Dolina Siwa: Różnice pomiędzy wersjami

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
ToSter (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
50 094 edycje
m koordynaty
Linia 6: Linia 6:
'''Dolina Siwa''' lub Dolina Siwego Potoku ([[język słowacki|słow.]] ''Sivá dolina'') – uchodząca do [[Kotlina Zuberska|Kotliny Zuberskiej]] dolina w słowackich [[Tatry Zachodnie|Tatrach Zachodnich]]. Jest pierwszą od zachodniej strony doliną wcinającą się w północne stoki [[Tatry|Tatr]] i podchodzącą pod [[Grań główna Tatr Zachodnich|grań Tatr Zachodnich]]<ref name=wet>{{Cytuj książkę |imię=Zofia |nazwisko= Radwańska-Paryska |imię2=Witold Henryk |nazwisko2= Paryski|tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska|miejsce=Poronin|wydawca= Wyd. Górskie|miejsce= Poronin |rok=2004 |isbn = 83-7104-009-1}}</ref>.
'''Dolina Siwa''' lub Dolina Siwego Potoku ([[język słowacki|słow.]] ''Sivá dolina'') – uchodząca do [[Kotlina Zuberska|Kotliny Zuberskiej]] dolina w słowackich [[Tatry Zachodnie|Tatrach Zachodnich]]. Jest pierwszą od zachodniej strony doliną wcinającą się w północne stoki [[Tatry|Tatr]] i podchodzącą pod [[Grań główna Tatr Zachodnich|grań Tatr Zachodnich]]<ref name=wet>{{Cytuj książkę |imię=Zofia |nazwisko= Radwańska-Paryska |imię2=Witold Henryk |nazwisko2= Paryski|tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska|miejsce=Poronin|wydawca= Wyd. Górskie|miejsce= Poronin |rok=2004 |isbn = 83-7104-009-1}}</ref>.


==== Topografia ====
== Topografia ==
Płytki i szeroki wylot doliny znajduje się w [[Zuberzec|Zubercu]] na wysokości 825 m n.p.m.<ref name=wet/> Dolina ma dwa [[Orografia|orograficznie]] prawe odgałęzienia: [[Koziński Jar]] i [[Dolina Sucha Zuberska]]. Zachodnie zbocza właściwej Doliny Siwej (bez jej bocznych odnóg) tworzą: [[Kiczora Zuberska]], ciągnący się od niej w górę grzbiet [[Preholin]], wyżej przechodzący w [[Upłazkowa Grań|Upłazkową Grań]]. Od południowej strony dolina pochodzi pod główną grań Tatr Zachodnich na odcinku od [[Biała Skała (Tatry)|Białej Skały]] po [[Rzędowe Skały]]. Od wschodu obramowanie doliny tworzy odchodzący od Rzędowych Skał w północno-zachodnim kierunku grzbiet [[Pośredni Siwy Klin]] (Czoło). Opadający z [[Siwa Kopa|Siwej Kopy]] w grani głównej [[Mały Siwy Klin]] rozdziela najwyższą część Doliny Siwej na dwie odnogi; jedna podchodzi pod [[Biała Przełęcz|Białą Przełęcz]], druga, tzw. Siwe (''Sivé''), pod [[Siwy Przechód]] i Rzędowe Skały<ref name=Polkart>{{Cytuj książkę|tytuł=Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25&nbsp;000|miejsce=Warszawa |data=2009/10|wydawca= Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka |isbn= 83-87873-36-5}}</ref>.
Płytki i szeroki wylot doliny znajduje się w [[Zuberzec|Zubercu]] na wysokości 825 m n.p.m.<ref name=wet/> Dolina ma dwa [[Orografia|orograficznie]] prawe odgałęzienia: [[Koziński Jar]] i [[Dolina Sucha Zuberska]]. Zachodnie zbocza właściwej Doliny Siwej (bez jej bocznych odnóg) tworzą: [[Kiczora Zuberska]], ciągnący się od niej w górę grzbiet [[Preholin]], wyżej przechodzący w [[Upłazkowa Grań|Upłazkową Grań]]. Od południowej strony dolina pochodzi pod główną grań Tatr Zachodnich na odcinku od [[Biała Skała (Tatry)|Białej Skały]] po [[Rzędowe Skały]]. Od wschodu obramowanie doliny tworzy odchodzący od Rzędowych Skał w północno-zachodnim kierunku grzbiet [[Pośredni Siwy Klin]] (Czoło). Opadający z [[Siwa Kopa|Siwej Kopy]] w grani głównej [[Mały Siwy Klin]] rozdziela najwyższą część Doliny Siwej na dwie odnogi; jedna podchodzi pod [[Biała Przełęcz|Białą Przełęcz]], druga, tzw. Siwe (''Sivé''), pod [[Siwy Przechód]] i Rzędowe Skały<ref name=Polkart>{{Cytuj książkę|tytuł=Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25&nbsp;000|miejsce=Warszawa |data=2009/10|wydawca= Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka |isbn= 83-87873-36-5}}</ref>.


