Strofa trzynastowersowa
Wygląd
Strofa trzynastowersowa – forma złożona z trzynastu wersów połączonych różnymi układami rymów[1]. W poezji europejskiej występuje rzadko[2]. Czeski poeta Vladimír Holan[3] strofą trzynastowersową napisał poemat epicki První testament. Francesco Petrarca użył strofy trzynastowersowej w utworze Se 'l pensier che mi strugge:
- Se ’l pensier che mi strugge,
- com’è pungente et saldo,
- cosí vestisse d’un color conforme,
- forse tal m’arde et fugge,
- ch’avria parte del caldo,
- et desteriasi Amor là dov’or dorme;
- men solitarie l’orme
- fôran de’ miei pie’ lassi
- per campagne et per colli,
- men gli occhi ad ognor molli,
- ardendo lei che come un ghiaccio stassi,
- et non lascia in me dramma
- che non sia foco et fiamma.
Strofy trzynastowersowej użył też Giacomo Leopardi.
- Di gloria il viso e la gioconda voce,
- garzon bennato, apprendi,
- e quanto al femminile ozio sovrasti
- la sudata virtude. Attendi, attendi,
- magnanimo campion (s’alla veloce
- piena degli anni il tuo valor contrasti
- la spoglia di tuo nome), attendi e il core
- movi ad alto desio. Te l’echeggiante
- arena e il circo, e te fremendo appella
- ai fatti illustri il popolar favore;
- te rigoglioso dell’etá novella,
- oggi la patria cara
- gli antichi esempi a rinnovar prepara.
- (A un vincitore nel pallone)
Strofę trzynastowersową zastosował w swojej ballacie zaczynającej się od słów Fresca rosa novella trzynastowieczny liryk Guido Cavalcanti.
- Lo vostro presio fino
- in gio’ si rinovelli
- da grandi e da zitelli
- per ciascuno camino;
- e cantin[n]e gli auselli
- ciascuno in suo latino
- da sera e da matino
- su li verdi arbuscelli.
- Tutto lo mondo canti,
- po’ che lo tempo vène,
- sì come si convene,
- vostr’altezza presiata:
- ché siete angelicata – crïatura.
Trzynastowersowe są strofy wprowadzenia do eposu Agnes Bulmer Królestwo Mesjasza.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ A. Goreń, Strofa trzynastowersowa, [w:] Strofika, red. Maria Renata Mayenowa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków 1964.
- ↑ Wiktor Jarosław Darasz, Mały przewodnik po wierszu polskim, Kraków 2003, s. 154.
- ↑ http://www.slovnikceskeliteratury.cz.