Gameta: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
uzupełnienie |
lit. |
||
Linia 3: | Linia 3: | ||
'''Gameta''' (komórka płciowa{{r|Sowa}}, komórka rozrodcza{{r|Sowa}}) – [[komórka]] służąca do [[Rozmnażanie płciowe|rozmnażania płciowego]]{{r|Sowa}}. |
'''Gameta''' (komórka płciowa{{r|Sowa}}, komórka rozrodcza{{r|Sowa}}) – [[komórka]] służąca do [[Rozmnażanie płciowe|rozmnażania płciowego]]{{r|Sowa}}. |
||
Gameta u zwierząt powstaje na drodze [[mejoza|mejozy]]{{r|Sowa}} (wyjątkowo na drodze [[mitoza|mitozy]] u [[haploid]]alnych [[truteń|samców pszczół]]{{r|repetytorium}}) w [[gametogeneza| |
Gameta u zwierząt powstaje na drodze [[mejoza|mejozy]]{{r|Sowa}} (wyjątkowo na drodze [[mitoza|mitozy]] u [[haploid]]alnych [[truteń|samców pszczół]]{{r|repetytorium}}) w [[gametogeneza|gametogenezie]] z [[gametocyt]]ów{{r|Sowa}}. Może uczestniczyć w procesie [[zapłodnienie|zapłodnienia]] łącząc się z gametą innej [[płeć|płci]] i tworząc [[zygota|zygotę]]. |
||
Gamety mogą{{r|Pyłka}}{{r|Adamantan193}}: |
Gamety mogą{{r|Pyłka}}{{r|Adamantan193}}: |
Wersja z 15:59, 11 paź 2015
Gameta (komórka płciowa[1], komórka rozrodcza[1]) – komórka służąca do rozmnażania płciowego[1].
Gameta u zwierząt powstaje na drodze mejozy[1] (wyjątkowo na drodze mitozy u haploidalnych samców pszczół[2]) w gametogenezie z gametocytów[1]. Może uczestniczyć w procesie zapłodnienia łącząc się z gametą innej płci i tworząc zygotę.
- różnić się informacją genetyczną ale nie różnić się morfologicznie – mówimy wtedy o izogamii i oznaczamy komórki jako: "+" i "-";
- różnić się wielkością (ze względu na ilość materiału zapasowego) ale nie różnić się zdolnością do ruchu – mówimy wtedy o anizogamii i oznaczamy gamety jako męską (mniejsza) i żeńską (większa), odpowiednio mikrogameta i makrogameta[4];
- różnić się zdolnością do ruchu. Wyróżniamy wówczas dwa typy gametogamii[5]:
- planogamia – gdy gamety są ruchome. Gametę ruchoma nazywamy plemnikiem, nieruchomą komórką jajową,
- aplanogamii – gdy gamety są nieruchome.
Gdy gamety są ruchome, a równocześnie jedna z nich (komórka jajowa) jest dużo większa i nieruchoma, a druga (plemnik) dużo mniejsza i ruchoma, wówczas mówimy o oogamii[3][4].
Niekiedy anizogamię i oogamię traktuje się łącznie i nazywa heterogamią[4][6]. U nagonasiennych i okrytonasiennych mówi się o komórce plemnikowej[7]. Gameta człowieka zawiera: 22 autosomy (chromosomy somalne) i 1 allosom (chromosom płci)
- ↑ a b c d e Marzena Popielarska-Konieczna: Słownik szkolny : biologia. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2003, s. 168. ISBN 83-7389-096-3.
- ↑ praca zbiorowa: Biologia : repetytorium dla maturzystów i kandydatów na wyższe uczelnie. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2006, s. 110. ISBN 83-02-09004-2.
- ↑ a b Ewa. Pyłka-Gutowska: Biologia. Warszawa: "Oświata", 2002, s. 94-95. ISBN 83-85394-92-3.
- ↑ a b c d praca zbiorowa: Tablice biologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Adamantan, 2003, s. 193. ISBN 83-7350-029-4.
- ↑ Janusz Błaszkowki: Przewodnik do ćwiczeń z fitopatologii. Wyd AR w Szczecinie, 1999. ISBN 83-87327-23-9.
- ↑ praca zbiorowa: Biologia: jedność i różnorodność. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 2008, s. 510. ISBN 978-83-7446-134-4.
- ↑ praca zbiorowa: Tablice biologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Adamantan, 2003, s. 203. ISBN 83-7350-029-4.