Rhinoptilus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, poprawiony przypis
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 4: Linia 4:
|TSN = 558175
|TSN = 558175
|zoolog = [[Hugh Edwin Strickland|Strickland]], 1852{{r|Strickland}}
|zoolog = [[Hugh Edwin Strickland|Strickland]], 1852{{r|Strickland}}
|okres istnienia =
|grafika = Two-banded Courser (Rhinoptilus africanus) RWD.jpg
|grafika = Two-banded Courser (Rhinoptilus africanus) RWD.jpg
|opis grafiki = Przedstawiciel rodzaju – '''[[nocobieg dwuobrożny]]''' (''R. africanus'')
|opis grafiki = Przedstawiciel rodzaju – '''[[nocobieg dwuobrożny]]''' (''R. africanus'')
Linia 18: Linia 17:
|rodzina = [[żwirowcowate]]
|rodzina = [[żwirowcowate]]
|rodzaj = ''Rhinoptilus''
|rodzaj = ''Rhinoptilus''
|typ nomenklatoryczny = ''Cursorius chalcopterus'' <small>Temminck</small>
|typ nomenklatoryczny = ''Cursorius chalcopterus'' <small>[[Coenraad Jacob Temminck|Temminck]], 1824</small>
|synonimy =
|synonimy =
* ''Macrotarsius'' {{small|[[Edward Blyth|Blyth]], 1848}}{{r|Blyth}}
* ''Chalcopterus'' {{small|[[Ludwig Reichenbach|Reichenbach]], 1852}}{{r|Reichenbach}}
* ''Hemerodromus'' <small>[[Theodor von Heuglin|Heuglin]], 1863</small>{{r|Heuglin}}
* ''Hemerodromus'' <small>[[Theodor von Heuglin|Heuglin]], 1863</small>{{r|Heuglin}}
* ''Smutsornis'' <small>[[Austin Roberts|Roberts]], 1922</small>{{r|Roberts}}
* ''Smutsornis'' <small>[[Austin Roberts|Roberts]], 1922</small>{{r|Roberts}}
Linia 28: Linia 29:
}}
}}
__BEZSPISU__
__BEZSPISU__
'''''Rhinoptilus''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[ptaki|ptaka]] z rodziny [[Żwirowcowate|żwirowcowatych]] (Glareolidae).
'''''Rhinoptilus''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[ptaki|ptaka]] z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[Żwirowcowate|żwirowcowatych]] (Glareolidae).


== Zasięg występowania ==
== Zasięg występowania ==
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w [[Afryka|Afryce]] i w [[Indie|Indiach]]{{r|ioc}}.
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w [[Afryka|Afryce]] i w [[Indie|Indiach]]{{r|Maclean}}.


== Morfologia ==
== Morfologia ==
Długość ciała 20–29 cm; masa ciała 69–220 g; rozpiętość skrzydeł do 58 cm{{r|hbw3}}.
Długość ciała 20–29 cm, rozpiętość skrzydeł do 58 cm; masa ciała 69–220 g{{r|Maclean}}.


