Kwintus Petyliusz Cerialis: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
dodany link wewnętrzny
Nie podano opisu zmian
Linia 1: Linia 1:
{{Żołnierz infobox
'''Quintus Petilius Cerialis Caesius Rufus''' (ur. ok. 30, zm. po 83) – [[Starożytny Rzym|rzymski]] dowódca i namiestnik, który służył w [[Brytania|Brytanii]] podczas powstania [[Boudika|Boudiki]] i uczestniczył w wojnie domowej po śmierci cesarza [[Neron]]a. Później zniszczył on [[Powstanie Batawów|powstanie Civilisa]] i wrócił do Brytanii jako namiestnik.
|imię i nazwisko = {{PAGENAME}}
|imię i nazwisko org = Quintus Petillius Cerialis
|pseudonim =
|rodzaj wojsk = lądowe
|zwycięstwa =
|grafika =
|opis grafiki =
|stopień grafika =
|stopień = {{k|la|legatus}}
|data urodzenia = [[30]]
|miejsce urodzenia =
|data śmierci = po [[83]]
|miejsce śmierci =
|lata służby =
|siły zbrojne = [[Armia rzymska]]
|jednostki = [[Legio IX Hispana]],<br/>[[Legio XIV Gemina]]
|stanowiska = dowódca XIV Legionu,<br/>namiestnik Brytanii {{nowrap|([[71]]–[[74]])}}
|wojny i bitwy = [[Powstanie Boudiki]]
* [[zdobycie Colchester|bitwa o Camulodunum]];
[[Rok czterech cesarzy]]
* zajęcie Rzymu przez Wespazjana;
[[Powstanie Batawów]]
* [[bitwa pod Castra Vetera]]
|późniejsza praca =
|odznaczenia =
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
}}
'''Quintus Petilius Cerialis Caesius Rufus''' (ur. ~[[30]], zm. ~[[83]]) – [[Cesarstwo Rzymskie|rzymski]] dowódca i namiestnik, który służył w [[Brytania|Brytanii]] podczas powstania [[Boudika|Boudiki]] i uczestniczył w wojnie domowej po śmierci cesarza [[Neron]]a. Później stłumił on [[Powstanie Batawów|powstanie Civilisa]] i wrócił do Brytanii jako namiestnik.


Jego imię sugeruje, że jest on adoptowanym synem z rodziny Caesius do Petyliuszy. Jego młodszy brat nazywa się [[Caesius Nasica]].
Jego imię sugeruje, że jest on adoptowanym synem z rodziny Caesius do Petyliuszy. Jego młodszy brat nazywał się [[Caesius Nasica]].


== Powstanie Boudiki ==
== Życiorys ==
=== Powstanie Boudiki ===
Jego pierwsze ważne zadanie miało miejsce, kiedy służył jako legat [[Legion|rzymskiego legionu]] [[Legio IX Hispana]] w prowincji [[Brytania]], pod dowództwem [[Swetoniusz Paulinus|Swetoniusza Paulinusa]]. Wziął udział w obaleniu rebelii roku 60/61 prowadzonej przez królową [[Icenowie|Icenów]], [[Boudika|Boudikę]]. Jego legion doznał dotkliwej porażki podczas próby odbicia [[Colchester|Camulodunum]], które zostało zniszczone przez [[Brytowie|Brytów]]. Dziewiąty Legion Cerialisa został prawie zupełnie rozbity podczas [[zdobycie Colchester|bitwy o Camulodonum]]. Oblężenie zakończyło się porażką rzymskich wojsk, które zostały zaatakowane przez pełne siły brytyjskich plemion. Rzymianie zostali dosłownie przytłoczeni przez przeważające liczebnie siły wroga. Cała kawaleria, w tym ta dowodzona przez Cerialisa musiała uciekał do pobliskiego fortu. Siły nie brały udziału w następnych walkach, dołączyły dopiero do Swetoniusza Paulinusa po jego zwycięstwie.
Jego pierwsze ważne zadanie miało miejsce, kiedy służył jako legat [[Legion|rzymskiego legionu]] [[Legio IX Hispana]] w prowincji [[Brytania]], pod dowództwem [[Swetoniusz Paulinus|Swetoniusza Paulinusa]]. Wziął udział w obaleniu rebelii lat 60–61 prowadzonej przez królową [[Icenowie|Icenów]], [[Boudika|Boudikę]]. Jego legion doznał dotkliwej porażki podczas próby odbicia [[Colchester|Camulodunum]], które zostało zniszczone przez [[Brytowie|Brytów]]. Dziewiąty Legion Cerialisa został prawie zupełnie rozbity podczas [[zdobycie Colchester|bitwy o Camulodonum]]. Oblężenie zakończyło się porażką rzymskich wojsk, które zostały zaatakowane przez pełne siły brytyjskich plemion. Rzymianie zostali dosłownie przytłoczeni przez przeważające liczebnie siły wroga. Cała kawaleria, w tym ta dowodzona przez Cerialisa musiała uciekał do pobliskiego fortu. Siły nie brały udziału w następnych walkach, dołączyły dopiero do Swetoniusza Paulinusa po jego zwycięstwie.