Dnem doliny spływa [[Siwy Potok]]. Jego dopływami są spływające odnogami Doliny Siwej potoki: [[Suchy Potok Zuberski]] i [[Koziński Potok]]<ref name=Polkart/>. W górnej części zabudowań Zuberca Siwy Potok łączy się z [[Przybyski Potok|Przybyskim Potokiem]], tworząc [[Zuberska Woda|Zuberską Wodę]]<ref name=Polkart/>.
Dnem doliny spływa [[Siwy Potok]]. Jego dopływami są spływające odnogami Doliny Siwej potoki: [[Suchy Potok Zuberski]] i [[Koziński Potok]]<ref name=Polkart/>. W górnej części zabudowań Zuberca Siwy Potok łączy się z [[Przybyski Potok|Przybyskim Potokiem]], tworząc [[Zuberska Woda|Zuberską Wodę]]<ref name=Polkart/>.


==== Opis doliny ====
== Opis doliny ==
Dolina ma długość ok. 2,5 km. Jej nazwa pochodzi najprawdopodobniej od Siwego Wierchu. Nie poprowadzono nią żadnego szlaku turystycznego. Dawniej dolina była wypasana, wydobywano też wapienie, które wypalano w pobliskim wapienniku. Na północnym odcinku Upłazkowej Grani i jej wschodnich stokach w 1974 r. utworzono obszar ochrony ścisłej Rezervácia Uplaziky, a w 1987 r. większa część doliny (powyżej granicy lasu) włączona została w obszar [[Tatrzański Park Narodowy (Słowacja)|TANAP-u]]. Rosną tutaj rzadkie w Tatrach [[cis pospolity|cisy]], znaleziono też gniazdo [[orzeł przedni|orła]]. W obszarze parku dolina jest całkowicie zalesiona, ale na jej zboczach występują liczne skały wapienne, te na zboczach Upłazkowej Grani nazywają się [[Kamienne Mleko]] (''Kamenné mlieko'')<ref name=TZ>{{Cytuj książkę |imię=Marian |nazwisko=Kunicki |imię2= Tadeusz|nazwisko2=Szczerba |tytuł=Tatry Zachodnie. Słowacja |wydawca=PTTK „Kraj” |miejsce=Kraków |data=1992 |isbn =83-7005-248-7}}</ref>. Najbardziej na północ wysunięta [[turnia]] to [[Siwa Baszta]]<ref name=Polkart/>.
Dolina ma długość ok. 2,5 km. Jej nazwa pochodzi najprawdopodobniej od Siwego Wierchu. Nie poprowadzono nią żadnego szlaku turystycznego. Dawniej dolina była wypasana, wydobywano też wapienie, które wypalano w pobliskim wapienniku. Na północnym odcinku Upłazkowej Grani i jej wschodnich stokach w 1974 r. utworzono obszar ochrony ścisłej Rezervácia Uplaziky, a w 1987 r. większa część doliny (powyżej granicy lasu) włączona została w obszar [[Tatrzański Park Narodowy (Słowacja)|TANAP-u]]. Rosną tutaj rzadkie w Tatrach [[cis pospolity|cisy]], znaleziono też gniazdo [[orzeł przedni|orła]]. W obszarze parku dolina jest całkowicie zalesiona, ale na jej zboczach występują liczne skały wapienne, te na zboczach Upłazkowej Grani nazywają się [[Kamienne Mleko]] (''Kamenné mlieko'')<ref name=TZ>{{Cytuj książkę |imię=Marian |nazwisko=Kunicki |imię2= Tadeusz|nazwisko2=Szczerba |tytuł=Tatry Zachodnie. Słowacja |wydawca=PTTK „Kraj” |miejsce=Kraków |data=1992 |isbn =83-7005-248-7}}</ref>. Najbardziej na północ wysunięta [[turnia]] to [[Siwa Baszta]]<ref name=Polkart/>.


