Opatrzność: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| Linia 5: | Linia 5: | ||
== Opatrzność a stworzenie == |
== Opatrzność a stworzenie == |
||
Pojęcie Opatrzności Bożej jest ściśle związane z pojęciem [[Stworzenie świata|stworzenia]]. Świat został stworzony jako [[Dobro|dobry]], by istniał ku chwale Bożej. Opatrzność jest więc działaniem opieki Bożej nad światem i wszystkimi bytami, by osiągnęły swą dobroć i doskonałość, zgodnie z naturą planem wyznaczonymi przez Boga w akcie stwórczym<ref>Por. {{Cytuj stronę | url = http://www.katolik.pl/opatrznosc-boza,143,416,cz.html | autor = R. Masarczyk [[Klaretyni|SDS]] | tytuł = Opatrzność Boża | data dostępu = 2011-12-05| praca = Katolik.pl}}</ref>. Pojęcie Opatrzności Bożej nie mieści się w systemie [[Deizm|deistycznym]], który zakłada, że Stwórca, stworzywszy świat, pozostawił go samemu sobie<ref name=REL/>. |
Pojęcie Opatrzności Bożej jest ściśle związane z pojęciem [[Stworzenie świata|stworzenia]]. Świat został stworzony jako [[Dobro|dobry]], by istniał ku chwale Bożej. Opatrzność jest więc działaniem opieki Bożej nad światem i wszystkimi bytami, by osiągnęły swą dobroć i doskonałość, zgodnie z naturą i planem wyznaczonymi przez Boga w akcie stwórczym<ref>Por. {{Cytuj stronę | url = http://www.katolik.pl/opatrznosc-boza,143,416,cz.html | autor = R. Masarczyk [[Klaretyni|SDS]] | tytuł = Opatrzność Boża | data dostępu = 2011-12-05| praca = Katolik.pl}}</ref>. Pojęcie Opatrzności Bożej nie mieści się w systemie [[Deizm|deistycznym]], który zakłada, że Stwórca, stworzywszy świat, pozostawił go samemu sobie<ref name=REL/>. |
||
== Opatrzność a wolna wola == |
== Opatrzność a wolna wola == |
||
Wersja z 11:46, 27 sie 2013
Opatrzność /łac. providentia, gr. πρόνοια (pronoja)/ – w teodycei nieustanna opieka wszechwiedzącego i wszechmocnego Boga nad dziejami świata i poszczególnych ludzi, poprzez którą pokazuje On swą mądrość, dobroć i miłość. Dokonuje się bezpośrednio, przez aniołów lub przez innych ludzi, co jest wyrazem pragnienia Boga by dać ludziom możliwość samodzielnego i twórczego działania[1]. Jednym z podstawowych pytań dotyczących Opatrzności jest istnienie zła w świecie równocześnie z jej działaniem. Odpowiedzi na to pytanie poszukuje teodycea. Wiara w opatrzność uwalnia od postaw nacechowanych fatalizmem, pobudza nadzieję[2]. Jedno ze żeńskich zgromadzeń zakonnych nosi nazwę Siostry Opatrzności Bożej.
Opatrzność a stworzenie
Pojęcie Opatrzności Bożej jest ściśle związane z pojęciem stworzenia. Świat został stworzony jako dobry, by istniał ku chwale Bożej. Opatrzność jest więc działaniem opieki Bożej nad światem i wszystkimi bytami, by osiągnęły swą dobroć i doskonałość, zgodnie z naturą i planem wyznaczonymi przez Boga w akcie stwórczym[3]. Pojęcie Opatrzności Bożej nie mieści się w systemie deistycznym, który zakłada, że Stwórca, stworzywszy świat, pozostawił go samemu sobie[2].
Opatrzność a wolna wola
Wiele o Opatrzności Bożej pisał Augustyn z Hippony w dialogu O wolnej woli. Zwłaszcza w trzeciej księdze biskup Hippony wykazuje, że wolna wola a Boża wszechwiedza, zwłaszcza przedwiedza /(łac.) praescientia/ nie są czymś przeciwstawnym. Również popełnianie grzechów nie jest sprzeczne z Opatrznością Bożą. Analiza psychologiczna ludzkiej motywacji grzechu, wykazuje że grzeszna wola jak najbardziej może mieć miejsce w porządku, nad którym czuwa Opatrzność[4].
Katechizm Kościoła katolickiego o Opatrzności
Katechizm Kościoła Katolickiego mówi o Opatrzności w nn. 302-305[5]. W stworzeniu świat nie powstał od razu doskonały, spełniony. Jest on zatem w drodze /(łac.) in statu viae/ do ostatecznej doskonałości, którą ma dopiero osiągnąć i do której Bóg go przeznaczył i prowadzi.
Źródłem poznania Opatrzności jest Pismo Święte, np. Ps 115, 3: Nasz Bóg jest w niebie; czyni wszystko, co zechce czy Księga Przysłów: Wiele zamierzeń jest w sercu człowieka, lecz wola Pana się ziści (Prz 19, 21). Chrystus jest wykonawcą Opatrzności, jak mówi Apokalipsa: Ten, co otwiera, a nikt nie zamknie, i Ten, co zamyka, a nikt nie otwiera (Ap 3, 7). Bóg troszczy się o świat często bezpośrednio i oczekuje postawy zaufania u ludzi. Mówił o tym Jezus w Kazaniu na górze:
Nie troszczcie się więc zbytnio i nie mówcie: co będziemy jeść? co będziemy pić?... Ojciec wasz niebieski wie, że tego wszystkiego potrzebujecie. Starajcie się naprzód o Królestwo Boga i o Jego sprawiedliwość, a to wszystko będzie wam dodane (Mt 6, 31-33).
- ↑ Por. M. Kaszowski: Bóg "ojcowski i opiekuńczy". [dostęp 2011-12-05].
- ↑ a b Por. Opatrzność. W: Religia. Encyklopedia PWN. T. 7. s. 426-427.
- ↑ Por. R. Masarczyk SDS: Opatrzność Boża. [w:] Katolik.pl [on-line]. [dostęp 2011-12-05].
- ↑ Por. J. Domański: O wolnej woli - Wstęp. W: Augustyn: Dialogi filozoficzne. s. 489-490.
- ↑ Katechizm Kościoła Katolickiego. [dostęp 2011-12-05].
Bibliografia
- Granat W.: Teodycea. Istnienie Boga i Jego natura. Wyd. 2 (uzup.). Lublin: 1968.
- Opatrzność. W: Religia. Encyklopedia PWN. T. Gadacz, B. Milerski (red. naukowa). T. 7. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 426-427. ISBN 83-01-13936-6.
- Domański J.: O wolnej woli - Wstęp. W: Augustyn: Dialogi filozoficzne. Kraków: Znak, 1999, s. 487-492, seria: Filozofia i Religia. ISBN 83-7006-681-X.
- Kaszowski M.: Bóg "ojcowski i opiekuńczy". [w:] Teologia w pytaniach i odpowiedziach [on-line]. [dostęp 2011-12-05].