== Wojna domowa ==
=== [[Rok czterech cesarzy]] ===
Jako krewny [[Wespazjan]]a, Cerialus został zakładnikiem [[Witeliusz]]a w 69 roku, podczas wojny domowej zwanej [[rok czterech cesarzy|rokiem czterech cesarzy]]. Cerialisowi udało się uciec w przebraniu wieśniaka i dołączyć do armii Flawiusza. W armii Wespazjana został jednym z dowódców kawalerii, która brała udział w zdobyciu Rzymu. Jego zadaniem było wejście do Rzymu przez terytorium via Sabian wzdłuż Via Salaria.
Jako krewny [[Wespazjan]]a, Cerialus został zakładnikiem [[Witeliusz]]a w 69 roku, podczas wojny domowej zwanej [[rok czterech cesarzy|rokiem czterech cesarzy]]. Cerialisowi udało się uciec w przebraniu wieśniaka i dołączyć do armii Flawiusza. W armii Wespazjana został jednym z dowódców kawalerii, która brała udział w zdobyciu Rzymu. Jego zadaniem było wejście do Rzymu przez terytorium Sabian wzdłuż Via Salaria.


== Powstanie Cywilisa ==
=== Powstanie Cywilisa ===
Ten sukces oraz zaufanie jego szwagra dało Cerialisowi dowództwo nad [[Legio XIV Gemina]], który stacjonował w trudnej do utrzymania prowincji [[Germania Inferior]]. Na ziemiach tych w 69 roku wybuchło [[powstanie Batawów]], germańskiego plemienia, które miało na celu obalenie rzymskiej władzy wykorzystując chaos jaki zapanował w państwie rzymskim podczas wojny domowej między Witeliuszem a Wespazjanem. Na czele powstańczej armii stanął [[Juliusz Cywilis]], wyszkolony w rzymskich oddziałach pomocniczych ([[auxilla]]). Armia buntowników odniosła duże sukcesy m.in. pokonała dwa rzymskie legiony w walkach niedaleko miasta Xanten. Cywilis rozbił także siły rzymskie wysłane w celu stłumienia powstanie pod wodzą Marka Flakkusa. Obserwując przebieg wypadków, wkrótce do walki dołączyli także Gallowie.
Ten sukces oraz zaufanie jego szwagra dało Cerialisowi dowództwo nad [[Legio XIV Gemina]], który stacjonował w trudnej do utrzymania prowincji [[Germania Inferior]]. Na ziemiach tych w 69 roku wybuchło [[powstanie Batawów]], germańskiego plemienia, które miało na celu obalenie rzymskiej władzy wykorzystując chaos jaki zapanował w państwie rzymskim podczas wojny domowej między Witeliuszem a Wespazjanem. Na czele powstańczej armii stanął [[Juliusz Cywilis]], wyszkolony w rzymskich oddziałach pomocniczych ([[auxilla]]). Armia buntowników odniosła duże sukcesy m.in. pokonała dwa rzymskie legiony w walkach niedaleko miasta Xanten. Cywilis rozbił także siły rzymskie wysłane w celu stłumienia powstanie pod wodzą Marka Flakkusa. Obserwując przebieg wypadków, wkrótce do walki dołączyli także Galowie.


