
Położenie | |
Państwo | |
---|---|
Region |
{{{region}}} |
Wysokość lustra |
{{{wysokość lustra}}} m n.p.m. |
Morfometria | |
Powierzchnia |
5400 km² |
Wymiary • max długość • max szerokość |
|
Głębokość • średnia • maksymalna |
|
Hydrologia | |
Jakość wody |
{{{jakość}}} |
Położenie na mapie Zimbabwe Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:waterbody} |
Kariba – największe na świecie jezioro antropogeniczne, stworzone przez człowieka jezioro i rezerwuar zlokalizowany na rzece Zambezi mniej więcej w połowie drogi między jej źródłem a ujściem. Jezioro leży na granicy pomiędzy Zambią a Zimbabwe. Kariba powstało między 1958 a 1963 w wyniku wybudowania tamy Kariba na jego północnowschodnim końcu, woda wypełnił dawny kanion wyrzeźbiony przez rzekę Zambezi i zmusiła do przeniesienia się wielu ludzi z lokalnego ludu Tonga.
Miasto w Zimbabwe - Kariba zostało założone dla budowniczych tamy, w wyniku przesiedleń spowodowanych wzrostem poziomu wody powstały także miasta Milbibezi w Zimbabwe i Siavonga i Sinazongwe w Zambii.
Charakterystyka
Jezioro Kariba ma 220 kilometry długości i 40 kilometrów szerokości. Jego powierzchnia wynosi 5,580 km2, zawiera 185 km3 wody. Średnia głębokość to 29 metrów, maksymalna 97 metrów. Olbrzymia masa wody (około 180 000 000 000 000 kilogramów, [180 miliardów ton]) może być przyczyną sejsmiczności indukowanej w aktywnym sejsmicznie regionie, włączając w to ok. 20 trzęsień ziemi o sile większej niż 5 stopni w skali Richtera.
Na jeziorze położonych jest kilka wysp, np. Chete Island, Sekula i Chikanka.
Rośliny i zwierzęta
Przed napełnieniem jeziora Kariba spalono rosnącą na dnie przyszłego zbiornika roślinność, tworząc grubą warstwę żyznej ziemi. W rezultacie życie w jeziorze jest bardzo różnorodne. Do akwenu wprowadzono (m.in. z jeziora Tanganika) wiele gatunków ryb, dzięki temu na Karibie rozwinął się przemysł rybacki. Inne zwierzęta żyjące w jeziorze to m.in. krokodyl nilowy i hipopotam.
W jeziorze żyją też ryby cenione przez wędkarzy amatorów, dzięki temu rozwija się miejscowa turystyka. Zarówno Zambia jak i Zimbabwe starają się obecnie rozwinąć przemysł turystyczny wzdłuż wybrzeży jeziora.
Na brzegach akwenu żyją także bieliki afrykańskie, kormorany i inne wodne ptaki, czasami można tam spotkać także stado słoni.
Jezioro Kariba w kulturze
Jezioro Kariba i tama Kariba były jednymi z miejsc akcji powieści science fiction L. Rona Hubbarda Pole bitewne Ziemia, na podstawie której powstał w 2000 film Bitwa o Ziemię. Powieść stała się bestsellerem, choć film jest dosyć słabo oceniany.
Bibliografia
- "Lake Kariba". Zambiatourism.com.
- "Dam Statistics: Africa and the Middle East Regions". World Commission on Dams.
- "Lake Profile: Kariba". LakeNet.
- World Lakes Database entry for Lake Kariba