Śmierć w Wenecji: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Robot dodał gl:A morte en Venecia |
m r2.7.1) (Robot dodał ca:La mort a Venècia |
||
Linia 24: | Linia 24: | ||
{{link FA|he}} |
{{link FA|he}} |
||
⚫ | |||
[[cs:Smrt v Benátkách]] |
[[cs:Smrt v Benátkách]] |
||
[[da:Døden i Venedig]] |
[[da:Døden i Venedig]] |
||
Linia 33: | Linia 34: | ||
[[eu:Herioa Venezian]] |
[[eu:Herioa Venezian]] |
||
[[fr:La Mort à Venise]] |
[[fr:La Mort à Venise]] |
||
⚫ | |||
[[gl:A morte en Venecia]] |
[[gl:A morte en Venecia]] |
||
[[it:La morte a Venezia]] |
|||
[[he:מוות בוונציה]] |
[[he:מוות בוונציה]] |
||
[[ja:ヴェニスに死す]] |
[[ja:ヴェニスに死す]] |
Wersja z 00:11, 30 wrz 2012
Śmierć w Wenecji (oryg. niem. Der Tod in Venedig) – nowela Tomasza Manna wydana w 1912 roku. Jest uważana za najważniejszą krótką formę Manna – również dlatego że porusza homoseksualny wątek platonicznej miłości do młodego chłopca.
Opis fabuły
Nowela opowiada historię starzejącego się utytułowanego literata Gustawa von Aschenbacha, który udaje się w podróż do Wenecji, gdzie zakochuje się w polskim chłopcu Tadziu. Aschenbach spędza czas na plaży Lido i w hotelu w pewnym stopniu śledząc chłopca i jego rodzinę. W momencie rozpaczy chce uciec z wydającej się mu duszną Wenecji – jednak przez przypadek zostaje. Okazuje się, że kufer z jego rzeczami zostaje wysłany przez pomyłkę niewłaściwym pociągiem. Wraca do Hotelu Kąpielowego. Ostatecznie pobyt w Wenecji doprowadza do jego śmierci, ponieważ wybucha epidemia cholery, na którą Aschenbach umiera patrząc na bawiącego się z kolegami na plaży Tadzia. Uczucie do Tadzia przedstawione jest jako platoniczne uwielbienie dla piękna chłopca – które Aschenbach oddaje przez np. mityczne porównania chłopca do Feaka, Apolla.
Inspiracja
Tomasz Mann przebywał w 1912 roku z rodziną na wakacjach w Wenecji – gdzie, jak wspomina w pamiętnikach żona Manna Katja, zobaczył pierwowzór Tadzia. Prawdopodobnie był nim zmarły w 1986 roku baron Władysław Moes. Zmiana imienia miałaby być pomyłką Manna, który błędnie zinterpretował skrót imienia Władzio jako Adzio.
Odniesienia w kulturze
- W 1971 na kanwie książki powstał film Śmierć w Wenecji w reżyserii Luchino Viscontiego. W główną rolę wcielił się Dirk Bogarde. Fragment tego filmu został wykorzystany w polskiej komedii Chłopaki nie płaczą z 2001. Użyto sceny z Gustawem von Aschenbachem płynącym gondolą, zaś "gangsterzy" oglądający go spodziewali się filmu sensacyjnego mając na uwadze sam tytuł filmu.
- W 1973 powstało libretto dla opery Śmierć w Wenecji autorstwa Benjamina Brittena.
Linki zewnętrzne
- Prawdziwy Tadzio – artykuł na temat inspiracji Tomasza Manna
- Tadzio – strona poświęcona miłości Tomasza Manna do Tadzia
- Władysław Moes – zdjęcia dorosłego Tadzia, czyli Władysława Moesa