Aldona Dzierżyńska: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
dzieci |
||
| Linia 24: | Linia 24: | ||
|wikicytaty = |
|wikicytaty = |
||
}} |
}} |
||
'''Aldona Dzierżyńska''' (ur. listopad 1870 w [[Dzierżynowo|Oziembłowie]], zm. 13 stycznia 1966 w [[Łódź|Łodzi]]<ref>{{cytuj stronę | url =https://www.geni.com/people/Aldona-Koja%C5%82%C5%82owicz-Bu%C5%82hak/6000000009119542500 | tytuł =Aldona Kojałłowicz (Bułhak) | autor = | data = | praca = | opublikowany = | język = | data dostępu = 23 lipca 2018}}</ref>) – najstarsza z dzieci [[Edmund Dzierżyński|Edmunda]], siostra [[Feliks Dzierżyński|Feliksa Dzierżyńskiego]]. Po pierwszym mężu, Gedyminie, nosiła nazwisko Bułhak, po drugim, Arturze, Kojałłowicz<ref>{{cytuj stronę | url =http://feliksdzierzynski.pl/1_182_aldona-dzierzynska.html | tytuł =Aldona Dzierżyńska | autor = | data = | praca = | opublikowany = | język = | data dostępu = 22 sierpnia 2018}}</ref>. |
'''Aldona Dzierżyńska''' (ur. listopad 1870 w [[Dzierżynowo|Oziembłowie]], zm. 13 stycznia 1966 w [[Łódź|Łodzi]]<ref>{{cytuj stronę | url =https://www.geni.com/people/Aldona-Koja%C5%82%C5%82owicz-Bu%C5%82hak/6000000009119542500 | tytuł =Aldona Kojałłowicz (Bułhak) | autor = | data = | praca = | opublikowany = | język = | data dostępu = 23 lipca 2018}}</ref>) – najstarsza z dzieci [[Edmund Dzierżyński|Edmunda]], siostra [[Feliks Dzierżyński|Feliksa Dzierżyńskiego]]. Po pierwszym mężu, Gedyminie (1856 - 1908), nosiła nazwisko Bułhak, po drugim, Arturze, Kojałłowicz<ref>{{cytuj stronę | url =http://feliksdzierzynski.pl/1_182_aldona-dzierzynska.html | tytuł =Aldona Dzierżyńska | autor = | data = | praca = | opublikowany = | język = | data dostępu = 22 sierpnia 2018}}</ref>. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
Jej rodzicami byli [[Edmund Dzierżyński|Edmund]] (1839–1882) i Helena z Januszewskich (1850–1896). Ojciec pochodził ze starej polskiej rodziny szlacheckiej pieczętującej się herbem [[Samson (herb szlachecki)|Samson]]<ref>{{Cytuj | url=http://www.sejm-wielki.pl/b/sw.16366 | tytuł=Edmund Rufin Dzierżyński h. Samson (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego)<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.sejm-wielki.pl | data dostępu=2018-07-22}}</ref>, był profesorem gimnazjalnym fizyki i matematyki. Matka pochodziła z rodziny inteligenckiej; była córką Ignacego Januszewskiego – cenionego wileńskiego profesora, specjalisty od zagadnień komunikacji i drogownictwa. Miała liczne rodzeństwo: siostry: [[Jadwiga Dzierżyńska|Jadwigę]] (1871–1949) i [[Wanda Dzierżyńska|Wandę]] (1878–1892), oraz braci: [[Stanisław Dzierżyński|Stanisława]] (1872–1917), [[Kazimierz Dzierżyński|Kazimierza]] (1875–1943), [[Feliks Dzierżyński|Feliksa]] (1877–1926), [[Ignacy Dzierżyński|Ignacego]] (1879–1953) i [[Władysław Dzierżyński|Władysława]] (1881–1942). Dwoje pozostałych zmarło w bardzo młodym wieku<ref>{{cytuj stronę | url =http://feliksdzierzynski.pl/1_182_aldona-dzierzynska.html | tytuł =Aldona Dzierżyńska | autor = | data = | praca = | opublikowany = | język = | data dostępu = 22 sierpnia 2018}}</ref>. |
