Głożyna pospolita: Różnice pomiędzy wersjami
Wygląd
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m wstawiam Szablon:Kontrola autorytatywna |
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017 |
||
Linia 23: | Linia 23: | ||
== Morfologia == |
== Morfologia == |
||
; Pokrój: Dorasta do 8 m wysokości. |
|||
⚫ | |||
; [[Liść|Liście]]: Jajowate, piłkowane, opadające na zimę. Mają u nasady dwa ciernie będące przekształconymi [[Przylistek|przylistkami]]. |
|||
; [[Kwiat]]y: Drobne, zielonkawe, zebrane w baldachokształtne kwiatostany. |
|||
⚫ | |||
== Zastosowanie == |
== Zastosowanie == |
Wersja z 08:31, 13 paź 2020
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Klad | |
Klad | |
Klasa | |
Klad | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
głożyna pospolita |
Nazwa systematyczna | |
{{{nazwa łacińska}}} Mill. Gard. dict. ed. 8: Ziziphus no. 1. 1768, nom. cons. prop. |
Głożyna pospolita, jujuba pospolita (Ziziphus jujuba) – gatunek krzewu lub niewysokiego drzewa z rodziny szakłakowatych. Występuje w Europie południowej, Indiach, Himalajach, Chinach.
Morfologia
- Pokrój
- Dorasta do 8 m wysokości.
- Liście
- Jajowate, piłkowane, opadające na zimę. Mają u nasady dwa ciernie będące przekształconymi przylistkami.
- Kwiaty
- Drobne, zielonkawe, zebrane w baldachokształtne kwiatostany.
- Owoce
- Czerwonawe o kształcie kulistym lub podłużnym i długości ok. 25 mm. Dojrzewają późną jesienią i zimą, na drzewie już bezlistnym. Mają smak podobny do jabłek.
Zastosowanie
- Znana i ceniona w Chinach przed III w. p.n.e., owoce używane także w celach rytualnych[3]. Owoce odnaleziono w pochodzącym z II w. p.n.e. grobowcu z Mawangdui[4]. Za czasów dynastii Tang w północnych Chinach hodowano kilka odmian głożyny (w tym kwaśną), a szczególnie aromatyczne owoce importowano z Turkiestanu[5]. Z owoców wyrabiano wino[6], przechowywano je w solance i marynowano[7]. Pastę z owoców wykorzystuje się do jako nadzienie do zongzi, przyrządzanych z okazji Święta Smoczych Łodzi[8]. Czerwone (kolor szczęśliwy) owoce są obowiązkowym dodatkiem do kleiku laba jadanego pod koniec roku księżycowego, ze względu na symbolikę nazwy (zao - "głożyna" brzmi podobnie jako zao - "wcześnie" [otrzymać bogate plony])[9]. Uważa się także, że mają działanie wzmacniające dla osób o delikatnym i wrażliwym zdrowiu[10].
- Roślina uprawiana jest w Japonii (po japońsku natsume) dla owoców jadanych na surowo (tzw. daktyle chińskie). Owoce są spożywane także po ugotowaniu, suszeniu lub w marynacie. Może być uprawiana w strefach 7-10.
- Jest to roślina lecznicza, przy czym surowcem są owoce.
Przypisy
- ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website. 2001–. [dostęp 2010-01-23]. (ang.).
- ↑ Ziziphus jujuba Mill.. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-07-06]. (ang.).
- ↑ Liu 2004 ↓, s. 13.
- ↑ Chang i Anderson 1977 ↓, s. 56.
- ↑ Chang i Anderson 1977 ↓, s. 95.
- ↑ Chang i Anderson 1977 ↓, s. 121.
- ↑ Chang i Anderson 1977 ↓, s. 134.
- ↑ Liu 2004 ↓, s. 52.
- ↑ Liu 2004 ↓, s. 54.
- ↑ Liu 2004 ↓, s. 113.
Bibliografia
- Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
- Chang Kwang-chih, E. N. Anderson: Food in Chinese culture: anthropological and historical perspective. New Haven: Yale University Press, 1977. ISBN 0-300-01938-6.
- Liu Junru: Chinese foods. [Beijing, ]: China Intercontinental Press, 2004. ISBN 7-5085-0613-8.
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
Identyfikatory zewnętrzne:
- EoL: 582338
- EUNIS: 178001
- Flora of China: 200013464
- Flora of North America: 200013464
- GBIF: 3039423
- identyfikator iNaturalist: 428365
- IPNI: 719213-1
- ITIS: 196004
- NCBI: 326968
- Plant Finder: 286335
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2470699
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:719213-1
- Tela Botanica: 73249
- identyfikator Tropicos: 27500858