Szkoła Podchorążych Saperów w Riazaniu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szkoła Podchorążych Saperów w Riazaniu
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

30 czerwca 1944

Rozformowanie

luty 1945

Tradycje
Rodowód

Oficerska Szkoła Piechoty nr 1

Dowódcy
Pierwszy

por Tadeusz Żółkiewski

Organizacja
Dyslokacja

ZSRR

Rodzaj sił zbrojnych

Wojska lądowe

Rodzaj wojsk

saperzy

Podległość

Centralna Szkoła Podchorążych Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR

Szkoła Podchorążych Saperów (SPSap) – ośrodek szkolenia saperów Ludowego Wojska Polskiego.

Geneza szkoły[edytuj | edytuj kod]

30 czerwca 1944 powstaje Centralna Szkoła Podchorążych Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR, a w skład centrum wchodzi Szkoła Podchorążych Saperów złożonej z 4 plutonów szkolnych i 1 plutonu parkowego (zabezpieczenia). Podchorążowie przysięgę wojskową złożyli w dniu 3 września 1944r na sztandar Centralnej Szkoły Podchorążych Polskich Sił Zbrojnych, na ręce dowódcy pułkownika Michała Jurkina. Zasadniczym celem kształcenia podchorążych kompanii saperskiej było przygotowanie kadr dowódczych niższych szczebli - głównie dowódców plutonów - na potrzeby jednostek inżynieryjno-saperskich WP. W tym okresie realizowano wojenny program szkolenia na kursach 4-, 6-micsięcznych: 1 i 2 pluton - 5 miesięcy; 3 pluton - 6 miesięcy; 4 pluton - 4,5 miesiąca, gdyż podchorążowie tego plutonu posiadali już przygotowanie ogólno wojskowe wyniesione ze służby frontowej. Program nauczania obejmował cykl teoretyczny z przedmiotów ogólno wojskowych (regulaminy, musztrę, wychowanie fizyczne, taktykę, topografię, łączność, uzbrojenie oraz szkolenie chemiczne), jak również specjalistycznych (minerstwo i zapory, fortyfikacje i maskowanie, drogi i mosty, forsowanie i organizację przepraw, taktykę wojsk inżynieryjnych). Cykl praktyczny realizowano w czasie ćwiczeń taktyczno-bojowych w trzech etapach: pierwszy, trwający do 6 tygodni sprowadzał się do wyszkolenia pojedynczego sapera i drużyny; drugi, obejmujący okres do 4 tygodni miał na celu wyszkolenie dowódcy drużyny saperów oraz trzeci, w wymiarze 6-8 tygodni przygotowywał podchorążego do pełnienia funkcji instruktorsko- -metodycznych, głównie zaś dowodzenia plutonem saperów. Praktyka dowódczo-instruktorska była następnym etapem szkolenia kursowego, która, w zależności od rodzaju wojsk, trwała od 2 do 4 tygodni. Realizowano ją w pododdziałach szkolnych, które rozpoczęły szkolenie w późniejszym terminie. Egzaminy kończyły etap saperskiej edukacji w ramach CSP. Według ówczesnego programu obejmowały one: przedmioty ogólne (wychowanie polityczne, wyszkolenie bojowe - taktykę, wyszkolenie strzeleckie, musztrę, regulaminy, wychowanie fizyczne, terenoznawstwo i wyszkolenie chemiczne - gazownictwo) oraz specjalistyczne (fortyfikacje, przeszkody minerskie - zapory minowe, wysadzanie - minerstwo, mosty wojskowe, drogi wojskowe, maszyny inżynieryjne, przeprawy, prace podziemno-minerskie, maskowanie i elektrotechnikę)50. 14 sierpnia 1944 r. odbyła się pierwsza promocja 47 absolwentów 1. i 2. plutonu kompanii szkolnej saperów CSP. Promocja 15 absolwentów 3. plutonu odbyła się 15 września, a 13 absolwentów 4. plutonu 25 października 1944 r.51 Łącznie należy przyjąć, że 75 oficerów młodszych w stopniu podporucznika zostało wyszkolonych w ramach Centrum i zasiliło liniowe jednostki inżynieryjno-saperskie WP. Wówczas, w ramach CSP WP zorganizowano nową — drugą kompanię szkolną podchorążych saperów w składzie czterech plutonów po trzy drużyny. W pierwszych dniach września 1944 roku 100-osobowa szkolna kompania podchorążych saperów rozpoczęła szkolenie programowe. Obejmowało ono 22 przedmioty z cyklu ogólno wojskowego oraz specjalistycznego w wymiarze 1260 godzin lekcyjnych w planowanym 5,5-miesięcznym okresie szkolenia. Ramowy program kształcenia nie został poddany zasadniczej zmianie w stosunku do pierwszego turnusu. Cele kształcenia i treści nauczania oraz skład organizacyjny kursu nie uległy również poważniejszym modyfikacjom. W zakresie rekrutacji kandydatów usiłowano przestrzegać kryteriów obowiązujących w szkoleniu wojennym podchorążych WP. Od kandydatów wymagano więc cenzusu wykształcenia gimnazjalnego (lub zbliżonego - minimum 2-3 klas gimnazjum). Jednak i to kryterium okazało się nieosiągalne, więc przyjmowano również z wykształceniem podstawowym. Preferowano także podoficerów lub żołnierzy z pełnym wojskowym przeszkoleniem podstawowym. Druga szkolna kompania podchorążych saperów nie zakończyła przewidzianego planem kursu szkoleniowego w Riazaniu. Na przełomie stycznia i lutego 1945 roku przeniesiono ją do Krakowa i weszła w skład organizacyjny Oficerskiej Szkoły Piechoty nr 1. Tam też podchorążowie w pierwszej dekadzie marca 1945 roku przystąpili do końcowej sesji egzaminacyjnej. Promocja oficerska tej kompanii odbyła się 15 marca 1945 r. w Krakowie, a szlify oficerskie otrzymało 71 podchorążych, w tym: 63 stopień podporucznika i 8 na stopień chorążego w korpusie inżynieryjno-saperskim[1].