Jej rodzicami byli [[Edmund Dzierżyński|Edmund]] (1839–1882) i Helena z Januszewskich (1850–1896). Ojciec pochodził ze starej polskiej rodziny szlacheckiej pieczętującej się herbem [[Samson (herb szlachecki)|Samson]]<ref>{{Cytuj | url=http://www.sejm-wielki.pl/b/sw.16366 | tytuł=Edmund Rufin Dzierżyński h. Samson (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego)<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.sejm-wielki.pl | data dostępu=2018-07-22}}</ref>, był profesorem gimnazjalnym fizyki i matematyki. Matka pochodziła z rodziny inteligenckiej; była córką Ignacego Januszewskiego – cenionego wileńskiego profesora, specjalisty od zagadnień komunikacji i drogownictwa. Miała liczne rodzeństwo: siostry: [[Jadwiga Dzierżyńska|Jadwigę]] (1871–1949) i [[Wanda Dzierżyńska|Wandę]] (1878–1892), oraz braci: [[Stanisław Dzierżyński|Stanisława]] (1872–1917), [[Kazimierz Dzierżyński|Kazimierza]] (1875–1943), [[Feliks Dzierżyński|Feliksa]] (1877–1926), [[Ignacy Dzierżyński|Ignacego]] (1879–1953) i [[Władysław Dzierżyński|Władysława]] (1881–1942). Dwoje pozostałych zmarło w bardzo młodym wieku<ref>{{cytuj stronę | url =http://feliksdzierzynski.pl/1_182_aldona-dzierzynska.html | tytuł =Aldona Dzierżyńska | autor = | data = | praca = | opublikowany = | język = | data dostępu = 22 sierpnia 2018}}</ref>. |
||
Jej syn Antoni Jerzy Bułhak (ur. 3 marca 1898 r. w Zawołoczycach, w powiecie Nowogródzkim) z racji koligacji rodzinnych z rodziną Piłsudskich (żona Wanda Juchniewiczówna była córką Marii z piłsudskich, siostry Józefa Piłsudskiego) zajmował intratne stanowiska kierownicze. Był m.in. dyrektorem Zakładów Mięsnych. Jerzy Bułhak brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku jako oficer kawalerii, był jednym z adiutantów Marszałka Józefa Piłsudskiego, uczestniczył w rajdzie samochodowym z Polski do Bułgarii, był dyrektorem polskiej Giełdy Produktów Rolnych w Warszawie<ref>{{Cytuj |autor = http://pilsudski.jcom.pl/index.php/component/content/article/110-saga/97-saga-pilsudskich?i=1 |tytuł = |data = }}</ref>. W czasie oblężenia Warszawy w 1939 roku umożliwił ucieczkę bliskim marszałka najpierw do majątku na Suwalszczyźnie<ref>{{cytuj pismo | nazwisko =W. Źródlak | imię = | url = | tytuł =Prof. Dr med. Władysław Dzierżyński | czasopismo = Medycyna nowoczesna 17/1 | numer = | wydanie = | strony =227-237 | data =2011 | issn = | doi = | język = | oclc = | data dostępu =}}</ref>, potem wraz z nimi wyjechał do Wilna, a później otrzymali od ambasadora Chiune Sugihary w Kownie japońskie wizy i wyemigrował do Kanady, gdzie zmarł w 1961 roku. |
Jej syn Antoni Jerzy Bułhak (ur. 3 marca 1898 r. w Zawołoczycach, w powiecie Nowogródzkim) z racji koligacji rodzinnych z rodziną Piłsudskich (żona Wanda Juchniewiczówna była córką Marii z piłsudskich, siostry Józefa Piłsudskiego) zajmował intratne stanowiska kierownicze. Był m.in. dyrektorem Zakładów Mięsnych. Jerzy Bułhak brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku jako oficer kawalerii, był jednym z adiutantów Marszałka Józefa Piłsudskiego, uczestniczył w rajdzie samochodowym z Polski do Bułgarii, był dyrektorem polskiej Giełdy Produktów Rolnych w Warszawie<ref>{{Cytuj |autor = http://pilsudski.jcom.pl/index.php/component/content/article/110-saga/97-saga-pilsudskich?i=1 |tytuł = |data = }}</ref>. W czasie oblężenia