Stoewer: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m jęz., int. |
poprawa linków, wikizacja,txt.do Stoewer V 5 i w commons |
||
Linia 5: | Linia 5: | ||
[[plik:Stoewer R200 special.JPG|Stoewer R200|thumb]] |
[[plik:Stoewer R200 special.JPG|Stoewer R200|thumb]] |
||
'''Stoewer''' – przedsiębiorstwo działające w [[Szczecin]]ie w latach 1858–1945. Stara fabryka Stoewer (Stoewerstr., obecnie ul. Niemcewicza) produkowała [[rower]]y, [[maszyna do szycia|maszyny do szycia]] i [[maszyna do pisania|maszyny do pisania]]. Powstał następnie zakład produkcji samochodów - trzeci tego typu w Europie (Falkenwalderstr., obecnie al. Wojska Polskiego). W szczególności była to pierwsza fabryka [[autobus]]ów, które zapoczątkowały przed pierwszą wojną światową komunikację dalekobieżną, np.1902 Magdeburg-Ottersleben oraz Szczecin-Berlin, i miejską we Wrocławiu, Lipsku i Szczecinie, a także w Londynie. |
'''Stoewer''' – przedsiębiorstwo działające w [[Szczecin]]ie w latach 1858–1945. |
||
== Historia == |
|||
Stara fabryka Stoewer (Stoewerstr., obecnie ul. Niemcewicza) produkowała [[rower]]y, [[maszyna do szycia|maszyny do szycia]] i [[maszyna do pisania|maszyny do pisania]]. Powstał następnie zakład produkcji samochodów - trzeci tego typu w Europie (Falkenwalderstr., obecnie al. Wojska Polskiego). W szczególności była to pierwsza fabryka [[autobus]]ów, które zapoczątkowały przed pierwszą wojną światową komunikację dalekobieżną, np.1902 Magdeburg-Ottersleben oraz Szczecin-Berlin, i miejską we Wrocławiu, Lipsku i Szczecinie, a także w Londynie. |
|||
Założycielem firmy był [[Bernhard Stoewer]] (1834–1908). W 1896 przyjęła ona nazwę '''Stettiner Eisenwerk Bernhard Stoewer sen.'''; w 1899 prowadzona była przez synów Bernharda, [[Bernhard Stoewer (młodszy)|Bernharda młodszego]] (1875–1937) i [[Emil Stoewer|Emila]] (1873–1942) i działała pod nazwą Gebrüder Stoewer, Fabrik für Motorfahrzeuge. W 1916 roku przedsiębiorstwo zostało przekształcone w spółkę. W latach [[II wojna światowa|II wojny]] fabryka realizowała zamówienia wojskowe. |
Założycielem firmy był [[Bernhard Stoewer]] (1834–1908). W 1896 przyjęła ona nazwę '''Stettiner Eisenwerk Bernhard Stoewer sen.'''; w 1899 prowadzona była przez synów Bernharda, [[Bernhard Stoewer (młodszy)|Bernharda młodszego]] (1875–1937) i [[Emil Stoewer|Emila]] (1873–1942) i działała pod nazwą Gebrüder Stoewer, Fabrik für Motorfahrzeuge. W 1916 roku przedsiębiorstwo zostało przekształcone w spółkę. W latach [[II wojna światowa|II wojny]] fabryka realizowała zamówienia wojskowe. |
||
Linia 245: | Linia 248: | ||
|90 km/h |
|90 km/h |
||
|- |
|- |
||
|[[Stoewer V 5|V 5]] |
|||
|V 5 |
|||
|1931–1932 |
|1931–1932 |
||
|4 V |
|4 V |
||
Linia 252: | Linia 255: | ||
|80 km/h |
|80 km/h |
||
|- |
|- |
||
|V 5 Sport |
|[[Stoewer V 5|V 5 Sport]] |
||
|1931–1932 |
|1931–1932 |
||
|4 V |
|4 V |
||
Linia 322: | Linia 325: | ||
|120–140 km/h |
|120–140 km/h |
||
|} |
|} |
||
== Charakterystyka wybranych modeli == |
|||
{{Galeria |
|||
| Nazwa=|wielkość=250|pozycja=right |
|||
| Plik:Stoewer V5 (1).jpg|Widok ogólny |
|||
| Plik:Stoewer V5 (2).jpg|Widok z przodu |
|||
| Plik:Stoewer V5 (3).jpg|Widok z tyłu |
|||
| Plik:Stoewer V5 (4).jpg|Stanowisko kierowcy |
|||
| Plik:Stoewer V5 (5).jpg|Komora silnika |
|||
}} |
|||
=== Model V5 === |
|||
Samochód został opracowany w [[1930]]. Produkcję rozpoczęto w [[1931]], a zakończono w [[1932]]. Łącznie wyprodukowano 2100 sztuk tych pojazdów. Był to pierwszy niemiecki samochód z napędem na przednie koła. |
|||
Podstawowe dane techniczne: |
|||
* Silnik: czterocylindrowy o pojemności skokowej 1168 cm³ i mocy 25 KM |
|||
* Zawieszenie: koła przednie zawieszone na wahaczach poprzecznych i sprzężone z resorem piórowym poprzecznym |
|||
* Długość: 3,5 m, szerokość: 1,54 m, wysokość: 1,6 m |
|||
* Waga 830 kg |
|||
* Prędkość maksymalna: 80 km/h |
|||
* Zużycie paliwa: 9 l/100 km |
|||
{{Commonscat|Stoewer vehicles|Stoewer}} |
{{Commonscat|Stoewer vehicles|Stoewer}} |
Wersja z 00:34, 27 lip 2019
Stoewer – przedsiębiorstwo działające w Szczecinie w latach 1858–1945.
