Droga startowa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne redakcyjne |
redakcyjne |
||
Linia 4: | Linia 4: | ||
Długość drogi startowej na lotnisku powinna wystarczać na: |
Długość drogi startowej na lotnisku powinna wystarczać na: |
||
* rozbieg – od postoju |
* [[rozbieg]] – od postoju [[statek powietrzny|statku powietrznego]] aż do momentu bezpiecznej (pewnej) szybkości oderwania się od pasa |
||
* dobieg – |
* [[dobieg]] – wystarczający dla wytracenia szybkości od momentu [[Przyziemienie|przyziemienia]] (zetknięcia z lotniskiem) do zatrzymania samolotu. |
||
Długość drogi startowej stanowi o [[klasa lotniska|klasie lotniska]]. Pasy startowe posiadają często system naprowadzenia radiowego [[Instrument landing system|ILS]] pomagający pilotowi wylądować w trudnych warunkach widoczności, a nawet, w przypadku ILS-u Kategorii IIIc, automatycznie wylądować za niego. |
Długość drogi startowej stanowi o [[klasa lotniska|klasie lotniska]]. Pasy startowe posiadają często system naprowadzenia radiowego [[Instrument landing system|ILS]] pomagający pilotowi wylądować w trudnych warunkach widoczności, a nawet, w przypadku ILS-u Kategorii IIIc, automatycznie wylądować za niego. |
||
Linia 22: | Linia 22: | ||
Zaleca się, aby samoloty wzlatywały i lądowały pod [[wiatr]]. Wobec tego większe porty lotnicze zazwyczaj posiadają dwie (lub więcej) drogi startowe, żeby można było wybrać tę, na której jest to akurat najbardziej wykonalne. Porty lotnicze z jedną drogą startową są najczęściej zbudowane tak, że prowadzi ona zgodnie z najczęstszym kierunkiem wiatru. |
Zaleca się, aby samoloty wzlatywały i lądowały pod [[wiatr]]. Wobec tego większe porty lotnicze zazwyczaj posiadają dwie (lub więcej) drogi startowe, żeby można było wybrać tę, na której jest to akurat najbardziej wykonalne. Porty lotnicze z jedną drogą startową są najczęściej zbudowane tak, że prowadzi ona zgodnie z najczęstszym kierunkiem wiatru. |
||
Wymiary dróg startowych sięgają od 240 [[metr|m]] (800 [[stopa angielska|stóp]]) długości i 8 m (25 stóp) szerokości na mniejszych lotniskach dla [[awionetka|awionetek]] do 4800 m ( |
Wymiary dróg startowych sięgają od 240 [[metr|m]] (800 [[stopa angielska|stóp]]) długości i 8 m (25 stóp) szerokości na mniejszych lotniskach dla [[awionetka|awionetek]] do 4800 m ({{Formatnum:16000}} stóp) długości i 80 m (250 stóp) szerokości w wielkich międzynarodowych portach lotniczych zbudowanych do obsługi dużych [[samolot pasażerski|odrzutowców pasażerskich]]. Wymiary są podawane w stopach w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] i [[Kanada|Kanadzie]] i w metrach wszędzie indziej. |
||
Wszystkie pojazdy i statki powietrzne korzystające z drogi startowej i poruszające się po niej muszą mieć pozwolenie kontroli ruchu lotniczego. Ponadto pojazdy poruszające się po pasie startowym i wokół [[pole wzlotów|pola wzlotów]] zgodnie z zaleceniami [[Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego|ICAO]] powinny posiadać żółte [[Lampa sygnalizacyjno-ostrzegawcza|światło ostrzegawcze]]. Oprócz tego, wszelkie obiekty wokół pasa startowego powinno się oznaczać jako [[Przeszkoda lotnicza|przeszkody lotnicze]]: oznakowane w dzień i oświetlone czerwonym światłem antykolizyjnym w nocy. |
Wszystkie pojazdy i statki powietrzne korzystające z drogi startowej i poruszające się po niej muszą mieć pozwolenie kontroli ruchu lotniczego. Ponadto pojazdy poruszające się po pasie startowym i wokół [[pole wzlotów|pola wzlotów]] zgodnie z zaleceniami [[Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego|ICAO]] powinny posiadać żółte [[Lampa sygnalizacyjno-ostrzegawcza|światło ostrzegawcze]]. Oprócz tego, wszelkie obiekty wokół pasa startowego powinno się oznaczać jako [[Przeszkoda lotnicza|przeszkody lotnicze]]: oznakowane w dzień i oświetlone czerwonym światłem antykolizyjnym w nocy. |
||
== Zobacz też== |
|||
* [[Ścieżka podejścia]] |
|||
[[Kategoria:Obiekty transportowe]] |
[[Kategoria:Obiekty transportowe]] |
||
[[Kategoria:Ruch lotniczy]] |
[[Kategoria:Ruch lotniczy]] |
Wersja z 12:44, 17 lis 2015
Droga startowa (ang. runway) – zasadnicza część pola wzlotów lotniska o sztucznej utwardzonej nawierzchni (betonowej, asfaltowo-betonowej) lub, na mniejszych lotniskach, naturalnej (trawiastej znanej również jako darniowa, żwirowa), przeznaczona do startów i lądowań samolotów (rzadziej śmigłowców).
