Tadeusz Morawski (1821–1888)
Morawski | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec | |
Dzieci | |
Odznaczenia | |
Tadeusz Dzierżykraj-Morawski herbu własnego[1] (ur. 25 czerwca 1821 w Warszawie, zm. 18 grudnia 1888 w Krakowie) – działacz społeczny i polityczny w Wielkim Księstwie Poznańskim, ojciec działacza politycznego Franciszka Morawskiego.
Biogram
[edytuj | edytuj kod]Syn generała Franciszka Dzierżykraj-Morawskiego uczestnika wojen napoleońskich, służącego w wojsku Księstwa Warszawskiego, a po kongresie wiedeńskim w armii Królestwa Polskiego, następnie ministra wojny w czasie powstania listopadowego, w końcu (po dymisji z wojska) ziemianina gospodarzącego w podleszczyńskiej Luboni oraz działacz kulturalnego i literackiego. Matka – Aniela z domu Wierzchowska – szlachcianka z Wołynia, była wychowanicą Izabeli Czartoryskiej, zmarła już w 1826 r.
Tadeusz Dzierżykraj-Morawski pod koniec lat 30. i na początku 40. XIX w. kształcił się, najpierw na uniwersytecie wrocławskim (ojciec Franciszek w tym okresie także się tam przeniósł, by, najpewniej, doglądać edukacji syna), a następnie na berlińskim.
Po powrocie ze studiów do Luboni zajął się gospodarowaniem w rodzinnym majątku. W kolejnych dekadach udzielał się społecznie (m.in. był radcą wielkopolskiego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego), a także pełnił istotne funkcje polityczne, jak wicemarszałkostwo Sejmu Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Ukoronowaniem jego aktywności na tych polach było przyznanie mu w 1861 r. przez króla Prus Wilhelma I tytułu szambelana[2].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Orła Czerwonego III klasy
- Order Orła Czerwonego IV klasy
- Order Korony (Prusy)
- Order Grobu Świętego I klasy
- Order Wirtemberskiej Służby
Odznaczenia te (wraz z ojcowskimi) w latach 70. XX w. zostały przez rodzinę Dzierżykraj-Morawskiego przekazane do zbiorów Gabinetu Numizmatycznego (od 1996 Działu Numizmatycznego) Muzeum Narodowego w Szczecinie. Kolekcję tworzą — ordery: Czerwonego Orła (III i IV klasy) i Świętego Grobu I klasy (z dwoma gwiazdami orderowymi) oraz miniaturki orderowe: Orderu Świętego Grobu z gwiazdą, Orderu Czerwonego Orła, Orderu Wirtemberskiej Służby i Orderu Korony Pruskiej (nr inw. MNS-N-12292; MNS-N-12293; MNS-N-12295/1-3; MNS-N-12296)[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tadeusz Dzierżykraj-Morawski z Chomęcic h. Drogosław (Nałęcz) [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2024-02-16] .
- ↑ Filipow 2004 ↓, s. 252-253.
- ↑ Filipow 2004 ↓, s. 247, 253; Horoszko 2004 ↓, s. 18-19.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krzysztof Filipow: Ordery gen. Franciszka Dzierżykraj-Morawskiego w zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie. W: Genowefa Horoszko (red.): Najnowsze badania nad numizmatyką i sfragistyką Pomorza Zachodniego. Materiały z konferencji naukowej 50 lat Działu Numizmatycznego Muzeum Narodowego w Szczecinie 19-20 września 2002 roku. Szczecin: Muzeum Narodowe w Szczecinie, 2004, seria: Biblioteka Naukowa Muzeum Narodowego w Szczecinie. Historia i Kultura Materialna. ISBN 83-86136-50-2.
- Genowefa Horoszko: Pięćdziesięciolecie Działu Numizmatycznego w Muzeum Narodowym w Szczecinie. W: Genowefa Horoszko (red.): Najnowsze badania nad numizmatyką i sfragistyką Pomorza Zachodniego. Materiały z konferencji naukowej 50 lat Działu Numizmatycznego Muzeum Narodowego w Szczecinie 19-20 września 2002 roku. Szczecin: Muzeum Narodowe w Szczecinie, 2004, seria: Biblioteka Naukowa Muzeum Narodowego w Szczecinie. Historia i Kultura Materialna. ISBN 83-86136-50-2.
- Deputowani na sejm prowincjonalny Wielkiego Księstwa Poznańskiego (stan rycerski)
- Polacy odznaczeni Orderem Grobu Świętego
- Polacy odznaczeni Orderem Korony (Prusy)
- Polacy odznaczeni Orderem Orła Czerwonego
- Polacy odznaczeni Orderem Zasługi Wojskowej (Wirtembergia)
- Polscy działacze społeczni
- Polscy ziemianie (zabór pruski)
- Szambelanowie Królestwa Prus
- Urodzeni w 1821
- Zmarli w 1888
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Morawscy herbu Nałęcz