Szkarłatonosek

Szkarłatonosek
	Bibimys
	Massoia, 1979
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	chomikowate
Podrodzina	bawełniaki
Plemię	Akodontini
Rodzaj	szkarłatonosek
	Typ nomenklatoryczny
	Bibimys torresi Massoia, 1979
Synonimy
	Bibimys Massoia, 1978;
	Bibimys Massoia, 1978;
Gatunki
	4 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	4 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies

Szkarłatonosek^[3] (Bibimys) – rodzaj ssaków z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej^[4]^[5]^[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 76–110 mm, długość ogona 62–80 mm, długość ucha 14–17,7 mm, długość tylnej stopy 20–23 mm; masa ciała 23–42 g^[5]^[7].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1979 roku argentyński zoolog Elio Massoia na łamach Physis^[1]. Na gatunek typowy Massoia wyznaczył (oryginalne oznaczenie) szkarłatonoska parańskiego (B. torresi).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Bibimys: Bibiana Mónica Massoia, córka Elio Massoii, autora opisu rodzaju; gr. μυς mus, μυος muos „mysz”^[8].

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[9]^[7]^[4]^[3]:

Bibimys labiosus (Winge, 1887) – szkarłatonosek wielkowargi
Bibimys chacoensis (Shamel, 1931) – szkarłatonosek argentyński
Bibimys torresi Massoia, 1979 – szkarłatonosek parański

Opisano również gatunek wymarły z plejstocenu dzisiejszej Brazylii^[10]:

Bibimys massoiai das Neves, Pardiñas, Hadler, Mayer & Ribeiro, 2020

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Nomen nudum.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b E. Massoia. Descripción de un genero y especie nuevos: Bibimys torresi (Mammalia–Rodentia–Cricetidae–Sigmodontinae–Scapteromyini). „Physis”. 38 (95), s. 2, 1979. (hiszp.).
↑ E.E. Massoia E.E., Descripción de un género y especie nuevos: Bibimys torresi (Mammalia-Rodentia-CricetidaeSigmodontinae-Scapteromyini), [w:] Resúmenes V Jornadas Argentinas de Zoología, Córdoba: Villa Giardino, 1978, s. 56 (hiszp.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 246. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 410. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 457–458. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Bibimys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-01].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 261. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ J.K. Braun & M.A. Mares. The mammals of Argentina: an etymology. „Mastozoología Neotropical”. 2 (2), s. 193, 1995. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-07]. (ang.).
↑ S.B. das Neves, U.F.J. Pardiñas, P. Hadler, E.L. Mayer & A.M. Ribeiro. A new fossil cricetid (Rodentia, Sigmodontinae) from northeastern Brazil with remarks on small mammal extinctions in the tropical Quaternary. „Journal of Mammalogy”. 101 (4), s. 1136, 2020. DOI: 10.1093/jmammal/gyaa066. (ang.).

[2] Nomen nudum.

[Massoia-1] E. Massoia. Descripción de un genero y especie nuevos: Bibimys torresi (Mammalia–Rodentia–Cricetidae–Sigmodontinae–Scapteromyini). „Physis”. 38 (95), s. 2, 1979. (hiszp.).

[mas-3] E.E. Massoia E.E., Descripción de un género y especie nuevos: Bibimys torresi (Mammalia-Rodentia-CricetidaeSigmodontinae-Scapteromyini), [w:] Resúmenes V Jornadas Argentinas de Zoología, Córdoba: Villa Giardino, 1978, s. 56 (hiszp.).

[Cichocki&inni-4] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 246. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-5] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 410. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Pardiñas&inni-6] U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 457–458. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[Wilson&Reeder-7] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Bibimys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-01].

[amw-8] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 261. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[Braun&Mares-9] J.K. Braun & M.A. Mares. The mammals of Argentina: an etymology. „Mastozoología Neotropical”. 2 (2), s. 193, 1995. (ang.).

[mdd-10] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-07]. (ang.).

[nev&inni-11] S.B. das Neves, U.F.J. Pardiñas, P. Hadler, E.L. Mayer & A.M. Ribeiro. A new fossil cricetid (Rodentia, Sigmodontinae) from northeastern Brazil with remarks on small mammal extinctions in the tropical Quaternary. „Journal of Mammalogy”. 101 (4), s. 1136, 2020. DOI: 10.1093/jmammal/gyaa066. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]