Prywatność: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
mNie podano opisu zmian
cxc
Linia 4: Linia 4:
Ochrona życia prywatnego jest uregulowana w art. 17 [[Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych|Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych]]. Podobny zakaz zawiera [[Konwencja o prawach dziecka]] w art. 16. Prawo do prywatności jest także zawarte w [[Europejska konwencja praw człowieka|Europejskiej Konwencji Praw Człowieka]] z 1950<ref>Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, artykuł 8. [http://bip.ms.gov.pl/Data/Files/_public/bip/prawa_czlowieka/convention_pol.pdf Zob. tekst online]</ref>. Amerykańska Konwencja Praw Człowieka z 1969 w art. 11 zabrania samowolnej lub będącej nadużyciem ingerencji w życie prywatne, rodzinne, mir domowy, korespondencję oraz bezprawnych ataków na honor lub reputację. [[Międzynarodowa Organizacja Pracy]] w Konwencji nr 189 dotyczącej [[służący|pracowników domowych]] w art. 6 mówi o poszanowaniu ich prawa do prywatności<ref>[http://www.mop.pl/doc/html/konwencje/k189.html Konwencja Nr 189 z 16 czerwca 2011], [http://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO:12100:P12100_INSTRUMENT_ID:2551460:NO Domestic Workers Convention]</ref>. W czasie wojny zamachów na godność osobistą zabraniają [[konwencje genewskie|protokoły genewskie]] z 1977 (I protokół w art. 75 i II protokół w art. 4).
Ochrona życia prywatnego jest uregulowana w art. 17 [[Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych|Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych]]. Podobny zakaz zawiera [[Konwencja o prawach dziecka]] w art. 16. Prawo do prywatności jest także zawarte w [[Europejska konwencja praw człowieka|Europejskiej Konwencji Praw Człowieka]] z 1950<ref>Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, artykuł 8. [http://bip.ms.gov.pl/Data/Files/_public/bip/prawa_czlowieka/convention_pol.pdf Zob. tekst online]</ref>. Amerykańska Konwencja Praw Człowieka z 1969 w art. 11 zabrania samowolnej lub będącej nadużyciem ingerencji w życie prywatne, rodzinne, mir domowy, korespondencję oraz bezprawnych ataków na honor lub reputację. [[Międzynarodowa Organizacja Pracy]] w Konwencji nr 189 dotyczącej [[służący|pracowników domowych]] w art. 6 mówi o poszanowaniu ich prawa do prywatności<ref>[http://www.mop.pl/doc/html/konwencje/k189.html Konwencja Nr 189 z 16 czerwca 2011], [http://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO:12100:P12100_INSTRUMENT_ID:2551460:NO Domestic Workers Convention]</ref>. W czasie wojny zamachów na godność osobistą zabraniają [[konwencje genewskie|protokoły genewskie]] z 1977 (I protokół w art. 75 i II protokół w art. 4).


Prywatność często rozpatrywana jest jako [[prawo podmiotowe|prawo przysługujące jednostce]]. Prawo do prywatności funkcjonuje w niemal wszystkich współczesnych jurysdykcjach, chociaż w wielu sytuacjach może być ograniczane. W Polsce prawo to gwarantowane jest w art. 47 [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej|Konstytucji]] oraz w przepisach [[Prawo cywilne|prawa cywilnego]]. Prywatność nie jest dobrem samoistnym<ref>Jest to sprawą sporną.</ref> (art. 23 k.c. nie stanowi o niej wprost), wynika ona przede wszystkim z innego [[dobra osobiste]]go, jakim jest cześć ([[godność]], dobre imię). Naruszanie prywatności jest przestępstwem<ref>190a § 1 Kodeksu karnego z 1997.</ref>.
Prywatność często rozpatrywana jest jako [[prawo podmiotowe|prawo przysługujące jednostce]]. Prawo do prywatności funkcjonuje w niemal wszystkich współczesnych jurysdykcjach, chociaż w wielu sytuacjach może być ograniczane. W Polsce prawo to gwarantowane jest w art. 47 [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej|Konstytucji]] oraz w przepisach [[Prawo cywilne|prawa cywilnego]], prywatność nie jest dobrem samoistnym<ref>Jest to sprawą sporną.</ref> (art. 23 k.c. nie stanowi o niej wprost), wynika ona przede wszystkim z innego [[dobra osobiste]]go, jakim jest cześć ([[godność]], dobre imię). Naruszanie prywatności jest przestępstwem<ref>190a § 1 Kodeksu karnego z 1997.</ref>.