Warszawy w 1939 roku umożliwił ucieczkę bliskim marszałka najpierw do majątku na Suwalszczyźnie<ref>{{cytuj pismo | nazwisko =W. Źródlak | imię = | url = | tytuł =Prof. Dr med. Władysław Dzierżyński | czasopismo = Medycyna nowoczesna 17/1 | numer = | wydanie = | strony =227-237 | data =2011 | issn = | doi = | język = | oclc = | data dostępu =}}</ref>, potem wraz z nimi wyjechał do Wilna, a później otrzymali od ambasadora Chiune Sugihary w Kownie japońskie wizy i wyemigrował do Kanady<ref>http://www.polishwinnipeg.com/diaspora/8.htm</ref>, gdzie zmarł w 1961 roku. |
||
Drugi syn Aldony, Rudolf, świętując zdanie matury w Kursku w roku 1915 skorzystał z usługi prostytutki. Zaraził się [[Choroby przenoszone drogą płciową|chorobą weneryczną]], po czym popełnił [[samobójstwo]]<ref>{{cytuj stronę | url =http://feliksdzierzynski.pl/1_182_aldona-dzierzynska.html | tytuł =Aldona Dzierżyńska | autor = | data = | praca = | opublikowany = | język = | data dostępu = 22 sierpnia 2018}}</ref>. |
Drugi syn Aldony, Rudolf, świętując zdanie matury w Kursku w roku 1915 skorzystał z usługi prostytutki. Zaraził się [[Choroby przenoszone drogą płciową|chorobą weneryczną]], po czym popełnił [[samobójstwo]]<ref>{{cytuj stronę | url =http://feliksdzierzynski.pl/1_182_aldona-dzierzynska.html | tytuł =Aldona Dzierżyńska | autor = | data = | praca = | opublikowany = | język = | data dostępu = 22 sierpnia 2018}}</ref>. Pozostałe dzieci to córka Maria Hadryszewska i syn Artur Kojałłowicz. |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Wersja z 14:39, 5 mar 2019
| Data i miejsce urodzenia |
1870 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1966 |
| Ojciec | |
| Matka |
Helena z Januszewskich |
Aldona Dzierżyńska (ur. listopad 1870 w Oziembłowie, zm. 13 stycznia 1966 w Łodzi[1]) – najstarsza z dzieci Edmunda, siostra Feliksa Dzierżyńskiego. Po pierwszym mężu, Gedyminie (1856 - 1908), nosiła nazwisko Bułhak, po drugim, Arturze, Kojałłowicz[2].
Życiorys
Aldona Dzierżyńska od 1918 do 1939 mieszkała w Wilnie, gdzie pracowała jako nauczycielka. W 1926 podczas przewrotu majowego zdjęła portret Piłsudskiego w proteście przeciwko przelewowi bratniej krwi przez Polaków. Została za to przeniesiona do seminarium nauczycielskiego w Siennicy koło Mińska Mazowieckiego. Po 1930 roku wyszła za mąż po raz drugi za Artura Kojałłowicza[3].
Po II wojnie światowej w Łodzi Aldona zamieszkała ze swoją córką Marią Staszewską przy ul. Rajmunda Rembielińskiego. W latach powojennych wielokrotnie zwracano się do niej z prośbami o pomoc w ocaleniu życia przeciwników władzy ludowej. Na prośbę żony gen. Fieldorfa, ps. „Nil” dwukrotnie, powołując się na więzy rodzinne (drugim mężem córki Fieldorfów był siostrzeniec Aldony - Ney), próbowała ratować generała: raz po aresztowaniu, drugi raz po wyroku. Obie interwencje zakończyły się niepowodzeniem. Natomiast dzięki jej i jej brata Ignacego wstawiennictwu nie wykonano wyroku śmierci na jej krewnym, Władysławie Siła-Nowickim z oddziału „Zapory” WiN-u, któremu najwyższy wymiar kary za zgodą Bieruta zamieniono na dożywocie, po czym został zwolniony i zrehabilitowany, a po latach został zapamiętany jako znany mecenas i doradca „Solidarności” w latach 1986–1989[4].
