Przejdź do zawartości

Tadeusz Morawski (1821–1888)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Morawski
Herb
Morawski
Data i miejsce urodzenia

25 czerwca 1821
Warszawa

Data i miejsce śmierci

18 grudnia 1888
Kraków

Ojciec

Franciszek Dzierżykraj-Morawski

Dzieci

Franciszek Morawski

Odznaczenia
II Klasa Orderu Orła Czerwonego (Prusy) IV Klasa Orderu Orła Czerwonego (Prusy) Order Królewski Korony (Prusy) Kawaler Orderu Grobu Świętego Order Zasługi Wojskowej (Wirtembergia)

Tadeusz Dzierżykraj-Morawski herbu własnego[1] (ur. 25 czerwca 1821 w Warszawie, zm. 18 grudnia 1888 w Krakowie) – działacz społeczny i polityczny w Wielkim Księstwie Poznańskim, ojciec działacza politycznego Franciszka Morawskiego.

Biogram

[edytuj | edytuj kod]

Syn generała Franciszka Dzierżykraj-Morawskiego uczestnika wojen napoleońskich, służącego w wojsku Księstwa Warszawskiego, a po kongresie wiedeńskim w armii Królestwa Polskiego, następnie ministra wojny w czasie powstania listopadowego, w końcu (po dymisji z wojska) ziemianina gospodarzącego w podleszczyńskiej Luboni oraz działacz kulturalnego i literackiego. Matka – Aniela z domu Wierzchowska – szlachcianka z Wołynia, była wychowanicą Izabeli Czartoryskiej, zmarła już w 1826 r.

Tadeusz Dzierżykraj-Morawski pod koniec lat 30. i na początku 40. XIX w. kształcił się, najpierw na uniwersytecie wrocławskim (ojciec Franciszek w tym okresie także się tam przeniósł, by, najpewniej, doglądać edukacji syna), a następnie na berlińskim.

Po powrocie ze studiów do Luboni zajął się gospodarowaniem w rodzinnym majątku. W kolejnych dekadach udzielał się społecznie (m.in. był radcą wielkopolskiego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego), a także pełnił istotne funkcje polityczne, jak wicemarszałkostwo Sejmu Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Ukoronowaniem jego aktywności na tych polach było przyznanie mu w 1861 r. przez króla Prus Wilhelma I tytułu szambelana[2].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Odznaczenia te (wraz z ojcowskimi) w latach 70. XX w. zostały przez rodzinę Dzierżykraj-Morawskiego przekazane do zbiorów Gabinetu Numizmatycznego (od 1996 Działu Numizmatycznego) Muzeum Narodowego w Szczecinie. Kolekcję tworzą — ordery: Czerwonego Orła (III i IV klasy) i Świętego Grobu I klasy (z dwoma gwiazdami orderowymi) oraz miniaturki orderowe: Orderu Świętego Grobu z gwiazdą, Orderu Czerwonego Orła, Orderu Wirtemberskiej Służby i Orderu Korony Pruskiej (nr inw. MNS-N-12292; MNS-N-12293; MNS-N-12295/1-3; MNS-N-12296)[3]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Tadeusz Dzierżykraj-Morawski z Chomęcic h. Drogosław (Nałęcz) [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2024-02-16].
  2. Filipow 2004 ↓, s. 252-253.
  3. Filipow 2004 ↓, s. 247, 253; Horoszko 2004 ↓, s. 18-19.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Krzysztof Filipow: Ordery gen. Franciszka Dzierżykraj-Morawskiego w zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie. W: Genowefa Horoszko (red.): Najnowsze badania nad numizmatyką i sfragistyką Pomorza Zachodniego. Materiały z konferencji naukowej 50 lat Działu Numizmatycznego Muzeum Narodowego w Szczecinie 19-20 września 2002 roku. Szczecin: Muzeum Narodowe w Szczecinie, 2004, seria: Biblioteka Naukowa Muzeum Narodowego w Szczecinie. Historia i Kultura Materialna. ISBN 83-86136-50-2.
  • Genowefa Horoszko: Pięćdziesięciolecie Działu Numizmatycznego w Muzeum Narodowym w Szczecinie. W: Genowefa Horoszko (red.): Najnowsze badania nad numizmatyką i sfragistyką Pomorza Zachodniego. Materiały z konferencji naukowej 50 lat Działu Numizmatycznego Muzeum Narodowego w Szczecinie 19-20 września 2002 roku. Szczecin: Muzeum Narodowe w Szczecinie, 2004, seria: Biblioteka Naukowa Muzeum Narodowego w Szczecinie. Historia i Kultura Materialna. ISBN 83-86136-50-2.