Historia
Stara fabryka Stoewer (Stoewerstr., obecnie ul. Niemcewicza) produkowała rowery, maszyny do szycia i maszyny do pisania. Powstał następnie zakład produkcji samochodów - trzeci tego typu w Europie (Falkenwalderstr., obecnie al. Wojska Polskiego). W szczególności była to pierwsza fabryka autobusów, które zapoczątkowały przed pierwszą wojną światową komunikację dalekobieżną, np.1902 Magdeburg-Ottersleben oraz Szczecin-Berlin, i miejską we Wrocławiu, Lipsku i Szczecinie, a także w Londynie.
Założycielem firmy był Bernhard Stoewer (1834–1908). W 1896 przyjęła ona nazwę Stettiner Eisenwerk Bernhard Stoewer sen.; w 1899 prowadzona była przez synów Bernharda, Bernharda młodszego (1875–1937) i Emila (1873–1942) i działała pod nazwą Gebrüder Stoewer, Fabrik für Motorfahrzeuge. W 1916 roku przedsiębiorstwo zostało przekształcone w spółkę. W latach II wojny fabryka realizowała zamówienia wojskowe.
W 1945 roku nowa fabryka uległa zniszczeniu; po odbudowie znajdowała się na jej miejscu Fabryka Mechanizmów Samochodowych Polmo. Od 2008 roku zabudowania fabryki są rozbierane. Zabudowania starej fabryki jeszcze przed wojną w części przeznaczono na cele mieszkalne.
Modele samochodów osobowych
Model | Lata produkcji | Cylindry | Pojemność | Moc (HP) | V max |
---|---|---|---|---|---|
10 PS | 1901–1902 | 2 | 1527 cm³ | 18 (13,2 kW) | 50 km/h |
8/14 PS | 1902–1905 | 2 | 1527 cm³ | 14 (10,3 kW) | 50 km/h |
20 PS | 1904–1905 | 4 | 7946 cm³ | 45 (33 kW) | 85 km/h |
P4 (11/22 PS) | 1905–1910 | 4 | 3054 cm³ | 22 (16,2 kW) | 70 km/h |
P2 (9/12 PS) | 1906–1907 | 2 | 2281 cm³ | 16 (11,8 kW) | 55 km/h |
P4-1 (24/36 PS) | 1906–1910 | 4 | 5880 cm³ | 40 (29 kW) | 80 km/h |
P6 (34/60 PS) | 1906–1911 | 6 | 8820 cm³ | 60 (44 kW) | 95 km/h |
G4 (6/12 PS) | 1907–1911 | 4 | 1500 cm³ | 12 (8,8 kW) | 60 km/h |
PK4 (11/20 PS) | 1909–1912 | 4 | 2544 cm³ | 20 (14,7 kW) | 70 km/h |
C1 (6/18 PS) | 1909–1915 | 4 | 1546 cm³ | 18 (13,2 kW) | 70 km/h |
B1 (6/16 PS) | 1910–1912 | 4 | 1556 cm³ | 16 (11,8 kW) | 65 km/h |
B6 (9/22 PS) | 1912–1914 | 4 | 4900 cm³ | 45 (33 kW) | 95 km/h |
C2 (10/28 PS) | 1913–1914 | 4 | 2412 cm³ | 28 (20,6 kW) | 75 km/h |
C5 (6/18 PS) | 1915–1919 | 4 | 1546 cm³ | 15 (11 kW) | 70 km/h |
D2 (6/18 PS) | 1919–1920 | 4 | 1593 cm³ | 18 (13,2 kW) | 70 km/h |
D6 (19/55 PS) | 1919–1921 | 6 | 4960 cm³ | 55 (40 kW) | 100 km/h |
D7 (42/120 PS) | 1919–1921 | 6 | 11 160 cm³ | 120 (88 kW) | 160 km/h |
