Bus rapid transit

Bus rapid transit (BRT, pol. szybki transport autobusowy lub szybka komunikacja autobusowa^[1]) – najmłodszy system drogowego transportu publicznego, w którego skład wchodzą autobusy (zwykle przegubowe i dwuprzegubowe), wraz z infrastrukturą dla nich przeznaczoną (m.in. wydzielone dla BRT pasy ruchu, odpowiednio dostosowane stacje autobusowe, komputerowo wspomagany system sterowania ruchem, system informacji pasażerskiej). Spotykana jest też nazwa metrobus^[1]. BRT najlepiej sprawdza się na prostych odcinkach mocno zurbanizowanego terenu^[1]. Z powodu małych wymagań infrastrukturalnych koszt budowy BRT jest około czterech razy niższy niż budowa systemu tramwajowego^[1] i aż dziesięciokrotnie mniejszy od budowy metra^[1].

Systemy BRT pozwalają na eliminację lub zminimalizowanie problemów charakterystycznych dla typowego transportu autobusowego, wynikających głównie z nadmiernego natężenia ruchu, w stopniu zbliżonym do rozwiązań alternatywnych (szybki tramwaj, metro, szybka kolej miejska), przy kilkakrotnie niższych kosztach wdrożenia^[1]. Może ona być podstawą transportu w mieście liczącym ponad 150 tysięcy mieszkańców i nieposiadającym sieci szynowej (polskim przykładem może być Radom lub Bielsko-Biała)^[1] albo dodatkiem do szybkiej kolei miejskiej^[1].

Historia

Pierwszy system BRT powstał w 1974 roku w Kurytybie (w Brazylii). Od tego czasu BRT znalazł zastosowanie (w różnym stopniu) w ponad stu miastach świata, szczególną popularność zdobywając w Ameryce Łacińskiej^[2] i Azji. W Polsce możliwość wprowadzenia go rozważa Kraków i Warszawa^[1]. W roku 2017 na świecie istniało około 190 systemów BRT, między innymi w Kurytybie (6 linii metrobusowych), Stambule (Turcja) i Brisbane (Australia; 1998–2014)^[1].

Infrastruktura

Na system BRT składają się przede wszystkim wielkopojemne autobusy (jedno- lub dwuprzegubowe), wyznaczone korytarze autobusowe (pasy ruchu w pełni odgrodzone od jezdni)^[1], priorytet sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniach^[1], bramki kasujące zamiast kasowników w pojazdach oraz wysokie perony^[1].

Zalety i wady

Do zalet BRT niewątpliwie należy cena wprowadzenia systemu (znacznie niższa niż sieć tramwajowa i metro). Korytarze autobusowe są łatwiejsze do wyznaczenia i zbudowania (i mogą z nich korzystać także pojazdy uprzywilejowane)^[1]. Autobusy amortyzują się dwa lub trzy razy szybciej niż pojazdy wykorzystywane w metrze i sieci tramwajowej^[1].

Spośród wad wymienić należy aspekt ekologiczny. Autobusy emitują bardzo wiele szkodliwych substancji, co przy dużej częstotliwości kursów może negatywnie oddziaływać na środowisko^[1]. Kolejnym minusem metrobusów (oraz autobusów ogólnie) jest mniejsza chęć przesiadania się do nich kierowców z samochodów prywatnych^[1]. Kolejną wadą jest pojemność pojazdów (dopuszczona minimalna powierzchnia przypadająca na jednego pasażera jest różna – na przykład 25-metrowy autobus w Chinach może zabrać 300 pasażerów, ale w Szwajcarii już tylko 128).

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q Górz 2017 ↓.
↑ Global BRT Data. [dostęp 2012-08-04]. (ang.).

Bibliografia

Maciej Górz. Metrobus. Latynoska koncepcja kontra polskie realia. „Transport Miejski i Regionalny”. 02/2017, s. 16–21, luty 2017. redaktor naczelny Wiesław Starowicz. Kraków: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej. ISSN 1732-5153.
What Is Bus Rapid Transit (BRT)?. MTA. [dostęp 2012-08-04]. (ang.).
System Volvo BRT – rozwiązuje problemy dużych miast już dzisiaj. volvobuses.com. [dostęp 2012-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-10)].

[CITEREFGórz2017-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q Górz 2017 ↓.

[2] Global BRT Data. [dostęp 2012-08-04]. (ang.).

[1]

[2]