Wskaźnik łatwości prowadzenia działalności gospodarczej

Wskaźnik łatwości prowadzenia działalności gospodarczej – miernik swobody działalności gospodarczej, opracowany przez Bank Światowy. Wyższa pozycja w rankingu wskazuje lepsze, zazwyczaj prostsze, przepisy regulujące sprawy związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa oraz silniejszą ochronę własności przez prawo. Badania empiryczne zlecone przez Bank Światowy wykazały, że poprawienie tych regulacji ma bardzo silny wpływ na wzrost gospodarczy.

Metodologia

Wskaźnik bazuje na wynikach badań regulacji prawnych i ich stosowania w praktyce, przeprowadzonych i zweryfikowanych przez ponad 5000 przedstawicieli władz państwowych, prawników, konsultantów, księgowych i innych profesjonalistów, którzy na co dzień mają do czynienia z regulacjami prawnymi dotyczącymi biznesu. Wskaźnik dotyczy z reguły największego miasta, chociaż publikowane są też raporty z poszczególnych krajów ze wskaźnikami dla innych miast . Wskaźnik nie uwzględnia warunków prowadzenia działalności niezwiązanych z dziedziną prawa, między innymi bliskości znaczących rynków, jakości infrastruktury, inflacji, przestępczości. Pozycja danego kraju w rankingu opiera się na średniej z 10 kategorii:

• zakładanie firmy – procedury, czas oraz wymagany minimalny wkład początkowy
• uzyskiwanie pozwoleń na budowę – procedury, czas oraz koszt inspekcji oraz uzyskiwania pozwolenia
• wskaźnik energii elektrycznej – czas i koszt uzyskania przyłączą elektrycznego dla nowo wybudowanego przedsiębiorstwa
• rejestrowanie własności – procedury, czas oraz koszt rejestrowania nieruchomości
• otrzymywanie kredytu – stopień regulacji kredytów oraz ilość informacji na temat kredytowania
• ochrona inwestorów – zakres jawności oraz zakres odpowiedzialności zarządu przed współudziałowcami
• płacenie podatków – liczba płaconych podatków, godziny spędzone rocznie nad przygotowaniem zeznań podatkowych oraz cześć dochodu brutto, jaką stanowi płacony podatek
• handel zagraniczny – liczba dokumentów, podpisów i czasu wymaganego aby przedsiębiorca mógł importować lub eksportować
• zawieranie umów – procedury, czas i koszt zawierania i egzekwowania umów dłużnych
• likwidacja przedsiębiorstwa – czas i koszt związany z zakończeniem działalności oraz stopa odzysku.

Przykładowo w Australii, kraju znajdującym się na pierwszym miejscu w kategorii „Zakładanie firmy”, wymagane są tylko dwie procedury, by założyć firmę, a sam proces trwa średnio dwa dni. Oficjalny koszt to 0,8% PKB per capita. Nie ma wymagań dotyczących wkładu początkowego. W Gwinei-Bissau, drugim najgorszym kraju w pierwszej kategorii, wymagane jest 17 procedur, aby założyć firmę, i zajmuje to średnio 233 dni. Oficjalny koszt to 255,5% PKB per capita, minimalny wymagany wkład wynosi 1006,6% PKB per capita.

Badania i ich wpływ

Rozmaite składniki wskaźnika same w sobie nasuwają sugestie na temat polepszenia sytuacji. Wiele z nich mogą być relatywnie łatwo wprowadzone oraz nie są kontrowersyjne. Publikowanie wskaźnika wpłynęło na poprawę regulacji w wielu krajach. Niektóre wyznaczyły sobie za cel znalezienie się w najlepszej 25. Pomiędzy kwietniem 2006 a czerwcem 2007 miało miejsce 200 reform w 98 krajach. Do dziesiątki najbardziej aktywnych państw należały: Egipt, Chorwacja, Ghana, Macedonia, Gruzja, Kolumbia, Arabia Saudyjska, Kenia, Chiny oraz Bułgaria. Kilka narodów poszło w drugą stronę, na przykład Wenezuela i Zimbabwe.

Kategorie są niezależne, więc rzadko zdarza się, aby kraje były w czołówce (lub też na samym końcu) we wszystkich kategoriach. Innymi słowy, nawet kraje ze ścisłej czołówki mogą dokonać pewnych reform poprawiających wskaźnik łatwości prowadzenia działalności gospodarczej.

Krytyka

Badanie w wyraźny sposób uznaje za modelowe liberalne rozwiązania anglosaskie, w wyniku czego państwa o anglosaskim modelu prawnym zajmują w rankingu czołowe miejsca, podczas gdy państwa o niemieckim modelu prawnym (Niemcy, Austria i Szwajcaria) lokują się dopiero w drugiej i trzeciej dziesiątce, jako przeregulowane.

Zobacz też

• Polska w rankingach