Kanał Jagielloński: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Kanał wodny infobox}}
Linia 1: Linia 1:
{{Kanał wodny infobox
{{Kanał wodny infobox
|nazwa_kanału = Kanał Jagielloński
|nazwa = Kanał Jagielloński
|nazwa oryginalna =
|kanał_grafika = Kanal Jagiellonski.gif
|opis_zdjęcia =
|grafika = Kanal Jagiellonski.gif
|kontynent = [[Europa]]
|opis grafiki =
|państwo = [[Polska]]
|państwo = POL
|województwo =
|droga wodna =
|początek_gdzie =
|lata budowy = [[1494]]–[[1495]]
|początek_wysokość =
|lata eksploatacji =
|koniec_gdzie =
|długość = 5,70 km
|głębokość maksymalna =
|koniec_wysokość =
|głębokość minimalna =
|rok_budowy = [[1494]]–[[1495]]
|rok_zamknięcia =
|głębokość średnia =
|szerokość maksymalna =
|długość = 5,70
|szerokość minimalna =
|głębokość_maksymalna =
|głębokość_minimalna =
|szerokość średnia =
|głębokość_średnia =
|różnica poziomów =
|szerokość_maksymalna =
|początek: akwen =
|szerokość_minimalna =
|początek: miejsce =
|początek: wysokość =
|szerokość_średnia =
|początek: współrzędne =
|różnica_poziomów =
|typ_kanału =
|koniec: akwen =
|koniec: miejsce =
|udostępniony_dla_żeglugi =
|śluzy =
|koniec: wysokość =
|koniec: współrzędne =
|pochylnie =
|jazy =
|typ kanału =
|dopełniacz = Polski
|liczba śluz =
|commons =
|liczba pochylni =
|liczba jazów =
|commons =
}}
}}
'''Kanał Jagielloński'''<ref>Nazwa ustalona Zarządzeniem Nr 2 Prezesa Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 1969 r. ''w sprawie zmiany i ustalenia nazw niektórych miejscowości i obiektów fizjograficznych'', M.P. z 1969, Nr 2, poz. 10.</ref> (''d. Kanał Krafulski'') – kanał żeglugowy łączący rzekę [[Elbląg (rzeka)|Elbląg]] z [[Nogat]]em, wybudowany w roku [[1483]], o długości 5,7 kilometra. Kanał jest najkrótszą wodną drogą śródlądową łączącą [[Elbląg]] (poprzez [[Nogat]], [[Szkarpawa|Szkarpawę]], [[śluza wodna|śluzy]] [[Gdańska Głowa|Gdańską Głowę]] i [[Śluza w Przegalinie|Przegalinę]]) z [[Gdańsk]]iem.
'''Kanał Jagielloński'''<ref>Nazwa ustalona Zarządzeniem Nr 2 Prezesa Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 1969 r. ''w sprawie zmiany i ustalenia nazw niektórych miejscowości i obiektów fizjograficznych'', M.P. z 1969, Nr 2, poz. 10.</ref> (''d. Kanał Krafulski'') – kanał żeglugowy łączący rzekę [[Elbląg (rzeka)|Elbląg]] z [[Nogat]]em, wybudowany w roku [[1483]], o długości 5,7 kilometra. Kanał jest najkrótszą wodną drogą śródlądową łączącą [[Elbląg]] (poprzez [[Nogat]], [[Szkarpawa|Szkarpawę]], [[śluza wodna|śluzy]] [[Gdańska Głowa|Gdańską Głowę]] i [[Śluza w Przegalinie|Przegalinę]]) z [[Gdańsk]]iem.

Wersja z 23:10, 6 maj 2020

Kanał Jagielloński
Ilustracja
Państwo

 Polska

Lata budowy

14941495

Długość

5,70 km

brak współrzędnych

Kanał Jagielloński[1] (d. Kanał Krafulski) – kanał żeglugowy łączący rzekę Elbląg z Nogatem, wybudowany w roku 1483, o długości 5,7 kilometra. Kanał jest najkrótszą wodną drogą śródlądową łączącą Elbląg (poprzez Nogat, Szkarpawę, śluzy Gdańską Głowę i Przegalinę) z Gdańskiem.

Ze względu na niekorzystne parametry drogi wodnej na Nogacie (m.in. zbudowany w 2006 roku niski most drogowy w miejscowości Kępki, uniemożliwiający przepływanie jednostek o wysokości powyżej 4 metrów przy średnim stanie rzeki), Kanał Jagielloński utracił wcześniejsze znaczenie transportowe.

W 1483, Nogat wpływający bezpośrednio do rzeki Elbląg i zamulający elbląski port skierowano w miejscowości Wierciny na północ, wprost do Zalewu Wiślanego. Ponieważ utracono w ten sposób również najkrótsze połączenie wodne z Wisłą, w 1494–1495 wybudowano Kanał Krafulski, łączący Nogat z portem w Elblągu[2][3]; od tej pory możliwe się stało przeciąganie jednostek wodnych przez ludzi i zwierzęta pociągowe. Łukowaty kształt kanału i jego ujście do rzeki pod dużym kątem wynikają z poprowadzenia go wzdłuż jednego z ówczesnych ujść rzeki Elbląg. Obecnie pod mostem w miejscowości Bielnik Drugi znajdują się oryginalne otwarte i zablokowane kotwami wrota przeciwpowodziowe, będące pozostałością po zbudowanej na przełomie lat 1897/1898 śluzie[4], jednej z dwu istniejących w tym miejscu (oddzielnie dla małych i dużych jednostek).

Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z 2002 r. ws. klasyfikacji śródlądowych dróg wodnych kanał ten ma klasę II[5].

Przypisy

  1. Nazwa ustalona Zarządzeniem Nr 2 Prezesa Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 1969 r. w sprawie zmiany i ustalenia nazw niektórych miejscowości i obiektów fizjograficznych, M.P. z 1969, Nr 2, poz. 10.
  2. Krafuł, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 579.
  3. Cezary Wawrzyński, Żegluga i kanały żeglowne dawnej Rzeczypospolitej, Olsztyn 2019, ISBN 978-83-60488-69-0, OCLC 1098226897 [dostęp 2019-06-02].
  4. Cezary Wawrzyński, Osiem wieków wschodniopruskiej żeglugi, kanałów i dróg wodnych, Olsztyn: Edytor Wers, 2014, ISBN 978-83-60488-45-4, OCLC 890376799 [dostęp 2019-06-02].
  5. Dz.U. z 2002 r. nr 77, poz. 695

Linki zewnętrzne