Sytuacja w Galli stała się krytyczna. Pokonani żołnierze rzymscy składali broń przysięgając "wierność Galli". Prawie wszystkie obozy rzymskie zostały zdobyte przez powstańców. W 70 roku, po ustabilizowaniu sytuacji w Rzymie, nowy cesarz Wespazjan zwrócił swoje oczy ku północy. Jego wierny zastępca, Mucianus wysłał do Galli Kwintusa Petyliusza Cerialisa z potężną armią w sile 4 legionów. Wódz ten w pierwszej kolejności spacyfikował kraj Trewerów, zdołał zdobyć stopniowo najważniejsza miasta Galli takie jak [[Trewir|Colonia Augusta Treverorum]], Colonia Agrippinensis czy Vetera. Wkrótce zdołał też zająć ziemie Batawów, które długo się broniło wykorzystując bagnistość swojego terenu. Dalsze losy Cerialisa w tej kampanii nie są do końca znane. Prawdopodobnie opuścił kraj Batawów i udał się za Ren.
Sytuacja w Galii stała się krytyczna. Pokonani żołnierze rzymscy składali broń przysięgając „wierność Galii”. Prawie wszystkie obozy rzymskie zostały zdobyte przez powstańców. W 70 roku, po ustabilizowaniu sytuacji w Rzymie, nowy cesarz Wespazjan zwrócił uwagę ku północy. Jego wierny zastępca, Mucianus wysłał do Galii Kwintusa Petyliusza Cerialisa z armią w sile czterech legionów. Wódz ten w pierwszej kolejności spacyfikował kraj Trewerów, zdołał zdobyć stopniowo najważniejsza miasta Galli takie jak [[Trewir|Colonia Augusta Treverorum]], Colonia Agrippinensis czy Vetera. Wkrótce zdołał też zająć ziemie Batawów, które długo się broniło wykorzystując bagnistość swojego terenu. Dalsze losy Cerialisa w tej kampanii nie są do końca znane. Prawdopodobnie opuścił kraj Batawów i udał się za Ren.


Cerialis został odznaczony honorami przez samego cesarza Wespazjana za swoje zwycięstwa w Galli.
Cerialis został odznaczony honorami przez samego cesarza Wespazjana za swoje zwycięstwa w Galli.
Linia 21: Linia 52:
Jako namiestnik, Cerialis prowadził kampanię przeciwko [[Brygantowie|Brygantom]] w północnej Anglii. W 74 Cerialis opuścił Brytanię i wrócił do Rzymu jako [[Konsul rzymski|konsul]]. W 83 roku został on nominowany na stanowisko konsula po raz drugi jako partner cesarza [[Domicjan]]a.
Jako namiestnik, Cerialis prowadził kampanię przeciwko [[Brygantowie|Brygantom]] w północnej Anglii. W 74 Cerialis opuścił Brytanię i wrócił do Rzymu jako [[Konsul rzymski|konsul]]. W 83 roku został on nominowany na stanowisko konsula po raz drugi jako partner cesarza [[Domicjan]]a.


Według wydanej w 1911 roku ''Encyclopædia Britannica'' Cerialis był bardziej odważnym żołnierzem, niźli troskliwym dowódcą, a także preferował samodzielne podejmowanie decyzji. Posiadał on naturalny dar przemawiania w taki sposób, aby dotrzeć do swoich żołnierzy. Był lojalny wobec swoich przełożonych oraz niewzruszony.
Według wydanej w 1911 roku ''Encyclopædia Britannica'', Cerialis był bardziej odważnym żołnierzem, niźli troskliwym dowódcą, a także preferował samodzielne podejmowanie decyzji. Posiadał on naturalny dar przemawiania w taki sposób, aby dotrzeć do swoich żołnierzy. Był lojalny wobec swoich przełożonych oraz niewzruszony.


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyt]], ''Historiae'', ''Annales''
* {{Cytuj |autor=[[Publiusz Korneliusz Tacyt]] |tytuł=Historiae, Annales}}
* [[Maria Jaczynowska]], ''Historia starożytnego Rzymu'', PWN, Warszawa 1982
* {{Cytuj |autor=[[Maria Jaczynowska]] |tytuł=Historia starożytnego Rzymu |wydawca=PWN |miejsce=Warszawa |data=1982}}


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}

Wersja z 18:01, 5 lis 2019

Kwintus Petyliusz Cerialis
Quintus Petillius Cerialis
ilustracja
legatus
Data urodzenia

30

Data śmierci

po 83

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia rzymska

Jednostki

Legio IX Hispana,
Legio XIV Gemina

Stanowiska

dowódca XIV Legionu,
namiestnik Brytanii (7174)

Główne wojny i bitwy

Powstanie Boudiki

Rok czterech cesarzy

  • zajęcie Rzymu przez Wespazjana;

Powstanie Batawów

Quintus Petilius Cerialis Caesius Rufus (ur. ~30, zm. ~83) – rzymski dowódca i namiestnik, który służył w Brytanii podczas powstania Boudiki i uczestniczył w wojnie domowej po śmierci cesarza Nerona. Później stłumił on powstanie Civilisa i wrócił do Brytanii jako namiestnik.

Jego imię sugeruje, że jest on adoptowanym synem z rodziny Caesius do Petyliuszy. Jego młodszy brat nazywał się Caesius Nasica.

