Szlarnik tanzański

Szlarnik tanzański
	Zosterops eurycricotus
	G.A. Fischer & Reichenow, 1884
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	szlarniki
Rodzaj	Zosterops
Gatunek	szlarnik tanzański
Synonimy
	Zosterops eurycricota G.A. Fischer & Reichenow, 1884; Zosterops poliogastrus eurycricotus G.A. Fischer & Reichenow, 1884; Zosterops senegalensis eurycricota G.A. Fischer & Reichenow, 1884; Zosterops poliogaster perspicillata G.E. Shelley, 1889; Zosterops poliogaster usambarae Reichenow, 1909; Zosterops meruensis R.E. Moreau & W.L. Sclater, 1935; Zosterops virens meruensis R.E. Moreau & W.L. Sclater, 1935;
	Zosterops eurycricota G.A. Fischer & Reichenow, 1884; Zosterops poliogastrus eurycricotus G.A. Fischer & Reichenow, 1884; Zosterops senegalensis eurycricota G.A. Fischer & Reichenow, 1884; Zosterops poliogaster perspicillata G.E. Shelley, 1889; Zosterops poliogaster usambarae Reichenow, 1909; Zosterops meruensis R.E. Moreau & W.L. Sclater, 1935; Zosterops virens meruensis R.E. Moreau & W.L. Sclater, 1935;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies

Szlarnik tanzański^[4]^[5] (Zosterops eurycricotus) – gatunek małego ptaka z rodziny szlarników (Zosteropidae). Jest endemitem Tanzanii. Według IUCN jest to gatunek najmniejszej troski.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Takson ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisali niemieccy przyrodnicy Gustav Adolf Fischer i Anton Reichenow w 1884 roku na łamach „Journal für Ornithologie”. Autorzy nadali gatunkowi nazwę Zosterops eurycricotus, błędnie przypisując go do rodziny miodojadów (Meliphagidae). Jako miejsce typowe wskazali wulkan am Fusz des Maeru-Berg w Tanzanii^[1]^[6]. Holotyp dostarczony przez G. Fishera w 1883 roku znajduje się w Hamburg Museum^[7].

Często takson ten uznawany był za podgatunek szlarnika białookiego (Zosterops poliogastrus), ale różni się od niego wyglądem^[8]. Jest to gatunek monotypowy^[1]^[7]^[9]^[10].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Zosterops (Fosterops): gr. ζωστηρ zōstēr, ζωστηρος zōstēros „pas”; ωψ ōps, ωπος ōpos „oko”^[11].
eurycricotus – gr. ευρυς eurus „szeroki”; gr. κρικωτος krikōtos „obrączkowy”^[12].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Mały ptak o szpiczastym, zakrzywionym, stosunkowo długim, czarnym dziobie z niebieskoczarną podstawą żuchwy. Nogi i stopy od łupkowych do jasnoszarych. Tęczówki od ciemnobrązowych do czarniawych. Nie występuje dymorfizm płciowy. Wokół oczu charakterystyczne szerokie białe obrączki oczne, które od strony dzioba są nieco węższe i przerwane przez niewielką czarną plamkę. Od dzioba do oczu czarne zabarwienie, nad dziobem wąskie, żółte czoło. Górna część głowy i jej boki oraz kark i grzbiet zielonkawe. Gardło żółtawe. Podgardle, dolna część szyi, pierś i brzuch zielonkawożółte. Boki oliwkowozielonkawe. Pokrywy podogonowe żółtawozielone. Ogon ciemnobrązowy z wąskimi zielonkawymi krawędziami, od spodu żółty. Skrzydła czarno-brązowe z żółtawozielonkawymi krawędziami lotek. Spody skrzydeł białawe z żółtawym odcieniem. Młode osobniki przypominają dorosłe. Długość ciała 11–12 cm^[8].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Szlarnik tanzański występuje tylko w północnej Tanzanii, na stokach wulkanów i gór w regionach Arusza i Kilimandżaro na wysokościach od 1380 do 3400 m n.p.m.^[8]^[13] Zasięg występowania (EOO, Extent of Occurrence) według szacunków organizacji BirdLife International obejmuje około 15,5 tys. km²^[13].

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Jego głównym habitatem są tropikalne lasy górskie i ich obrzeża. Jest gatunkiem osiadłym. Długość pokolenia jest określana na 3,5 roku^[13]. Dieta tego gatunku nie jest opisana, ale uważa się, że jest podobna do diety szlarnika żółtolicego (Zosterops kikuyuensis), podobnie jak żerowanie^[8].

Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]

Brak informacji^[8].

