Kraj Zacisański: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Usunięta treść Dodana treść
P (dyskusja | edycje)
Nowa strona: '''Kraj Zacisański''' (węg. ''Tiszántul'') - region geograficzny zajmujący część [[Wielka Nizina Węgierska|Wielkiej...
(Brak różnic)

Wersja z 15:25, 22 wrz 2007

Kraj Zacisański (węg. Tiszántul) - region geograficzny zajmujący część Wielkiej Niziny Węgierskiej leżącą na wschód od doliny Cisy.

Zachodnią granicę Kraju Zacisańskiego tworzy w zasadzie dolina Cisy, tylko na jej północnym odcinku stanowią ją wschodnie zbocza Gór Tokajsko-Slańskich. Na północy Kraj Zacisański opiera się o Pogórze Ondawskie i pasma górskie Łańcucha Wyhorlacko-Gutyńskiego (Wyhorlat, Makowica, Bużora, Tupy, Oaş i Góry Gutyńskie). Na wschodzie Kraj Zacisański graniczy z Karpatami Wschodnimi, Górami Zachodniorumuńskimi i Karpatami Południowymi. Na tym odcinku Kraj Zacisański głęboko wcina się między góry dolinami Samoszu, Kereszów, Maruszy i Temeszu oraz wielu mniejszych rzek. Na południu granicę Kraju Zacisańskiego stanowi dolina Dunaju.

Kraj Zacisański w przeważającej części leży na terytorium Węgier. Nazwy tej używa tylko geografia węgierska, jednakże określana nią jednostka rozciąga się także poza dzisiejszymi granicami Węgier - w Słowacji, na Ukrainie, w Rumunii i Serbii. Jej część słowacka jest określana jako Nizina Wschodniosłowacka, część ukraińska - jako Nizina Zakarpacka, część rumuńska - jako Nizina Cisy, część serbska - jako Równina Wojwodiny.

Kraj Zacisański dzieli się na:

  1. górny Tiszántul:
    1. Równina Szatmarsko-Berehowska,
    2. Bodrogköz i Rétköz,
    3. Nyírség,
    4. Hortobágy,
    5. Hajduság,
    6. Wielka Kumania (węg. Nagykunság),
    7. Wielki i Mały Sárrét (Nagy-Sárrét i Kis-Sárrét),
  2. dolny Tiszántul - międzyrzecze Kereszu i Maruszy (Maros Körös köze)

Kraj Zacisański stanowi słabo zróżnicowaną równinę, płasko opadającą z północy na południe (od wysokości 120 m n.p.m. do 80 m n.p.m.), zbudowaną głównie z osadów rzecznych, przy pewnym udziale utworów eolicznych. Naturalną formacją roślinną Kraju Zacisańskiego był step i lasostep, spora część była również podmokła lub wręcz zabagniona. Obecnie przeważająca większość regionu jest zajęta pod intensywne uprawy rolne, ze względu na bardzo urodzajne gleby - mady, czarnoziemy i lessy. Na południu Kraju Zacisańskiego zdarzały się również wychodnie piasków (największa - Deliblatska peščara w Wojwodinie).