Większa część doliny znajduje się w obrębie TANAP-u. Już poza obszarem TANAP-u, w dolnej części doliny, zwanej Pod Kosarzyska, znajdują się zabudowania dużej spółdzielni rolniczej<ref name=TZ/>.
Większa część doliny znajduje się w obrębie TANAP-u. Już poza obszarem TANAP-u, w dolnej części doliny, zwanej Pod Kosarzyska, znajdują się zabudowania dużej spółdzielni rolniczej<ref name=TZ/>.


{{Przypisy|stopień= ====}}
{{Przypisy}}


{{Koordynaty|49|13|55|N|19|37|29|E|region:SK}}
{{Koordynaty|49|13|55|N|19|37|29|E|region:SK}}

Wersja z 10:12, 18 sie 2014

Dolina Siwa, widok z Siwego Wierchu
Dolina Siwa, widok z Białej Skały
Widok od północnej strony

Dolina Siwa lub Dolina Siwego Potoku (słow. Sivá dolina) – uchodząca do Kotliny Zuberskiej dolina w słowackich Tatrach Zachodnich. Jest pierwszą od zachodniej strony doliną wcinającą się w północne stoki Tatr i podchodzącą pod grań Tatr Zachodnich[1].

Topografia

Płytki i szeroki wylot doliny znajduje się w Zubercu na wysokości 825 m n.p.m.[1] Dolina ma dwa orograficznie prawe odgałęzienia: Koziński Jar i Dolina Sucha Zuberska. Zachodnie zbocza właściwej Doliny Siwej (bez jej bocznych odnóg) tworzą: Kiczora Zuberska, ciągnący się od niej w górę grzbiet Preholin, wyżej przechodzący w Upłazkową Grań. Od południowej strony dolina pochodzi pod główną grań Tatr Zachodnich na odcinku od Białej Skały po Rzędowe Skały. Od wschodu obramowanie doliny tworzy odchodzący od Rzędowych Skał w północno-zachodnim kierunku grzbiet Pośredni Siwy Klin (Czoło). Opadający z Siwej Kopy w grani głównej Mały Siwy Klin rozdziela najwyższą część Doliny Siwej na dwie odnogi; jedna podchodzi pod Białą Przełęcz, druga, tzw. Siwe (Sivé), pod Siwy Przechód i Rzędowe Skały[2].

Dnem doliny spływa Siwy Potok. Jego dopływami są spływające odnogami Doliny Siwej potoki: Suchy Potok Zuberski i Koziński Potok[2]. W górnej części zabudowań Zuberca Siwy Potok łączy się z Przybyskim Potokiem, tworząc Zuberską Wodę[2].

Opis doliny

Dolina ma długość ok. 2,5 km. Jej nazwa pochodzi najprawdopodobniej od Siwego Wierchu. Nie poprowadzono nią żadnego szlaku turystycznego. Dawniej dolina była wypasana, wydobywano też wapienie, które wypalano w pobliskim wapienniku. Na północnym odcinku Upłazkowej Grani i jej wschodnich stokach w 1974 r. utworzono obszar ochrony ścisłej Rezervácia Uplaziky, a w 1987 r. większa część doliny (powyżej granicy lasu) włączona została w obszar TANAP-u. Rosną tutaj rzadkie w Tatrach cisy, znaleziono też gniazdo orła. W obszarze parku dolina jest całkowicie zalesiona, ale na jej zboczach występują liczne skały wapienne, te na zboczach Upłazkowej Grani nazywają się Kamienne Mleko (Kamenné mlieko)[3]. Najbardziej na północ wysunięta turnia to Siwa Baszta[2].

Większa część doliny znajduje się w obrębie TANAP-u. Już poza obszarem TANAP-u, w dolnej części doliny, zwanej Pod Kosarzyska, znajdują się zabudowania dużej spółdzielni rolniczej[3].

  1. ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  2. ↑ a b c d Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2009/10. ISBN 83-87873-36-5.
  3. ↑ a b Marian Kunicki, Tadeusz Szczerba: Tatry Zachodnie. Słowacja. Kraków: PTTK „Kraj”, 1992. ISBN 83-7005-248-7.

Nieprawidłowe parametry: {49|13|55|N|19|37|29|E|region:SK}

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dolina_Siwa&oldid=40171474”