Jan Hińcza z Rogowa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
kat. |
WP:SK, drobne redakcyjne |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Jan Hińcza z Rogowa''' herbu [[Działosza (herb szlachecki)|Działosza]] (ur. pomiędzy 1405 a 1410 |
'''Jan Hińcza z Rogowa''' herbu [[Działosza (herb szlachecki)|Działosza]] (ur. pomiędzy 1405 a 1410, zm. 29 września [[1473]]) – podskarbi koronny, kasztelan sandomierski. |
||
Był najmłodszym synem [[Hińcza z Rogowa|Hińczy z Rogowa]] w 1527 przebywał na dworze króla [[Władysław II Jagiełło|Władysława Jagiełły]] gdzie zostaje oskarżony o romans z królową [[Sonka Holszańska|Sonką Holszańską]]<ref>Bożena Czwojdrak 'Jan Hińcza z Rogowa- rycerz królowej Zofii" [w] "Faworyci i opozycjoniści. Król a elity polityczne w Rzeczpospolitej XV-XVIII wieku" wyd. Zamek Królewski na Wawelu 2006</ref> W 1440 towarzyszy [[Władysław III Warneńczyk|Władysławowi Warneńczykowi]] w podróży na Węgry. W latach 1447-1460 pełni funkcję podskarbiego koronnego, w latach 1443-1452 jest kasztelanem [[Rozprza (województwo łódzkie)|rozpierskim]]. W 1452 pełni funkcje starosty nieszawskiego,jako rycerz i dyplomata brał udział w [[Wojna trzynastoletnia|wojnie trzynastoletniej]] wraz z [[Mikołaj Szarlejski|Mikołajem Szarlejskim]] włączył się czynnie o przyłączenie Prus do Polski. Wg |
Był najmłodszym synem [[Hińcza z Rogowa|Hińczy z Rogowa]] w 1527 przebywał na dworze króla [[Władysław II Jagiełło|Władysława Jagiełły]] gdzie zostaje oskarżony o romans z królową [[Sonka Holszańska|Sonką Holszańską]]<ref>Bożena Czwojdrak 'Jan Hińcza z Rogowa- rycerz królowej Zofii" [w] "Faworyci i opozycjoniści. Król a elity polityczne w Rzeczpospolitej XV-XVIII wieku" wyd. Zamek Królewski na Wawelu 2006</ref>. W 1440 towarzyszy [[Władysław III Warneńczyk|Władysławowi Warneńczykowi]] w podróży na Węgry. W latach 1447-1460 pełni funkcję podskarbiego koronnego, w latach 1443-1452 jest kasztelanem [[Rozprza (województwo łódzkie)|rozpierskim]]. W 1452 pełni funkcje starosty nieszawskiego,jako rycerz i dyplomata brał udział w [[Wojna trzynastoletnia|wojnie trzynastoletniej]] wraz z [[Mikołaj Szarlejski|Mikołajem Szarlejskim]] włączył się czynnie o przyłączenie Prus do Polski. Wg Jana Długosza bierze udział w rokowaniach pokojowych z Krzyżakami w 1455 i 1464 roku. W 1457 towarzyszy w orszaku królowi [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierzowi]] w czasie wizyty w Gdańsku. Od 1453 jest kasztelanem sieradzkim. W 1460 zostaje mianowany kasztelanem sandomierskim, w 1466 zostaje starostą krzepickim a w 1572 starostą golubskim<ref>"Hińcza z Rogowa (zm.1473) kasztelan sandomierski [w] Polski Słownik Biograficzny t.9 wyd.1961 str.521</ref>. Ożenił się z Dorotą Koziegłowską (zm. ok. 1489) herbu Lis. W jej imieniu w latach 1445-1473 zarządzał [[Zamek w Mirowie|zamkiem w Mirowie]] mianując burgrabiów<ref>"Urzędnicy łęczyccy, sieradzccy i wieluńscy XIII-XV w" spisy oprac.Janusz Bieniak, Alicja Szymczakowa. Wyd. Wrocław 1985 str.154</ref>. Dysponując ogromnym majątkiem dokonuje wielu fundacji. W 1459 rozpoczyna budowę [[Kaplica Hinczy z Rogowa na Wawelu|rodzinnego mauzoleum kaplicy na Wawelu]]. W rodzinnym Rogowie funduje drewniany kościół, po śmierci kardynała [[Zbigniew Oleśnicki|Zbigniewa Oleśnickiego]] wspiera finansowo budowę [[Kościół św. Bernardyna w Krakowie|kościoła Bernardynów na Stradomiu]]. Dla Bernardynek funduje drewniany [[Kościół św. Agnieszki w Krakowie|kościół św. Agnieszki]]. W 1466 jako starosta krzepicki za zgodą króla wyraził zgodę na utworzenie w [[Krzepice|Krzepicach]] klasztoru kanoników laterańskich<ref>http://www.swietyjakubkrzepice.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=27&Itemid=2</ref>. W Kole przy [[Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Kole|Kosciele Powyższenia Krzyża Świętego]] ufundował i uposażył kolegium mansjonarzy. Wspierał szpitale: św. Ducha w Krakowie, św. Jadwigi na Stradomiu w testamencie zapisał srebrne naczynia katedrze wawelskiej<ref>Janina Kalinowska "Jan Hińcza z Rogowa i jego działalność fundacyjna na dworze pierwszych Jagiellonów" [w] Analecta Cracoviensia t. 19 (1987) str. 319-341 </ref>. Wobec bezpotomnej śmierci Jana Hińczy pozostawiony przez niego majątek odziedziczyły wnuki siostry Małgorzaty synowie Jana Kobylańskiego starosty brzeskiego (zm. 1471) Jan i Jakub Kobylański (zm. 1528). |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
[[Kategoria:Podskarbiowie wielcy koronni]] |
[[Kategoria:Podskarbiowie wielcy koronni]] |
||
[[Kategoria:Rogowscy herbu Działosza]] |
[[Kategoria:Rogowscy herbu Działosza]] |
Wersja z 20:37, 14 sie 2016
Jan Hińcza z Rogowa herbu Działosza (ur. pomiędzy 1405 a 1410, zm. 29 września 1473) – podskarbi koronny, kasztelan sandomierski.
