Wojna duńska (1864): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Geneza konfliktu: Szlezwik nie należał do Związku Niemieckiego |
|||
Linia 24: | Linia 24: | ||
== Geneza konfliktu == |
== Geneza konfliktu == |
||
W połowie [[XIX wiek]]u monarcha duński władał, oprócz samej Danii, trzema położonymi na pograniczu księstwami: [[Szlezwik]]iem, [[Holsztyn]]em i [[Saksonia-Lauenburg|Saksonią-Lauenburg]], połączonymi z Danią [[unia personalna|unią personalną]]. Księstwa te (oprócz Szlezwiku)należały do [[Związek Niemiecki|Związku Niemieckiego]]. W roku [[1863]] król duński, [[Fryderyk VII]] rozpoczął starania o przyłączenie księstw do Danii. 16 listopada 1863 r. na tronie zastąpił go [[Chrystian IX]], który od razu musiał poradzić sobie z niezwykle trudną sytuacją. |
W połowie [[XIX wiek]]u monarcha duński władał, oprócz samej Danii, trzema położonymi na pograniczu księstwami: [[Szlezwik]]iem, [[Holsztyn]]em i [[Saksonia-Lauenburg|Saksonią-Lauenburg]], połączonymi z Danią [[unia personalna|unią personalną]]. Księstwa te (oprócz Szlezwiku) należały do [[Związek Niemiecki|Związku Niemieckiego]]. W roku [[1863]] król duński, [[Fryderyk VII]] rozpoczął starania o przyłączenie księstw do Danii. 16 listopada 1863 r. na tronie zastąpił go [[Chrystian IX]], który od razu musiał poradzić sobie z niezwykle trudną sytuacją. |
||
W oczach pruskiej opinii publicznej sytuacja ta stanowiła naruszenie praw narodu niemieckiego. [[Otto von Bismarck|Bismarck]] zdecydował się na wystąpienie zbrojne, ale jedynie z Austrią, a nie siłami całego [[Związek Niemiecki|Związku Niemieckiego]]. Wskutek krótkowzroczności [[Franciszek Józef I|Franciszka Józefa]] Austria zmarnowała okazję na odbudowanie swojej pozycji w Związku Niemieckim przez samodzielne wystąpienie. |
W oczach pruskiej opinii publicznej sytuacja ta stanowiła naruszenie praw narodu niemieckiego. [[Otto von Bismarck|Bismarck]] zdecydował się na wystąpienie zbrojne, ale jedynie z Austrią, a nie siłami całego [[Związek Niemiecki|Związku Niemieckiego]]. Wskutek krótkowzroczności [[Franciszek Józef I|Franciszka Józefa]] Austria zmarnowała okazję na odbudowanie swojej pozycji w Związku Niemieckim przez samodzielne wystąpienie. |
Wersja z 09:46, 15 lut 2013
{{{opis grafiki}}} | |||
Czas |
{{{czas}}} | ||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Przyczyna |
dążenie Danii do przyłączenia księstw: Szlezwiku, Holsztynu i Lauenburg/Elbe | ||
Wynik |
zwycięstwo Związku Niemieckiego, traktat wiedeński | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
| |||
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|} |
Szablon:Wojna duńska 1864 roku Wojna duńska 1864 roku, znana także (głównie w historiografii anglosaskiej) jako II wojna o Szlezwik lub wojna duńsko-pruska to konflikt między koalicją Austrii i Prus oraz Danią, mający miejsce w 1864 roku.
Geneza konfliktu
W połowie XIX wieku monarcha duński władał, oprócz samej Danii, trzema położonymi na pograniczu księstwami: Szlezwikiem, Holsztynem i Saksonią-Lauenburg, połączonymi z Danią unią personalną. Księstwa te (oprócz Szlezwiku) należały do Związku Niemieckiego. W roku 1863 król duński, Fryderyk VII rozpoczął starania o przyłączenie księstw do Danii. 16 listopada 1863 r. na tronie zastąpił go Chrystian IX, który od razu musiał poradzić sobie z niezwykle trudną sytuacją.
W oczach pruskiej opinii publicznej sytuacja ta stanowiła naruszenie praw narodu niemieckiego. Bismarck zdecydował się na wystąpienie zbrojne, ale jedynie z Austrią, a nie siłami całego Związku Niemieckiego. Wskutek krótkowzroczności Franciszka Józefa Austria zmarnowała okazję na odbudowanie swojej pozycji w Związku Niemieckim przez samodzielne wystąpienie.
Przebieg wojny
1 lutego 1864 roku wojska koalicyjne przekroczyły graniczną rzekę Eider. Na morzu Dania w marcu 1864 zastosowała blokadę morską pruskich portów, lecz po nierozstrzygniętej bitwie morskiej pod Helgolandem eskadry duńskiej z eskadrą austriacko-pruską 9 maja 1864, blokada została zakończona. Walki na lądzie trwały do 30 września 1864 roku i zakończyły się klęską Danii.
Konsekwencje
Bismarck doskonale zdawał sobie sprawę z możliwości, jakie daje jego polityce zakończony właśnie konflikt. Doprowadził do - teoretycznie uczciwego - podziału zajętych księstw, które poddano pod administrację obydwu biorących udział w konflikcie państw. W rezultacie Holsztyn uzyskała Austria, natomiast Szlezwik - Prusy. Do Prus włączono także Lauenburg/Elbe. Bismarck wymusił także na Austrii zgodę na przeniesienie bazy pruskiej marynarki wojennej z Gdańska do Kilonii w Holsztynie, wybudowanie dwóch traktów strategicznych łączących Szlezwik z Lauenburg/Elbe oraz dostał zgodę na budowę umocnień w Holsztynie. Układ taki dawał Prusom odpowiednie zaplecze i zarazem doskonały pretekst do wojny z Austrią, która miała wybuchnąć w niecałe dwa lata później. Ponadto niemiecka opinia publiczna odwróciła się od Austrii, gdyż w powszechnym mniemaniu obowiązkiem cesarza (jako głowy najważniejszego z państw Związku Niemieckiego) była obrona niezawisłości księstw. Z niesmakiem przyjęto więc potraktowanie przez Franciszka Józefa wojny jako okazji do poszerzenia obszaru swojego cesarstwa.