Długość drogi startowej na lotnisku powinna wystarczać na:
- rozbieg – od postoju statku powietrznego aż do momentu bezpiecznej (pewnej) szybkości oderwania się od pasa
- dobieg – wystarczający dla wytracenia szybkości od momentu przyziemienia (zetknięcia z lotniskiem) do zatrzymania samolotu.
Długość drogi startowej stanowi o klasie lotniska. Pasy startowe posiadają często system naprowadzenia radiowego ILS pomagający pilotowi wylądować w trudnych warunkach widoczności, a nawet, w przypadku ILS-u Kategorii IIIc, automatycznie wylądować za niego.
Istnieją także wodne pasy startowe dla statków powietrznych przystosowanych do startów i lądowań na akwenach.
Układ, nazewnictwo i wymiary
Drogi startowe są zazwyczaj ponumerowane zgodnie ze swoim azymutem magnetycznym, zaokrąglonym do najbliższej dziesiątki stopni, podzielonym przez dziesięć. Każda z cyfr jest wymawiana osobno gwoli jasności w rozmowach przez radio w języku angielskim. Na przykład Runway Three Six (droga startowa 36) wskazuje azymut 360 stopni (tj. północ magnetyczną), Runway Zero Niner (droga startowa 09) może być nazwą dla drogi startowej o azymucie 94 stopni, a Runway One Seven (droga startowa 17) może odpowiadać drodze startowej o azymucie 168 stopni. Każda droga startowa może być użyta w obydwu kierunkach, wobec czego nosi dwie nazwy. Runway One Zero (droga startowa 10) przeistacza się w Runway Two Eight (droga startowa 28), kiedy zostaje użyta w odwrotnym kierunku.
W Stanach Zjednoczonych drogi startowe na kierunku od 01 do 09 nie posiadają pierwszego zera, np. oznaczenie brzmi Runway Seven, a nie Runway Zero Seven, a droga jest oznaczona jako RWY 7.
Jeśli istnieją dwie lub trzy drogi startowe wskazujące ten sam kierunek (równoległe drogi startowe), każda z nich ma nazwę która zawiera człon „Left” (lewa), „Right” (prawa) lub „Center” (środkowa), na przykład Runway One Five Left (15L), Runway One Five Center (15C), i Runway One Five Right (15R). Runway Two Left (2L) staje się Runway Two Zero Right (20R), gdy zostaje użyta w odwrotnym kierunku.
W dużych portach lotniczych o więcej niż trzech równoległych drogach startowych (takich jak Los Angeles International Airport w Los Angeles czy Hartsfield International Airport w Atlancie) nie stosuje się dodatkowych przymiotników, tylko „obraca” nazwy niektórych dróg o 10 stopni. I tak np. w Los Angeles wszystkie cztery drogi startowe są absolutnie równoległe do siebie (azymut ok. 69 stopni), ale nazywają się Runway Six Left (6L), Runway Six Right (6R), Runway Seven Left (7L) i Runway Seven Right (7R).
Zaleca się, aby samoloty wzlatywały i lądowały pod wiatr. Wobec tego większe porty lotnicze zazwyczaj posiadają dwie (lub więcej) drogi startowe, żeby można było wybrać tę, na której jest to akurat najbardziej wykonalne. Porty lotnicze z jedną drogą startową są najczęściej zbudowane tak, że prowadzi ona zgodnie z najczęstszym kierunkiem wiatru.
Wymiary dróg startowych sięgają od 240 m (800 stóp) długości i 8 m (25 stóp) szerokości na mniejszych lotniskach dla awionetek do 4800 m (16 000 stóp) długości i 80 m (250 stóp) szerokości w wielkich międzynarodowych portach lotniczych zbudowanych do obsługi dużych odrzutowców pasażerskich. Wymiary są podawane w stopach w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie i w metrach wszędzie indziej.
Wszystkie pojazdy i statki powietrzne korzystające z drogi startowej i poruszające się po niej muszą mieć pozwolenie kontroli ruchu lotniczego. Ponadto pojazdy poruszające się po pasie startowym i wokół pola wzlotów zgodnie z zaleceniami ICAO powinny posiadać żółte światło ostrzegawcze. Oprócz tego, wszelkie obiekty wokół pasa startowego powinno się oznaczać jako przeszkody lotnicze: oznakowane w dzień i oświetlone czerwonym światłem antykolizyjnym w nocy.