Fakt: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: wstawiam brakujący szablon {{Przypisy}}
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 4: Linia 4:
== Fakt w filozofii Wittgensteina ==
== Fakt w filozofii Wittgensteina ==
{{Dopracować|sekcja|źródła=2007-06|Jakie rozumienie faktu wprowadził do filozofii Wittgenstein? Gdzie?}}
{{Dopracować|sekcja|źródła=2007-06|Jakie rozumienie faktu wprowadził do filozofii Wittgenstein? Gdzie?}}
Twórcą pierwszego systemu filozoficznego w którym pojecie faktu stanowi podstawową kategorię ontologiczną był [[Ludwig Wittgenstein]], który zaprezentował w swym jedynym wydanym za życia dziele [[Traktat logiczno-filozoficzny|Tractatus Logico-Philocopicus]]. Zwrócił on uwagę na to, że fakty, a nie rzeczy są elementami składowymi [[rzeczywistość|świata rzeczywistego]]<ref>{{Cytuj|autor=Ludwig Wittgenstein|tytuł=Tractatus Logico-Philosophicus|data=|opis=Teza 1}}</ref>. W dyskursie [[język (mowa)|językowym]] faktom zachodzącym w świecie odpowiadają [[zdanie syntetyczne|zdania syntetyczne]] [[prawda|prawdziwe]]. Zdaniom syntetycznym [[fałsz]]ywym nie odpowiadają fakty w rzeczywistości. Takie zdania opisują niezaistniałe stany rzeczy<ref>{{Cytuj|autor=Ludwig Wittgenstein|tytuł=Tractatus Logico-Philosophicus|data=|opis=Teza 4.25}}</ref>. W takim rozumieniu faktu nie jest istotna relacja czasowa pomiędzy zaistnieniem tego faktu a wyartykułowaniem odpowiadającego mu zdania. [[Zdanie analityczne|Zdaniom analitycznym]], prawdziwym lub fałszywym na mocy [[znaczenie|znaczenia]] zawartych w nich wyrażeń, np. twierdzeniom [[logika|logiki formalnej]] czy [[aksjomat|zaksjomatyzowanych]] teorii [[matematyka|matematycznych]] nie odpowiadają żadne stany rzeczy w świecie rzeczywistym, pozajęzykowym. Odniesienie tych zdań do rzeczywistości uzyskuje się drogą [[Interpretacja utworu literackiego|interpretacji]] teorii do których należą.
Twórcą pierwszego systemu filozoficznego w którym pojecie faktu stanowi podstawową kategorię ontologiczną był [[Ludwig Wittgenstein]], który zaprezentował w swym jedynym wydanym za życia dziele [[Traktat logiczno-filozoficzny|Tractatus Logico-Philocopicus]]. Zwrócił on uwagę na to, że fakty, a nie rzeczy są elementami składowymi [[rzeczywistość|świata rzeczywistego]]<ref>{{Cytuj|autor=Ludwig Wittgenstein|tytuł=Tractatus Logico-Philosophicus|data=|opis=Teza 1}}</ref>. W dyskursie [[język (mowa)|językowym]] faktom zachodzącym w świecie odpowiadają [[zdanie syntetyczne|zdania syntetyczne]] [[prawda|prawdziwe]]. Zdaniom syntetycznym [[fałsz]]ywym nie odpowiadają fakty w rzeczywistości. Takie zdania opisują niezaistniałe stany rzeczy<ref>{{Cytuj|autor=Ludwig Wittgenstein|tytuł=Tractatus Logico-Philosophicus|data=|opis=Teza 4.25}}</ref>. W takim rozumieniu faktu nie jest istotna relacja czasowa pomiędzy zaistnieniem tego faktu a wyartykułowaniem odpowiadającego mu zdania. [[Zdanie analityczne|Zdaniom analitycznym]], prawdziwym lub fałszywym na mocy [[znaczenie|znaczenia]] zawartych w nich wyrażeń, np. twierdzeniom [[logika|logiki formalnej]] czy [[aksjomat|zaksjomaty


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==

Wersja z 19:14, 23 maj 2016

Fakt – zaistniały stan rzeczy, a w rozumieniu potocznym wydarzenie, które miało miejsce w określonym miejscu i czasie. W tym sensie faktem nie może być zdarzenie, które nie miało jeszcze miejsca, można jednak mówić o przewidywaniu przyszłych faktów – czyli zdarzeń które najprawdopodobniej się wydarzą. Zdarzenia te jednak stają się faktami dopiero wtedy, gdy się już wydarzą.

Fakt w filozofii Wittgensteina

Twórcą pierwszego systemu filozoficznego w którym pojecie faktu stanowi podstawową kategorię ontologiczną był Ludwig Wittgenstein, który zaprezentował w swym jedynym wydanym za życia dziele Tractatus Logico-Philocopicus. Zwrócił on uwagę na to, że fakty, a nie rzeczy są elementami składowymi świata rzeczywistego[1]. W dyskursie językowym faktom zachodzącym w świecie odpowiadają zdania syntetyczne prawdziwe. Zdaniom syntetycznym fałszywym nie odpowiadają fakty w rzeczywistości. Takie zdania opisują niezaistniałe stany rzeczy[2]. W takim rozumieniu faktu nie jest istotna relacja czasowa pomiędzy zaistnieniem tego faktu a wyartykułowaniem odpowiadającego mu zdania. Zdaniom analitycznym, prawdziwym lub fałszywym na mocy znaczenia zawartych w nich wyrażeń, np. twierdzeniom logiki formalnej czy [[aksjomat|zaksjomaty

Zobacz też

  1. Ludwig Wittgenstein, Tractatus Logico-Philosophicus, Teza 1.
  2. Ludwig Wittgenstein, Tractatus Logico-Philosophicus, Teza 4.25.