Opracowanie z 14 stycznia 1966 odnoszące się do śmierci Aldony Dzierżyńskiej wzmiankuje, że była ona w stałym kontakcie ze swoim bratem Feliksem[5].
Aldona, będąc osobą bardzo religijną, do końca życia zamawiała msze za duszę swojego brata Feliksa, którego nazywała „skończonym draniem”. Zmarła w 1966 roku w Łodzi. Aldona spoczywa w części katolickiej na cmentarzu Doły w Łodzi przy ul. Telefonicznej[6].
Rodzina
Jej rodzicami byli Edmund (1839–1882) i Helena z Januszewskich (1850–1896). Ojciec pochodził ze starej polskiej rodziny szlacheckiej pieczętującej się herbem Samson[7], był profesorem gimnazjalnym fizyki i matematyki. Matka pochodziła z rodziny inteligenckiej; była córką Ignacego Januszewskiego – cenionego wileńskiego profesora, specjalisty od zagadnień komunikacji i drogownictwa. Miała liczne rodzeństwo: siostry: Jadwigę (1871–1949) i Wandę (1878–1892), oraz braci: Stanisława (1872–1917), Kazimierza (1875–1943), Feliksa (1877–1926), Ignacego (1879–1953) i Władysława (1881–1942). Dwoje pozostałych zmarło w bardzo młodym wieku[8].
Jej syn Antoni Jerzy Bułhak (ur. 3 marca 1898 r. w Zawołoczycach, w powiecie Nowogródzkim) z racji koligacji rodzinnych z rodziną Piłsudskich (żona Wanda Juchniewiczówna była córką Marii z piłsudskich, siostry Józefa Piłsudskiego) zajmował intratne stanowiska kierownicze. Był m.in. dyrektorem Zakładów Mięsnych. Jerzy Bułhak brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku jako oficer kawalerii, był jednym z adiutantów Marszałka Józefa Piłsudskiego, uczestniczył w rajdzie samochodowym z Polski do Bułgarii, był dyrektorem polskiej Giełdy Produktów Rolnych w Warszawie[9]. W czasie oblężenia Warszawy w 1939 roku umożliwił ucieczkę bliskim marszałka najpierw do majątku na Suwalszczyźnie[10], potem wraz z nimi wyjechał do Wilna, a później otrzymali od ambasadora Chiune Sugihary w Kownie japońskie wizy i wyemigrował do Kanady[11], gdzie zmarł w 1961 roku.
Drugi syn Aldony, Rudolf, świętując zdanie matury w Kursku w roku 1915 skorzystał z usługi prostytutki. Zaraził się chorobą weneryczną, po czym popełnił samobójstwo[12]. Pozostałe dzieci to córka Maria Hadryszewska i syn Artur Kojałłowicz.
Przypisy
- ↑ Aldona Kojałłowicz (Bułhak). [dostęp 23 lipca 2018].
- ↑ Aldona Dzierżyńska. [dostęp 22 sierpnia 2018].
- ↑ Aldona Dzierżyńska. [dostęp 22 sierpnia 2018].
- ↑ T.M. Płużański, Pomnik dla „bandyty” (odczyt z dn. 19.11.2013)
- ↑ F. Dzierżyński, Obchody 25 rocznicy śmierci F.D., AAN, 61/V-9, dok. 74
- ↑ Aldona Dzierżyńska. [dostęp 22 lipca 2018].
- ↑ Edmund Rufin Dzierżyński h. Samson (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego) [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2018-07-22].
- ↑ Aldona Dzierżyńska. [dostęp 22 sierpnia 2018].
- ↑ 110-saga/97-saga-pilsudskich?i=1 (ilustr.), {{{tytuł}}}.
- ↑ W. Źródlak. Prof. Dr med. Władysław Dzierżyński. „Medycyna nowoczesna 17/1”, s. 227-237, 2011.
- ↑ http://www.polishwinnipeg.com/diaspora/8.htm
- ↑ Aldona Dzierżyńska. [dostęp 22 sierpnia 2018].