Status zagrożenia[edytuj | edytuj kod]

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody szlarnik tanzański jest zaliczany do kategorii LC (ang. Least Concern – gatunek najmniejszej troski)^[3]. Liczebność populacji nie jest oszacowana, ale gatunek uznaje się za pospolity, a nawet w pewnych obszarach jako liczny. Ze względu na brak badań nad wpływem zmian środowiskowych na liczebność tego gatunku trend jego populacji nie jest określony^[3]^[13].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ DenisD. Lepage DenisD., Kilimanjaro White-eye Zosterops eurycricotus Fischer, GA; Reichenow, A 1884 [online], Avibase [dostęp 2023-08-31] (ang.).
↑ Zosterops poliogastrus eurycricotus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2023-09-01] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Zosterops eurycricotus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: ZOSTEROPIDAE Bonaparte, 1853 - SZLARNIKI - WHITE-EYES (wersja: 2023-03-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-09-01].
↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 358, 1999.
↑ G.A.G.A. Fischer G.A.G.A., A.A. Reichenow A.A., Neue Vogelarten aus dem Massailand (Inneres Ostafrika). Entdeckt von Dr. G. A. Fischer während der im Auftrage der Geographischen Gesellschaft in Hamburg unternommenen Reise in das Innere des äquatorialen Ostafrikas, „Journal für Ornithologie”, seria 4, rocznik 32, nr 165, Lipsk 1884, s. 55 (niem.).
↑ ^a ^b D.J.D.J. Pearson D.J.D.J., D.A.D.A. Turner D.A.D.A., A taxonomic review of the genus Zosterops in East Africa, with a revised list of species occurring in Kenya, Uganda and Tanzania, „Scopus: Journal of East African Ornithology”, 37, 2017, s. 1–13 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Josep del Hoyo, Nigel Collar & Guy M. Kirwan: Kilimanjaro White-eye Zosterops eurycricotus , version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2023-09-01]. (ang.).
↑ Alan P.A.P. Peterson Alan P.A.P., PASSERIFORMES, ZOSTEROPIDAE Bonaparte 1853, White-eyes and Yuhinas, Wersja 5.013 (2021-11-26) [online], Zoonomen Nomenclatural data [dostęp 2023-09-01] (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Sylviid babblers, parrotbills, white-eyes. IOC World Bird List (v13.2). [dostęp 2023-09-01]. (ang.).
↑ Zosterops, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2023-07-30] (ang.).
↑ eurycricotus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2023-09-01] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Kilimanjaro White-eye Zosterops eurycricotus. BirdLife International, 2023. [dostęp 2023-09-01]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Nagrania głosów. [w:] xeno-canto [on-line].

[AviBase-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ DenisD. Lepage DenisD., Kilimanjaro White-eye Zosterops eurycricotus Fischer, GA; Reichenow, A 1884 [online], Avibase [dostęp 2023-08-31] (ang.).

[itis-2] Zosterops poliogastrus eurycricotus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2023-09-01] (ang.).

[iucn-3] Zosterops eurycricotus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-4] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: ZOSTEROPIDAE Bonaparte, 1853 - SZLARNIKI - WHITE-EYES (wersja: 2023-03-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-09-01].

[mc-5] P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 358, 1999.

[Pierwszy-6] G.A.G.A. Fischer G.A.G.A., A.A. Reichenow A.A., Neue Vogelarten aus dem Massailand (Inneres Ostafrika). Entdeckt von Dr. G. A. Fischer während der im Auftrage der Geographischen Gesellschaft in Hamburg unternommenen Reise in das Innere des äquatorialen Ostafrikas, „Journal für Ornithologie”, seria 4, rocznik 32, nr 165, Lipsk 1884, s. 55 (niem.).

[Person&Turner-7] D.J.D.J. Pearson D.J.D.J., D.A.D.A. Turner D.A.D.A., A taxonomic review of the genus Zosterops in East Africa, with a revised list of species occurring in Kenya, Uganda and Tanzania, „Scopus: Journal of East African Ornithology”, 37, 2017, s. 1–13 .

[botw-8] Josep del Hoyo, Nigel Collar & Guy M. Kirwan: Kilimanjaro White-eye Zosterops eurycricotus , version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2023-09-01]. (ang.).

[Zoon-9] Alan P.A.P. Peterson Alan P.A.P., PASSERIFORMES, ZOSTEROPIDAE Bonaparte 1853, White-eyes and Yuhinas, Wersja 5.013 (2021-11-26) [online], Zoonomen Nomenclatural data [dostęp 2023-09-01] (ang.).

[ioc-10] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Sylviid babblers, parrotbills, white-eyes. IOC World Bird List (v13.2). [dostęp 2023-09-01]. (ang.).

[11] Zosterops, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2023-07-30] (ang.).

[12] eurycricotus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2023-09-01] (ang.).

[birdlife-13] Kilimanjaro White-eye Zosterops eurycricotus. BirdLife International, 2023. [dostęp 2023-09-01]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]