== Systematyka ==
== Systematyka ==
=== Etymologia ===
=== Etymologia ===
* ''Macrotarsius'': gr. μακρος ''makros'' „długi”; nowołac. ''tarsus'' „goleń, noga”, od gr. ταρσος ''tarsos'' „podeszwa stopy”{{r|Jobling}}.
* ''Rhinoptilus'': {{gr.|ῥις}} ''rhis'', ῥινος ''rhinos'' – nozdrza; πτιλον ''ptilon'' – pióro{{odn|Jobling|2016|s=[http://www.hbw.com/dictionary/definition/rhinoptilus Rhinoptilus]}}.
* ''Rhinoptilus'': {{gr.|ῥις}} ''rhis'', ῥινος ''rhinos'' „nozdrza”; πτιλον ''ptilon'' „pióro”{{r|Jobling}}. Nowa nazwa dla ''Macrotarsius'' {{small|Blyth, 1848}}.
* ''Hemerodromus'': gr. ἡμεροδρομος ''hēmerodromos'' – długodystansowy biegacz, kurier, od ἡμερα ''hēmera'' – dzień; δρομος ''dromos'' – bieganie, od τρεχω ''trekhō'' – biegać{{odn|Jobling|2016|s=[http://www.hbw.com/dictionary/definition/hemerodromus Hemerodromus]}}. Gatunek typowy: ''Hemerodromus cinctus'' <small>Heuglin</small>.
* ''Chalcopterus'': epitet gatunkowy ''Cursorius chalcopterus'' {{small|Temminck, 1824}}; gr. χαλκοπτερος ''khalkopteros'' „ze skrzydłami o metalicznym odcieniu, brązowoskrzydły”, od χαλκος ''khalkos'' „brąz, miedź”; -πτερος ''-pteros'' „-skrzydły”, od πτερον ''pteron'' „skrzydło”{{r|Jobling}}. Gatunek typowy: ''Cursorius chalcopterus'' {{small|Temminck, 1824}}.
* ''Smutsornis'': marszałek polny [[Jan Smuts|Jan Christiaan Smuts]] (1870–1950), południowoafrykański polityk, pisarz, filozof, premier w latach 1919–1924 i 1939–1948; gr. ορνις ''ornis'', ορνιθος ''ornithos'' – ptak{{odn|Jobling|2016|s=[http://www.hbw.com/dictionary/definition/smutsornis Smutsornis]}}. Gatunek typowy: ''Cursorius africanus'' <small>Temminck</small>.
* ''Hemerodromus'': gr. ἡμεροδρομος ''hēmerodromos'' „długodystansowy biegacz, kurier”, od ἡμερα ''hēmera'' „dzień”; δρομος ''dromos'' „bieganie”, od τρεχω ''trekhō'' „biegać”{{r|Jobling}}. Gatunek typowy: ''Hemerodromus cinctus'' <small>von Heuglin, 1863</small>.
* ''Smutsornis'': marszałek polny [[Jan Smuts|Jan Christiaan Smuts]] (1870–1950), południowoafrykański polityk, pisarz, filozof, premier w latach 1919–1924 i 1939–1948; gr. ορνις ''ornis'', ορνιθος ''ornithos'' „ptak”{{r|Jobling}}. Gatunek typowy: ''Cursorius africanus'' <small>Temminck, 1807</small>.


=== Podział systematyczny ===
=== Podział systematyczny ===
Do rodzaju należą następujące gatunki{{r|Mielczarek&Kuziemko}}:
Takson o niejasnym pokrewieństwie w stosunku do innych taksonów z rodziny Glareolidae{{r|Mielczarek&Kuziemko}}. Do rodzaju należą następujące gatunki{{r|Mielczarek&Kuziemko}}:
* ''Rhinoptilus africanus'' – [[nocobieg dwuobrożny]]
* ''Rhinoptilus africanus'' {{small|(Temminck, 1807)}} – [[nocobieg dwuobrożny]]
* ''Rhinoptilus cinctus'' – [[nocobieg ozdobny]]
* ''Rhinoptilus cinctus'' {{small|(von Heuglin, 1863)}} – [[nocobieg ozdobny]]
* ''Rhinoptilus chalcopterus'' – [[nocobieg czerwononogi]]
* ''Rhinoptilus chalcopterus'' {{small|(Temminck, 1824)}} – [[nocobieg czerwononogi]]
* ''Rhinoptilus bitorquatus'' – [[nocobieg rdzawogardły]]
* ''Rhinoptilus bitorquatus'' {{small|(Blyth, 1848)}} – [[nocobieg rdzawogardły]]