Kościół katolicki początkowo nie zawarł prawa do prywatności w katalogu praw człowieka, który wymienia encyklika papieża Jana XXIII ''Pacem in terris'' (1963), jest ono jednak uwzględnione w konstytucji ''Gaudium et spes''<ref>II Sobór Watykański, ''Gaudium et spes'', 26. [http://www.nonpossumus.pl/encykliki/sobor_II/gaudium_et_spes/I.php Zob. tekst online]</ref>. Poparcie dla tego prawa można też odnaleźć pośrednio, na zasadzie pełnego poparcia [[Powszechna deklaracja praw człowieka|Powszechnej deklaracji praw człowieka]]<ref>Powszechna deklaracja praw człowieka, ONZ, przyjęta 10 grudnia 1948 r. [http://amnesty.org.pl/uploads/media/Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka_01.pdf Zob. tekst online] (artykuł 12)</ref><ref>Orędzie Papieża Jana Pawła II na XXXII Światowy Dzień Pokoju, 1 stycznia 1999 r., 12.</ref> w pierwszej encyklice ''Redemptor hominis'' pontyfikatu Jana Pawła II. Zostało ono też wyrażone wprost w dokumencie Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu<ref>''Pornografia i przemoc w środkach masowego przekazu'', 7 maja 1989 r., pkt 21. [http://www.nonpossumus.pl/encykliki/PRSSP/pip/III.php Zob. tekst online]</ref> W temacie ochrony informacji prywatnych i tajemnic wypowiada się też [[Katechizm Kościoła Katolickiego]]<ref>Katechizm Kościoła Katolickiego, Pallotinum 1994, fragmenty 2491-2492. [http://www.katechizm.opoka.org.pl/rkkkIII-2-2.htm Tekst źródłowy on-line]</ref>.
Kościół katolicki początkowo nie zawarł prawa do prywatności w katalogu praw człowieka, który wymienia encyklika papieża Jana XXIII ''Pacem in terris'' (1963), jest ono jednak uwzględnione w konstytucji ''Gaudium et spes''<ref>II Sobór Watykański, ''Gaudium et spes'', 26. [http://www.nonpossumus.pl/encykliki/sobor_II/gaudium_et_spes/I.php Zob. tekst online]</ref>. Poparcie dla tego prawa można też odnaleźć pośrednio, na zasadzie pełnego poparcia [[Powszechna deklaracja praw człowieka|Powszechnej deklaracji praw człowieka]]<ref>Powszechna deklaracja praw człowieka, ONZ, przyjęta 10 grudnia 1948 r. [http://amnesty.org.pl/uploads/media/Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka_01.pdf Zob. tekst online] (artykuł 12)</ref><ref>Orędzie Papieża Jana Pawła II na XXXII Światowy Dzień Pokoju, 1 stycznia 1999 r., 12.</ref> w pierwszej encyklice ''Redemptor hominis'' pontyfikatu Jana Pawła II. Zostało ono też wyrażone wprost w dokumencie Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu<ref>''Pornografia i przemoc w środkach masowego przekazu'', 7 maja 1989 r., pkt 21. [http://www.nonpossumus.pl/encykliki/PRSSP/pip/III.php Zob. tekst online]</ref> W temacie ochrony informacji prywatnych i tajemnic wypowiada się też [[Katechizm Kościoła Katolickiego]]<ref>Katechizm Kościoła Katolickiego, Pallotinum 1994, fragmenty 2491-2492. [http://www.katechizm.opoka.org.pl/rkkkIII-2-2.htm Tekst źródłowy on-line]</ref>.

