Sprattus
| Sprattus | |||
| Girgensohn, 1846[1] | |||
 Szprot (S. sprattus) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Sprattus | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Sprattus haleciformis Girgensohn, 1846 (= Clupea sprattus Linnaeus, 1758) | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Sprattus – rodzaj ryb promieniopłetwych z rodziny śledziowatych (Clupeidae).
Rozmieszczenie geograficzne
[edytuj | edytuj kod]Ocean Atlantycki, Morze Bałtyckie, Śródziemne i Czarne, w pobliżu wybrzeży Nowej Zelandii i południowo-wschodniej Australii[6][7].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała do 18 cm[7]. Brak szczegółowych danych dotyczących masy ciała[7].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj zdefiniował w 1846 roku niemiecko-bałtycki lekarz i przyrodnik Otto Gottlieb Leonhard Girgensohn w artykule zatytułowanym Anatomia i fizjologia układu nerwowego ryb, opublikowanym w czasopiśmie „Mémoires présentés à l’Académie impériale des Sciences de St. Petersbourg”[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) szprot (S. sprattus).
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Sprattus: epitet gatunkowy Clupea sprattus Linnaeus, 1758, od ang. sprat ‘szprot’, od staroang. sprot ‘ryba podobna do śledzia’[8].
- Spratella: ang. sprat ‘szprot’; łac. przyrostek zdrabniający -ella[9]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie)[10]: Spratella pumila Valenciennes, 1847 (= Clupea sprattus Linnaeus, 1758).
- Meletta: etymologia niejasna, Valenciennes nie wyjaśnił znaczenia nazwy rodzajowej, być może nazwa własna[3]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie)[10]: Meletta vulgaris Valenciennes, 1847 (= Clupea sprattus Linnaeus, 1758).
- Maugeclupea: etymologia niejasna, Whitley nie wyjaśnił znaczenia nazwy rodzajowej[4]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie (również monotypowe)): Clupea (Pomolobus) bassensis McCulloch, 1911 (= Meletta novaehollandiae Valenciennes, 1847).
- Antu: etymologia niejasna, de Buen nie wyjaśnił znaczenia nazwy rodzajowej[5]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Clupea fuegensis Jenyns, 1842.
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju należą następujące gatunki[6]:
- Sprattus antipodum (Hector, 1872)
- Sprattus fuegensis (Jenyns, 1842) – śledzik patagoński[11]
- Sprattus muelleri (Klunzinger, 1879)
- Sprattus novaehollandiae (Valenciennes, 1847)
- Sprattus sprattus (Linnaeus, 1758) – szprot[12]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b O.G.L. Girgensohn. Anatomie und Physiologie des Fisch-Nervensystems. „Mémoires présentés à l’Académie impériale des Sciences de St. Petersbourg”. 5 (4–6), s. 534, 1846. (niem.).
- ↑ Cuvier i Valenciennes 1847 ↓, s. 356.
- ↑ a b Cuvier i Valenciennes 1847 ↓, s. 366.
- ↑ a b G.P. Whitley. Studies in ichthyology. No. 6. „Records of the Australian Museum”. 18 (6), s. 332, 1932. (ang.).
- ↑ a b F. de Buen. Peces de la superfamilia Clupeoidae en aguas de Chile. „Revista de Biologia Marina, Valparaiso”. 8 (1–3), s. 87, 1958. (hiszp.).
- ↑ a b Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 4 lutego 2025 [dostęp 2025-02-12] (ang.).
- ↑ a b c R. Froese & D. Pauly: Scientific Names where Genus Equals Sprattus. FishBase (ver. (10/2024)). [dostęp 2025-02-12]. (ang.).
- ↑ Ch. Scharpf: Family Clupeidae Cuvier 1816 (Herrings and Sprats). The ETYFish Project. [dostęp 2025-02-12]. (ang.).
- ↑ Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 3, rewizja 2, Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 90, OCLC 11069271 (ang.).
- ↑ a b T.N. Gill. Synopsis of the subfamily of Clupeinae, with descriptions of new genera. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 13, s. 36, 1861. (ang.).
- ↑ S. Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo morskie, 1982, s. 168. ISBN 83-215-2103-7.
- ↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- G. Cuvier & A. Valenciennes: Histoire naturelle des poissons. T. 20: Suite du livre vingt et unième et des Clupéoïdes. Paris: Chez F. G. Levrault, 1847, s. i–xviii; 1; 1–472, ryc. 591–606. (fr.).