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy|
{{Przypisy|
# <ref name="Strickland">{{cytuj pismo |autor = H.E. Strickland|tytuł = List of Birds procured in Kordofan by Mr. J. Petherick|url = http://biodiversitylibrary.org/item/46212#page/290/mode/1up|czasopismo = Proceedings of the Zoological Society of London| wolumin = 18|wydanie = |strony = 220|rok = 1852|język = en}}</ref>
# <ref name="Strickland">{{cytuj pismo |autor = H.E. Strickland|tytuł = List of Birds procured in Kordofan by Mr. J. Petherick|url = http://biodiversitylibrary.org/item/46212#page/290/mode/1up|czasopismo = Proceedings of the Zoological Society of London| wolumin = 18|wydanie = |strony = 220|rok = 1852|język = en}}</ref>
# <ref name="Blyth">{{cytuj pismo |autor = E. Blyth|tytuł = Report of Curator Zoological Department|url = https://www.biodiversitylibrary.org/page/40129687 |czasopismo = The Journal of the Asiatic Society of Bengal| wolumin = 17|numer = 1|strony = 254|rok = 1848|język = en}}</ref>
# <ref name="Reichenbach">{{cytuj książkę| autor = H.G.L. Reichenbach| tytuł = Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile|url = https://www.biodiversitylibrary.org/page/33272653|rok = 1850|wydawca = Expedition der vollständigsten naturgeschichte|miejsce = Dresden und Leipzig| strony = xxx| język = de}}</ref>
# <ref name="Heuglin">{{cytuj pismo |autor = T. von Heuglin|tytuł = Description of a new African Plover|url = http://biodiversitylibrary.org/item/35130#page/55/mode/1up|czasopismo = The Ibis| wolumin = 5|wydanie = |strony = 31|rok = 1863|język = en la }}</ref>
# <ref name="Heuglin">{{cytuj pismo |autor = T. von Heuglin|tytuł = Description of a new African Plover|url = http://biodiversitylibrary.org/item/35130#page/55/mode/1up|czasopismo = The Ibis| wolumin = 5|wydanie = |strony = 31|rok = 1863|język = en la }}</ref>
# <ref name="Roberts">{{cytuj pismo |autor = A. Roberts|tytuł = Review of the Nomenclature of South African Birds|url = http://biodiversitylibrary.org/item/202863#page/284/mode/1up|czasopismo = Annals of the Transvaal Museum| wolumin = 8|strony = 202|rok = 1922| język = en}}</ref>
# <ref name="Roberts">{{cytuj pismo |autor = A. Roberts|tytuł = Review of the Nomenclature of South African Birds|url = http://biodiversitylibrary.org/item/202863#page/284/mode/1up|czasopismo = Annals of the Transvaal Museum| wolumin = 8|strony = 202|rok = 1922| język = en}}</ref>
# <ref name="Maclean">{{cytuj książkę| autor = J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal | tytuł = [[Handbook of the Birds of the World]] | część = 3|tytuł części = Hoatzin to Auks| rozdział = Family Glareolidae (Coursers and Pratincoles)| autor r = G.L. Maclean| rok = 1996 | wydawca = Lynx Edicions | miejsce = Barcelona | isbn = 84-87334-20-2| strony = 378–379| język = en}}</ref>
# <ref name="ioc">{{Cytuj stronę |autor = P. Rasmussen, D. Donsker (red.)|url = https://www.worldbirdnames.org/bow/sandpipers/|tytuł = Sandpipers, snipes, coursers |opublikowany = IOC World Bird List (v10.1) |język = en |data dostępu = 2020-01-29}}</ref>
# <ref name="hbw3">{{cytuj książkę| autor = J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal | tytuł = [[Handbook of the Birds of the World]] | część = 3|tytuł części = Hoatzin to Auks| rozdział = Family Glareolidae (Coursers and Pratincoles)| autor r = G.L. Maclean| rok = 1996 | wydawca = Lynx Edicions | miejsce = Barcelona | isbn = 84-87334-20-2| strony = 378–379| język = en}}</ref>
# <ref name="Jobling">Etymologia za: {{cytuj książkę| autor = J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.)| tytuł = Handbook of the Birds of the World Alive |url = |rok = 2020|autor r = J.A. Jobling | rozdział = Key to Scientific Names in Ornithology| adres rozdziału = | wydawca = Lynx Edicions|miejsce = Barcelona|język = en }}</ref>
# <ref name="Mielczarek&Kuziemko">Systematyka i nazwy polskie za: {{cytuj stronę|autor = P. Mielczarek, M. Kuziemko |url = http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/nonpasserines2.html#Glareolidae |tytuł = Rodzina: Glareolidae Brehm,CL, 1831 - żwirowcowate - Coursers and pratincoles (Wersja: 2015-09-05)|opublikowany = Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego |praca = Kompletna lista ptaków świata|data dostępu = 2020-01-29}}</ref>
# <ref name="Mielczarek&Kuziemko">Systematyka i nazwy polskie za: {{cytuj stronę|autor = P. Mielczarek & M. Kuziemko |url = http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/nonpasserines2.html#Glareolidae |tytuł = Rodzina: Glareolidae Brehm,CL, 1831 - żwirowcowate - Coursers and pratincoles (Wersja: 2015-09-05)|opublikowany = Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego |praca = Kompletna lista ptaków świata|data dostępu = 2020-01-29}}</ref>
}}
}}

== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę| odn = tak | autor = J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.)| tytuł = Handbook of the Birds of the World Alive |url = http://www.hbw.com/|rok = 2016|imię r = J.A. | nazwisko r = Jobling | rozdział = Key to Scientific Names in Ornithology| adres rozdziału = http://www.hbw.com/dictionary/key-to-scientific-names-in-ornithology| wydawca = Lynx Edicions|miejsce = Barcelona|język = en | data dostępu = 2016-10-13}}


[[Kategoria:Żwirowcowate]]
[[Kategoria:Żwirowcowate]]

Wersja z 09:00, 10 maj 2020

Rhinoptilus[1]
Strickland, 1852[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – nocobieg dwuobrożny (R. africanus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

mewowce

Parvordo

Larida

Nadrodzina

Glareoloidea

Rodzina

żwirowcowate

Rodzaj

Rhinoptilus

Typ nomenklatoryczny

Cursorius chalcopterus Temminck, 1824

Synonimy
Gatunki

zobacz opis w tekście

Rhinoptilusrodzaj ptaka z rodziny żwirowcowatych (Glareolidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce i w Indiach[7].

Morfologia

Długość ciała 20–29 cm, rozpiętość skrzydeł do 58 cm; masa ciała 69–220 g[7].

Systematyka

Etymologia

  • Macrotarsius: gr. μακρος makros „długi”; nowołac. tarsus „goleń, noga”, od gr. ταρσος tarsos „podeszwa stopy”[8].
  • Rhinoptilus: gr. ῥις rhis, ῥινος rhinos „nozdrza”; πτιλον ptilon „pióro”[8]. Nowa nazwa dla Macrotarsius Blyth, 1848.
  • Chalcopterus: epitet gatunkowy Cursorius chalcopterus Temminck, 1824; gr. χαλκοπτερος khalkopteros „ze skrzydłami o metalicznym odcieniu, brązowoskrzydły”, od χαλκος khalkos „brąz, miedź”; -πτερος -pteros „-skrzydły”, od πτερον pteron „skrzydło”[8]. Gatunek typowy: Cursorius chalcopterus Temminck, 1824.
  • Hemerodromus: gr. ἡμεροδρομος hēmerodromos „długodystansowy biegacz, kurier”, od ἡμερα hēmera „dzień”; δρομος dromos „bieganie”, od τρεχω trekhō „biegać”[8]. Gatunek typowy: Hemerodromus cinctus von Heuglin, 1863.
  • Smutsornis: marszałek polny Jan Christiaan Smuts (1870–1950), południowoafrykański polityk, pisarz, filozof, premier w latach 1919–1924 i 1939–1948; gr. ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”[8]. Gatunek typowy: Cursorius africanus Temminck, 1807.

Podział systematyczny

Takson o niejasnym pokrewieństwie w stosunku do innych taksonów z rodziny Glareolidae[9]. Do rodzaju należą następujące gatunki[9]:

Przypisy

  1. Rhinoptilus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. H.E. Strickland. List of Birds procured in Kordofan by Mr. J. Petherick. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 18, s. 220, 1852. (ang.). 
  3. E. Blyth. Report of Curator Zoological Department. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 17 (1), s. 254, 1848. (ang.). 
  4. H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. xxx. (niem.).
  5. T. von Heuglin. Description of a new African Plover. „The Ibis”. 5, s. 31, 1863. (ang. • łac.). 
  6. A. Roberts. Review of the Nomenclature of South African Birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 8, s. 202, 1922. (ang.). 
  7. a b G.L. Maclean: Family Glareolidae (Coursers and Pratincoles). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 378–379. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).
  8. a b c d e Etymologia za: J.A. Jobling: Key to Scientific Names in Ornithology. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2020. (ang.).
  9. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Glareolidae Brehm,CL, 1831 - żwirowcowate - Coursers and pratincoles (Wersja: 2015-09-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-01-29].