Wersja z 16:30, 30 sty 2021

Prywatność (z łac. prīvātus 'oddzielony') – zdolność jednostki lub grupy osób do utrzymania swych danych oraz osobistych zwyczajów i zachowań nieujawnionych publicznie.

Prawo do prywatności

Ochrona życia prywatnego jest uregulowana w art. 17 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych. Podobny zakaz zawiera Konwencja o prawach dziecka w art. 16. Prawo do prywatności jest także zawarte w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka z 1950[1]. Amerykańska Konwencja Praw Człowieka z 1969 w art. 11 zabrania samowolnej lub będącej nadużyciem ingerencji w życie prywatne, rodzinne, mir domowy, korespondencję oraz bezprawnych ataków na honor lub reputację. Międzynarodowa Organizacja Pracy w Konwencji nr 189 dotyczącej pracowników domowych w art. 6 mówi o poszanowaniu ich prawa do prywatności[2]. W czasie wojny zamachów na godność osobistą zabraniają protokoły genewskie z 1977 (I protokół w art. 75 i II protokół w art. 4).

Prywatność często rozpatrywana jest jako prawo przysługujące jednostce. Prawo do prywatności funkcjonuje w niemal wszystkich współczesnych jurysdykcjach, chociaż w wielu sytuacjach może być ograniczane. W Polsce prawo to gwarantowane jest w art. 47 Konstytucji oraz w przepisach prawa cywilnego, prywatność nie jest dobrem samoistnym[3] (art. 23 k.c. nie stanowi o niej wprost), wynika ona przede wszystkim z innego dobra osobistego, jakim jest cześć (godność, dobre imię). Naruszanie prywatności jest przestępstwem[4].

Kościół katolicki początkowo nie zawarł prawa do prywatności w katalogu praw człowieka, który wymienia encyklika papieża Jana XXIII Pacem in terris (1963), jest ono jednak uwzględnione w konstytucji Gaudium et spes[5]. Poparcie dla tego prawa można też odnaleźć pośrednio, na zasadzie pełnego poparcia Powszechnej deklaracji praw człowieka[6][7] w pierwszej encyklice Redemptor hominis pontyfikatu Jana Pawła II. Zostało ono też wyrażone wprost w dokumencie Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu[8] W temacie ochrony informacji prywatnych i tajemnic wypowiada się też Katechizm Kościoła Katolickiego[9].

W informatyce

W informatyce prywatność stanowi pokrewny do anonimowości problem z zakresu bezpieczeństwa teleinformatycznego. Oprócz unormowań prawnych prywatność podlega także ochronie metodami technologicznymi, takimi jak kryptografia.

Na rzecz prawa do prywatności w sieci działa organizacja Electronic Frontier Foundation[10], a w Polsce Fundacja Panoptykon[11].

Zobacz też

Przypisy

  1. Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, artykuł 8. Zob. tekst online
  2. Konwencja Nr 189 z 16 czerwca 2011, Domestic Workers Convention
  3. Jest to sprawą sporną.
  4. 190a § 1 Kodeksu karnego z 1997.
  5. II Sobór Watykański, Gaudium et spes, 26. Zob. tekst online
  6. Powszechna deklaracja praw człowieka, ONZ, przyjęta 10 grudnia 1948 r. Zob. tekst online (artykuł 12)
  7. Orędzie Papieża Jana Pawła II na XXXII Światowy Dzień Pokoju, 1 stycznia 1999 r., 12.
  8. Pornografia i przemoc w środkach masowego przekazu, 7 maja 1989 r., pkt 21. Zob. tekst online
  9. Katechizm Kościoła Katolickiego, Pallotinum 1994, fragmenty 2491-2492. Tekst źródłowy on-line
  10. Surveillance Self-Defense [online], Surveillance Self-Defense [dostęp 2017-01-26] (ang.).
  11. O Fundacji Panoptykon [online] [dostęp 2019-06-16] (pol.).

Linki zewnętrzne