Struktura Szkoły[edytuj | edytuj kod]

  • Komenda
  • 4 plutony szkolne
  • 1 pluton parkowy (zabezpieczenia)

Dowódca kompanii[edytuj | edytuj kod]

  • por Tadeusz Żółkiewski
  • kpt Aleksander Kapustin

Kadra szkoły[edytuj | edytuj kod]

  • ppor Stanisław Szmidlin – zastępca ds. politycznych
  • por Jan Kłos – dowódca 1 plutonu
  • por Stanisław Tomaszewicz - dowódca 2 plutonu
  • por Stanisław Stępniak - dowódca 3 plutonu
  • por Stanisław Jurneczko - dowódca 4 plutonu
  • ppor Józef Dyrynda – dowódca plutonu parkowego
  • sierż. Tawliszyn – szef kompanii

Wykładowcy[edytuj | edytuj kod]

  • por Włodzimierz Dymidas – polityczno wychowawcze
  • mjr Siergiej Sawinow – fortyfikacja i maskowanie
  • kpt Konstanty Panow – minerstwo i zapory
  • por Nefret Dierbieniew – przeprawy
  • por Eugeniusz Jakowlew – taktyka
  • ppor Józef Dyrynda – techniczne[2]

Absolwenci[edytuj | edytuj kod]

  • Ignacy Antosz
  • Franciszek Bandurek
  • Łukasz Barczyński
  • Tadeusz Bełza
  • Aleksander Bielik
  • Jan Bielański
  • Zygmunt Bielski
  • Bronisław Brodawczuk
  • Henryk Bursztyn
  • Teofil Czonasz
  • Mikołaj Czumak
  • Mieczysław Derenowski
  • Edmund Drozdowicz
  • Zygmunt Falkowski
  • Henryk Fiszel
  • Józef Gastfreund
  • Natan Gastfreund
  • Antoni Gawdzik
  • Jakub Goldfarb
  • Tadeusz Gołąb
  • Mieczysław Grunwald
  • Eliasz Herzig
  • Lejba Hoppen
  • Stanisław Hryckiewicz
  • Tadeusz Jejdelski
  • Jan Janiszyn
  • Stefan Jasieńko
  • Bolesław Kartaszewski
  • Zbigniew Kędzierski
  • Wincenty Koładenny
  • Czesław Kondracki
  • Mieczysław Liwiecki
  • Romuald Lichodziejewski
  • Marek Lichtblau
  • Piotr Łozicki
  • Bolesław Maziarz
  • Jerzy Melibruda
  • Leonard Mingało
  • Edward Morawski
  • Jan Niewiadomski
  • Franciszek Olipra
  • Stanisław Ossowski
  • Władysław Ossowski
  • Edward Perskiewicz
  • Bolesław Pietrzykowski
  • Czesław Piotrowski
  • Leon Reches
  • Ignacy Potocki
  • Stanisław Ryszowski
  • Włodzimierz Semkow
  • Kazimierz Skrzymiński
  • Norbert Stanny
  • Edward Stecki - Popowski
  • Stanisław Szczepański
  • Stanisław Szeniawski
  • Tomasz Szeremeta
  • Tadeusz Tomczyk
  • Zbigniew Tomczyk
  • Turyn Mieczysław
  • Kazimierz Turzyński
  • Henryk Urbański
  • Piotr Zieliński
  • Eugeniusz Zigerz[3]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kształcenie kadr oficerskich wojsk inżynieryjnych w latach 1924-1994 s. 72-76
  2. Spod Lubartowa do Riazania i Krakowa s. 84-85
  3. Spod Lubartowa do Riazania i Krakowa s. 176-177

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Karol Dideńko, Wojska inżynieryjno -saperskie LWP 1943 - 1945, wyd. MON Warszawa 1978
  • Zdzisław Józef Cutter, Kształcenie kadr oficerskich wojsk inżynieryjnych w latach 1924-1994, AJD, Częstochowa 2013, ISBN 978-83-7455-343-8.
  • Czesław Piotrowski, Spod Lubartowa do Riazania i Krakowa, Warszawa: [Henryk Dąbkowski], 2000, ISBN 83-911198-9-0, OCLC 830303280.