Był najmłodszym synem Hińczy z Rogowa w 1527 przebywał na dworze króla Władysława Jagiełły gdzie zostaje oskarżony o romans z królową Sonką Holszańską[1]. W 1440 towarzyszy Władysławowi Warneńczykowi w podróży na Węgry. W latach 1447-1460 pełni funkcję podskarbiego koronnego, w latach 1443-1452 jest kasztelanem rozpierskim. W 1452 pełni funkcje starosty nieszawskiego,jako rycerz i dyplomata brał udział w wojnie trzynastoletniej wraz z Mikołajem Szarlejskim włączył się czynnie o przyłączenie Prus do Polski. Wg Jana Długosza bierze udział w rokowaniach pokojowych z Krzyżakami w 1455 i 1464 roku. W 1457 towarzyszy w orszaku królowi Kazimierzowi w czasie wizyty w Gdańsku. Od 1453 jest kasztelanem sieradzkim. W 1460 zostaje mianowany kasztelanem sandomierskim, w 1466 zostaje starostą krzepickim a w 1572 starostą golubskim[2]. Ożenił się z Dorotą Koziegłowską (zm. ok. 1489) herbu Lis. W jej imieniu w latach 1445-1473 zarządzał zamkiem w Mirowie mianując burgrabiów[3]. Dysponując ogromnym majątkiem dokonuje wielu fundacji. W 1459 rozpoczyna budowę rodzinnego mauzoleum kaplicy na Wawelu. W rodzinnym Rogowie funduje drewniany kościół, po śmierci kardynała Zbigniewa Oleśnickiego wspiera finansowo budowę kościoła Bernardynów na Stradomiu. Dla Bernardynek funduje drewniany kościół św. Agnieszki. W 1466 jako starosta krzepicki za zgodą króla wyraził zgodę na utworzenie w Krzepicach klasztoru kanoników laterańskich[4]. W Kole przy Kosciele Powyższenia Krzyża Świętego ufundował i uposażył kolegium mansjonarzy. Wspierał szpitale: św. Ducha w Krakowie, św. Jadwigi na Stradomiu w testamencie zapisał srebrne naczynia katedrze wawelskiej[5]. Wobec bezpotomnej śmierci Jana Hińczy pozostawiony przez niego majątek odziedziczyły wnuki siostry Małgorzaty synowie Jana Kobylańskiego starosty brzeskiego (zm. 1471) Jan i Jakub Kobylański (zm. 1528).
Przypisy
- ↑ Bożena Czwojdrak 'Jan Hińcza z Rogowa- rycerz królowej Zofii" [w] "Faworyci i opozycjoniści. Król a elity polityczne w Rzeczpospolitej XV-XVIII wieku" wyd. Zamek Królewski na Wawelu 2006
- ↑ "Hińcza z Rogowa (zm.1473) kasztelan sandomierski [w] Polski Słownik Biograficzny t.9 wyd.1961 str.521
- ↑ "Urzędnicy łęczyccy, sieradzccy i wieluńscy XIII-XV w" spisy oprac.Janusz Bieniak, Alicja Szymczakowa. Wyd. Wrocław 1985 str.154
- ↑ http://www.swietyjakubkrzepice.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=27&Itemid=2
- ↑ Janina Kalinowska "Jan Hińcza z Rogowa i jego działalność fundacyjna na dworze pierwszych Jagiellonów" [w] Analecta Cracoviensia t. 19 (1987) str. 319-341