Bitwa pod Chocimiem (1673): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
wg. https://histmag.org/Najwieksze-zwyciestwo-w-historii-Polski.-Bitwa-pod-Chocimiem-11-XI-1673-roku-8688/2 |
bądźmy poważni |
||
| Linia 11: | Linia 11: | ||
|przyczyna = |
|przyczyna = |
||
|wynik = wygrana Rzeczypospolitej |
|wynik = wygrana Rzeczypospolitej |
||
|strona1 = [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|I Rzeczpospolita |
|strona1 = [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|I Rzeczpospolita]] |
||
|strona2 = [[Imperium osmańskie]] |
|strona2 = [[Imperium osmańskie]] |
||
|dowódca1 = [[Jan III Sobieski|Jan Sobieski]]<br />[[Michał Kazimierz Radziwiłł (podkanclerzy litewski)|Michał Kazimierz Radziwiłł]]<br />[[Dymitr Jerzy Wiśniowiecki]] |
|dowódca1 = [[Jan III Sobieski|Jan Sobieski]]<br />[[Michał Kazimierz Radziwiłł (podkanclerzy litewski)|Michał Kazimierz Radziwiłł]]<br />[[Dymitr Jerzy Wiśniowiecki]] |
||
|dowódca2 = [[Husejn Pasza]] |
|dowódca2 = [[Husejn Pasza]] |
||
|siły1 = 22 tys. Wojsk Koronnych i 8 tys. Wojsk WIelkiego Księstwa Litewskiego, w tym 300 Lipków |
|siły1 = 22 tys. Wojsk Koronnych i 8 tys. Wojsk WIelkiego Księstwa Litewskiego, w tym 300 [[Tatarzy w Polsce|Lipków]] |
||
|siły2 = 35 tys. Turków i 120 dział |
|siły2 = 35 tys. Turków i 120 dział |
||
|straty1 = nieznaczne |
|straty1 = nieznaczne |
||
Wersja z 12:42, 10 lis 2018
| wojna polsko-turecka 1672-1676 | |||
.PNG) Bitwa pod Chocimiem, obraz Franciszka Smuglewicza | |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium |
krańce Rzeczypospolitej (tereny dzisiejszej Ukrainy) | ||
| Wynik |
wygrana Rzeczypospolitej | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||
| 48°30′N 26°30′E/48,500000 26,500000 | |||
Bitwa pod Chocimiem – bitwa stoczona 11 listopada 1673. Wojska koronne i litewskie pod dowództwem hetmana wielkiego koronnego Jana Sobieskiego odniosły zwycięstwo nad wojskami tureckimi pod wodzą Husejna Paszy (ok. 35 tys. umocnionych w dawnym – z czasów pierwszej bitwy chocimskiej w 1621 roku – obozie polskim). Dzięki błyskawicznemu szturmowi wojska polskie zdobyły obóz ze 120 działami i rozbiły pierwszą armię osmańską. Chocimska wiktoria, traktowana przez Polaków jako odwet za pokój buczacki, pozwoliła Sobieskiemu rok później wygrać elekcję i zasiąść na tronie Polski.
Opis bitwy
Szablon:Wojna polsko-turecka 1672-1676 Wojska polskie, liczące około 30 tysięcy żołnierzy, pod dowództwem hetmana wielkiego koronnego Jana Sobieskiego, obległy twierdzę chocimską w pierwszych dniach listopada 1673 roku. Twierdza posiadała naturalne walory obronne, gdyż położona była w zakolu Dniestru. Od strony lądu zabezpieczona była wałami ziemnymi i licznymi szańcami obronnymi zbudowanymi w miejscu dawnego obozu polskiego sprzed pół wieku. Pierwsze ataki na pozycje tureckie przeprowadził Sobieski 10 listopada, miały one jednakże na celu jedynie rozpoznanie pola walki i rozmieszczenia sił przeciwnika. Właściwa bitwa rozegrana została następnego dnia, gdy Sobieski uderzył na Turków zmęczonych pogodą (polski wódz wykorzystał fakt, że była mroźna pogoda, a Turcy nie byli do takiego klimatu przystosowani i przygotowani) i bezsennością.
Po całonocnym markowaniu ataku przez oblegających, w śnieżnej zadymce, przy silnym wietrze i morderczym dla Turków zimnie, o brzasku 11 listopada Sobieski osobiście poprowadził swe wojska do szturmu na obóz turecki. Po salwie armatniej piechota i spieszeni dragoni wdarli się na wały, spychając nieprzyjaciela i wyrównując teren dla kawalerii. Po czym przez wyłomy w wałach i szańcach runęła husaria pod przewodem hetmana Jabłonowskiego. Turcy odpowiedzieli kontratakiem kawalerii spahisów, lecz ci nie wytrzymali brawurowej szarży husarii i wkrótce walki rozgorzały wewnątrz twierdzy i obozu tureckiego, wśród gęstwy namiotów. Wobec paniki, jaka opanowała oddziały tureckie, Husejn Pasza zarządził ewakuację na drugi brzeg Dniestru. Lecz jedyny w Chocimiu most został uszkodzony ogniem polskiej artylerii i załamał się pod ciężarem uciekających. Tylko kilku tysiącom Turków spośród całej, 35-tysięcznej armii udało się przedostać do Kamieńca Podolskiego.
Reszta wojsk tureckich poległa bądź dostała się do niewoli. Straty Polaków były znacznie mniejsze, zdobyto silnie umocnioną twierdzę z wielkimi zapasami żywności i zaopatrzenia wojennego.
Bitwa chocimska zakończyła się pełnym zwycięstwem Rzeczypospolitej, nie przyniosło ono jednak przełomu w wojnie i nie doprowadziło do odzyskania Kamieńca Podolskiego. Natomiast wzrósł niepomiernie prestiż Rzeczypospolitej w Europie, a zwłaszcza respekt dla hetmana Jana Sobieskiego u Turków, którzy odtąd zwali Sobieskiego „Lwem Chocimskim”.
Skład wojsk polskich
- Husaria: 1670 (12 chorągwi)
- Pancerni: 11 105 (110 chorągwi)
- Dragonia: 5 828 (19 chorągwi)
- Jazda wołoska: 1 619 (19 chorągwi)
- Arkebuzeria: 342 (3 chorągwie)
- Piechota: 7 988 (23 chorągwie)
- Piechota węgierska: 500 (4 chorągwie)
Łącznie: 29 052 żołnierzy[1]
Upamiętnienie
Walki rycerzy polskich pod Chocimiem zostały, po 1990 r., upamiętnione na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie napisem na jednej z tablic, "CHOCIM 2 IX - 9 X 1621/10 - 11 28 XI 1673".
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Orłowski D. Chocim 1673, Warszawa, 2007, s.108-118
Bibliografia
- Damian Orłowski, Chocim 1673, seria: „Historyczne bitwy”, Bellona, Warszawa 2007, 2008.