Sŏljam

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sŏljam
김시습
Ilustracja
Sŏljam - Si’sŭp Kim
Data i miejsce urodzenia

1435
Seul

Data i miejsce śmierci

1493
Muryang sa

Zakon

sŏn

Sŏljam (ur. 1435, zm. 1493) – koreański mnich, pisarz, autor pierwszej powieści koreańskiej. Pisał pod pseudonimem Maewŏltang.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jego rodzina pochodziła z Kangnŭng w historycznej prowincji Gangwon. Jednak Sŏljam urodził się w Seulu. Mimo tego zawsze czuł się związany z tą prowincją i poświęcił jej później tom poezji (Tangyugwandongnok).

Od najmłodszych lat wykazywał szczere zainteresowanie buddyzmem. Już w wieku 8 miesięcy nauczył się czytać, a wieku 5 lat przeczytał i zrozumiał dwie klasyczne pozycje konfucjańskie: Doktrynę Środka (chiń. 中庸; pinyin Zhōngyōng) oraz Wielką Naukę (chiń. 大學; pinyin Dàxué).

Jego talent został rozpoznany w okresie panowania króla Sejonga (kor. 세종, pan. 1418-1450). Przed 1455 rokiem zaczął studiować w klasztorze Chunghŭng na górze Samgak. Gdy Sejo (세조, pan. 1455-1468) zamordował króla Tanjonga (kor. 단종, pan. 1452-1455) i objął władzę, Sŏljam przyjął mnisie święcenia. Przybrał wtedy buddyjskie imię Sŏljam (Urwisko pokryte śniegiem)[1].

Miał naturę podróżnika i wędrował po wielu koreańskich górach. Był na górze Ch'ŏnma, następnie na górze Sŏnggŏ. Stamtąd udał się na północ, gdzie odwiedził zamek Ansi i dawne ziemie Palhae. Przez dłuższy czas przebywał w klasztorze Yongjang na górze Nam w Kyŏngju. Tam napisał pierwszą powieść koreańską Kŭmosinhwa (kor. 금오신화; chiń. 金鰲新話; pol. Nowe opowieści o Złotym Żółwiu)[1].

Kilkakrotnie był zapraszany na dwór króla Sejo, ale zawsze odmawiał udając szalonego. Około 1481 roku ożenił się z kobietą z rodziny An, jednak po jej śmierci powrócił znów w góry.

Zmarł w klasztorze Muryang w roku 1493 w wieku zaledwie 59 lat[1].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

Nie był on typowym buddyjskim mnichem, nie był zainteresowany karierą mnisią ani buddyjskimi formalnościami. Jego ekscentryczne zachowanie było tolerowane zapewne dlatego, że buddyzm został poważnie osłabiony przez antybuddyjską politykę władz. Przyjął ideologię szkoły sŏn i utrzymywał bardzo racjonalne poglądy odnośnie do urzeczywistnienia oświecenia[2].

Najważniejszym elementem jego idei było wyjaśnienie wielkiego znaczenia buddyzmu z pozycji realistycznego poglądu o ludzkich istotach. Poszukiwał idealnego obrazu państwa posługując się pojęciem buddyjskiego współczucia[2].

Jedną z najsłynniejszych części jego pism jest praca Wyjaśnienie diagramu Dharmy Jednego Pojazdu, która ma wyraźne związki z naukami sŏnu, co widać już w pierwszym zdaniu:

Natura Dharmy jest doskonała i harmonijna, i nie ma dwóch cech[2].

Miał także głębokie zrozumienie doktryn buddyjskich i szczególną estymą darzył Sutrę Lotosu. Uważał ją za istotę buddyjskiej doktryny a głównym jej elementem było "zjednoczenie trzech pojazdów w jeden pojazd" (kor. Hoesamgwi’il)[3].

Prace literackie[edytuj | edytuj kod]

  • Kŭmosinhwa (kor. 금오신화; chiń. 金鰲新話) - pierwsza powieść koreańska
  • Chapjŏ (Różne pisma)
  • T'angyungwansŏrok (Zapiski z wędrówek po zachodnich regionach)
  • Pŏphwach'an (Pochwała Sutry Lotosu)
  • T'angyugwandongnok (Wiersze)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Chung Byung-jo. History of Korean Buddhism. Str. 149
  2. a b c Chung Byung-jo. History of Korean Buddhism. Str. 150
  3. Chung Byung-jo. History of Korean Buddhism. Str. 152