Blanki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m drobne redakcyjne, źródła/przypisy |
drobne redakcyjne |
||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
{{Commonscat|Battlements}} |
{{Commonscat|Battlements}} |
||
'''Blanki''' ('''krenelaż''') – element [[architektura|architektoniczny]] w postaci zwieńczenia [[mur obronny|murów obronnych]] i [[baszta|baszt]] (tzw. zębami – merlonami{{r|sztuka}}), pomiędzy którymi znajduje się wolna przestrzeń (tzw. miedza{{r|sztuka}}), co miało ułatwić obronę w czasie [[oblężenie|oblężenia]]. Blanki stanowiły [[przedpiersie (fortyfikacja)|przedpiersie]] wieńczące mur, jednocześnie chroniąc biegnący za nimi chodnik strzelecki. W czasie walk w prześwitach pomiędzy zębami byli rozlokowani [[łucznik (żołnierz)|łucznicy]]. |
'''Blanki''' ('''krenelaż''') – element [[architektura|architektoniczny]] w postaci zwieńczenia [[mur obronny|murów obronnych]] i [[baszta|baszt]] (tzw. zębami – merlonami{{r|sztuka}}), pomiędzy którymi znajduje się wolna przestrzeń (tzw. miedza{{r|sztuka}}), co miało ułatwić obronę w czasie [[oblężenie|oblężenia]]. Blanki stanowiły [[przedpiersie (fortyfikacja)|przedpiersie]] wieńczące mur, jednocześnie chroniąc biegnący za nimi chodnik strzelecki. W czasie walk w prześwitach pomiędzy zębami byli rozlokowani [[łucznik (żołnierz)|łucznicy]]. Miejsce strzelnicze zamku. |
||
W miarę rozpowszechniania się broni palnej w zębach przebijano wąskie strzelnice, likwidując z czasem prześwity pomiędzy merlonami. |
W miarę rozpowszechniania się broni palnej w zębach przebijano wąskie strzelnice, likwidując z czasem prześwity pomiędzy merlonami. |
||
Wersja z 20:23, 5 gru 2017
Blanki (krenelaż) – element architektoniczny w postaci zwieńczenia murów obronnych i baszt (tzw. zębami – merlonami[1]), pomiędzy którymi znajduje się wolna przestrzeń (tzw. miedza[1]), co miało ułatwić obronę w czasie oblężenia. Blanki stanowiły przedpiersie wieńczące mur, jednocześnie chroniąc biegnący za nimi chodnik strzelecki. W czasie walk w prześwitach pomiędzy zębami byli rozlokowani łucznicy. Miejsce strzelnicze zamku.
W miarę rozpowszechniania się broni palnej w zębach przebijano wąskie strzelnice, likwidując z czasem prześwity pomiędzy merlonami.
Wyróżnia się dwa typy krenelażu:
- blanki gibelińskie – typ krenelażu dekoracyjnego, który rozpowszechnił się w XIV-XV w., zwłaszcza we Włoszech. Merlony miały kształt „jaskółczego ogona”. Stosowane nie tylko w budowlach militarnych, ale także na budowlach nieobronnych (wówczas bez wyciętych strzelnic)[2].
- blanki gwelfowskie – z merlonami prostokątnymi[2].
Blanki wykorzystywano w budownictwie obronnym, głównie w średniowieczu. W okresie późniejszym, w stylach nawiązujących do średniowiecza, stały się elementem dekoracyjnym, wieńczącym budowle nieobronne. Szczególnie często wykorzystywano je w architekturze neogotyku.
Jedną z bydgoskich ulic w południowej części Starego Miasta nazwano Pod Blankami.
Przypisy
Bibliografia
- Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 26. ISBN 83-85001-89-1.
- PWN Leksykon: Wojsko, wojna, broń, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, ISBN 83-01-13506-9
- ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwiesztukaBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieBochenek 1990BŁĄD PRZYPISÓW