Ratio decidendi: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
rekat |
Usunięcie literówki |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''''Ratio decidendi''''' – wiążąca część [[wyrok|wyroku]] [[sąd|sądowego]], zwana też w prawie |
'''''Ratio decidendi''''' – wiążąca część [[wyrok|wyroku]] [[sąd|sądowego]], zwana też w prawie anglosaskim ''ruling'' i ''holding''. |
||
Z reguły ''ratio decidendi'' próbuje się sprowadzić do postaci reguły przypominającej swoją postacią normę prawa [[ustawa|ustawowego]]. Taka reguła [[precedens]]u zawierałaby więc w swojej hipotezie fakty sprawy precedensowej, natomiast w skład jej dyspozycji weszłyby konsekwencje prawne jakie ustalono w precedensowym wyroku. Stąd też takie rozwiązanie zwykło określać się mianem ''rule-model''. Przy czym ''ratio'' może być zarówno wprost sformułowane w uzasadnieniu precedensowego wyroku (tzw. ratio wyraźne), jak i stanowić regułę dającą się "wywnioskować" z faktów i wyniku sprawy precedensowej (tzw. ratio dorozumiane).<ref>Maciej Koszowski, Anglosaska doktryna precedensu. Porównanie z polską praktyką orzeczniczą, Warszawa 2009, s. 33-59.</ref> |
Z reguły ''ratio decidendi'' próbuje się sprowadzić do postaci reguły przypominającej swoją postacią normę prawa [[ustawa|ustawowego]]. Taka reguła [[precedens]]u zawierałaby więc w swojej hipotezie fakty sprawy precedensowej, natomiast w skład jej dyspozycji weszłyby konsekwencje prawne jakie ustalono w precedensowym wyroku. Stąd też takie rozwiązanie zwykło określać się mianem ''rule-model''. Przy czym ''ratio'' może być zarówno wprost sformułowane w uzasadnieniu precedensowego wyroku (tzw. ratio wyraźne), jak i stanowić regułę dającą się "wywnioskować" z faktów i wyniku sprawy precedensowej (tzw. ratio dorozumiane).<ref>Maciej Koszowski, Anglosaska doktryna precedensu. Porównanie z polską praktyką orzeczniczą, Warszawa 2009, s. 33-59.</ref> |
||
Wersja z 22:21, 1 lut 2010
Ratio decidendi – wiążąca część wyroku sądowego, zwana też w prawie anglosaskim ruling i holding.
Z reguły ratio decidendi próbuje się sprowadzić do postaci reguły przypominającej swoją postacią normę prawa ustawowego. Taka reguła precedensu zawierałaby więc w swojej hipotezie fakty sprawy precedensowej, natomiast w skład jej dyspozycji weszłyby konsekwencje prawne jakie ustalono w precedensowym wyroku. Stąd też takie rozwiązanie zwykło określać się mianem rule-model. Przy czym ratio może być zarówno wprost sformułowane w uzasadnieniu precedensowego wyroku (tzw. ratio wyraźne), jak i stanowić regułę dającą się "wywnioskować" z faktów i wyniku sprawy precedensowej (tzw. ratio dorozumiane).[1]
Możliwe jest jednak również nieco inne rozumienie pojęcia ratio decidendi, tj. uznanie, że są nim przyczyny (argumenty), które uzasadniały wydanie właśnie takiego a nie innego wyroku w sprawie precedensowej. Ponadto można by także postrzegać wiążącą część precedensu jako wynik ważenia zasad, które dotyczyły precedensowej sprawy, jak i upatrywać jej w w samym podobieństwie faktycznym sprawy aktualnie rozstrzyganej z faktami sprawy precedensowej.[2]
Bibliografia
Szablon:Bibliografia start Maciej Koszowski: Anglosaska doktryna precedensu: Porównanie z polską praktyką orzeczniczą. Warszawa: Warszawska Firma Wydawnicza, 2009. ISBN 978-83-61748-04-5. Szablon:Bibliografia stop