D3 (8/24 PS) | 1920–1923 | 4 | 2120 cm³ | 24 (17,6 kW) | 70 km/h |
D5 (12/36 PS) | 1920–1923 | 6 | 3107 cm³ | 36 (26,5 kW) | 80 km/h |
D9 (8/32 PS) | 1923–1924 | 4 | 2290 cm³ | 32 (23,5 kW) | 90 km/h |
D12 (12/45 PS) | 1923–1924 | 6 | 3107 cm³ | 45 (33 kW) | 100 km/h |
D10 (10/50 PS) | 1924–1925 | 4 | 2580 cm³ | 50 (37 kW) | 120 km/h |
D9V (9/32 PS) | 1925–1927 | 4 | 2290 cm³ | 32 (23,5 kW) | 90 km/h |
D12V (13/55 PS) | 1925–1928 | 6 | 3386 cm³ | 55 (40 kW) | 100 km/h |
F6 (6/30 PS) | 1927–1928 | 4 | 1570 cm³ | 30 (22 kW) | 70 km/h |
8 Typ S 8 (8/45 PS) | 1928 | 8 | 1999 cm³ | 45 (33 kW) | 85 km/h |
8 Typ G 14 (14/70 PS) | 1928 | 8 | 3633 cm³ | 70 (51 kW) | 100 km/h |
8 Typ S 10 (10/50 PS) | 1928–1930 | 8 | 2464 cm³ | 50 (37 kW) | 90 km/h |
Gigant G 15 K (15/80 PS) | 1928–1933 | 8 | 3974 cm³ | 80 (59 kW) | 110 km/h |
Gigant G 15 (15/80 PS) | 1928–1933 | 8 | 3974 cm³ | 80 (59 kW) | 100 km/h |
Repräsentant P 20 (20/100 PS) | 1930–1933 | 8 | 4906 cm³ | 100 (74 kW) | 120 km/h |
Marschall M 12 (12/60 PS) | 1930–1934 | 8 | 2963 cm³ | 60 (44 kW) | 90 km/h |
V 5 | 1931–1932 | 4 V | 1168 cm³ | 25 (18,4 kW) | 80 km/h |
V 5 Sport | 1931–1932 | 4 V | 1168 cm³ | 30 (22 kW) | 100 km/h |
R 140 | 1932–1933 | 4 | 1355 cm³ | 30 (22 kW) | 85–105 km/h |
R 140 | 1933–1934 | 4 | 1466 cm³ | 30 (22 kW) | 85–105 km/h |
R 150 | 1934–1935 | 4 | 1466 cm³ | 35 (25,7 kW) | 90–110 km/h |
Greif V8 | 1934–1937 | 8 V | 2489 cm³ | 55 (40 kW) | 110 km/h |
R 180 | 1935 | 4 | 1769 cm³ | 45 (33 kW) | 105 km/h |
Greif V8 Sport | 1935–1937 | 8 V | 2489 cm³ | 57 (42 kW) | 120 km/h |
Greif Junior | 1936–1939 | 4 | 1484 cm³ | 34 (25 kW) | 100 km/h |
Sedina | 1937–1940 | 4 | 2406 cm³ | 55 (40 kW) | 110 km/h |
Arkona | 1937–1940 | 6 | 3610 cm³ | 80 (59 kW) | 120–140 km/h |
Bibliografia
- Encyklopedia Szczecina tom II, Szczecin 1999 s. 408–412
- Roman Czejarek: Szczecin przełomu wieków XIX/XX. Wydawnictwo Księży Młyn 2008 ISBN 978-83-61253-31-0 s. 48–51
- Grochowiak R., Molewicz M.: Autobusy komunikacji miejskiej w Szczecinie 1928-2008. Muzeum Techniki i Komunikacji - Zajezdnia Sztuki w Szczecinie, Szczecin 2008 ISBN 978-83-927576-0-3 s. 9
- Literatura dodatkowa
- Migdalski P., Udział samochodów z fabryki Stoewera w zawodach sportowych. Przyczynek do historii sportu samochodowego na Pomorzu w latach 1919-1939, Przegląd Zachodniopomorski 17, 2002, z. 2, s. 39-60