Życiorys

Powstanie Boudiki

Jego pierwsze ważne zadanie miało miejsce, kiedy służył jako legat rzymskiego legionu Legio IX Hispana w prowincji Brytania, pod dowództwem Swetoniusza Paulinusa. Wziął udział w obaleniu rebelii lat 60–61 prowadzonej przez królową Icenów, Boudikę. Jego legion doznał dotkliwej porażki podczas próby odbicia Camulodunum, które zostało zniszczone przez Brytów. Dziewiąty Legion Cerialisa został prawie zupełnie rozbity podczas bitwy o Camulodonum. Oblężenie zakończyło się porażką rzymskich wojsk, które zostały zaatakowane przez pełne siły brytyjskich plemion. Rzymianie zostali dosłownie przytłoczeni przez przeważające liczebnie siły wroga. Cała kawaleria, w tym ta dowodzona przez Cerialisa musiała uciekał do pobliskiego fortu. Siły nie brały udziału w następnych walkach, dołączyły dopiero do Swetoniusza Paulinusa po jego zwycięstwie.

Rok czterech cesarzy

Jako krewny Wespazjana, Cerialus został zakładnikiem Witeliusza w 69 roku, podczas wojny domowej zwanej rokiem czterech cesarzy. Cerialisowi udało się uciec w przebraniu wieśniaka i dołączyć do armii Flawiusza. W armii Wespazjana został jednym z dowódców kawalerii, która brała udział w zdobyciu Rzymu. Jego zadaniem było wejście do Rzymu przez terytorium Sabian wzdłuż Via Salaria.

Powstanie Cywilisa

Ten sukces oraz zaufanie jego szwagra dało Cerialisowi dowództwo nad Legio XIV Gemina, który stacjonował w trudnej do utrzymania prowincji Germania Inferior. Na ziemiach tych w 69 roku wybuchło powstanie Batawów, germańskiego plemienia, które miało na celu obalenie rzymskiej władzy wykorzystując chaos jaki zapanował w państwie rzymskim podczas wojny domowej między Witeliuszem a Wespazjanem. Na czele powstańczej armii stanął Juliusz Cywilis, wyszkolony w rzymskich oddziałach pomocniczych (auxilla). Armia buntowników odniosła duże sukcesy m.in. pokonała dwa rzymskie legiony w walkach niedaleko miasta Xanten. Cywilis rozbił także siły rzymskie wysłane w celu stłumienia powstanie pod wodzą Marka Flakkusa. Obserwując przebieg wypadków, wkrótce do walki dołączyli także Galowie.

Sytuacja w Galii stała się krytyczna. Pokonani żołnierze rzymscy składali broń przysięgając „wierność Galii”. Prawie wszystkie obozy rzymskie zostały zdobyte przez powstańców. W 70 roku, po ustabilizowaniu sytuacji w Rzymie, nowy cesarz Wespazjan zwrócił uwagę ku północy. Jego wierny zastępca, Mucianus wysłał do Galii Kwintusa Petyliusza Cerialisa z armią w sile czterech legionów. Wódz ten w pierwszej kolejności spacyfikował kraj Trewerów, zdołał zdobyć stopniowo najważniejsza miasta Galli takie jak Colonia Augusta Treverorum, Colonia Agrippinensis czy Vetera. Wkrótce zdołał też zająć ziemie Batawów, które długo się broniło wykorzystując bagnistość swojego terenu. Dalsze losy Cerialisa w tej kampanii nie są do końca znane. Prawdopodobnie opuścił kraj Batawów i udał się za Ren.

Cerialis został odznaczony honorami przez samego cesarza Wespazjana za swoje zwycięstwa w Galli.

Późniejsza kariera

W roku 71, Cerialis został namiestnikiem Brytanii, prowadząc do tej prowincji ze sobą Legio II Adiutrix. Siły te stanowiły wsparcie dla Juliusza Agrykoli, dowódcy Legio XX Valeria Victrix.

Jako namiestnik, Cerialis prowadził kampanię przeciwko Brygantom w północnej Anglii. W 74 Cerialis opuścił Brytanię i wrócił do Rzymu jako konsul. W 83 roku został on nominowany na stanowisko konsula po raz drugi jako partner cesarza Domicjana.

Według wydanej w 1911 roku Encyclopædia Britannica, Cerialis był bardziej odważnym żołnierzem, niźli troskliwym dowódcą, a także preferował samodzielne podejmowanie decyzji. Posiadał on naturalny dar przemawiania w taki sposób, aby dotrzeć do swoich żołnierzy. Był lojalny wobec swoich przełożonych oraz niewzruszony.

Bibliografia