Tarpan dziki

Tarpan dziki
	Equus ferus
	Boddaert, 1785
	; koń Przewalskiego (Equus ferus przewalskii)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	nieparzystokopytne
Podrząd	koniokształtne
Rodzina	koniowate
Rodzaj	koń
Gatunek	tarpan dziki
Podgatunki
	Equus ferus ferus; Equus ferus przewalskii;
	Equus ferus ferus; Equus ferus przewalskii;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; zagrożony
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tarpan dziki^[3] (Equus ferus) – gatunek ssaka kopytnego z rodziny koniowatych (Equuidae), dzika forma konia domowego (Equus caballus) obejmująca wymarłego w XIX wieku tarpana (oraz kilka form wymarłych w czasach prehistorycznych) oraz występującego współcześnie konia Przewalskiego^[4]. Tarpan wymarł w XIX wieku, a koń Przewalskiego został uratowany na krawędzi wyginięcia i pomyślnie reintrodukowany. Najbardziej prawdopodobnym przodkiem konia domowego jest tarpan żyjący w czasie udomowienia koni na stepach Eurazji^[5]^[6]^[7]^[8]^[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Equus ferus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Equus ferus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 165. ISBN 978-83-88147-15-9.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Equus ferus Boddaert, 1785. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-16]. (ang.).
↑ The First Horses: The Przewalskii and Tarpan Horses. [w:] The legacy of the horse [on-line]. International Museum of the Horse. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-25)].
↑ Colin P. Groves: The Przewalski Horse: Morphology, Habitat and Taxonomy. T. Przewalski's Horse: The History and Biology of an Endangered Species. Albany, New York: State University of New York Press, 1994.
↑ TatjanaT. Kavar TatjanaT., PeterP. Dovč PeterP., Domestication of the horse: Genetic relationships between domestic and wild horses, „Livestock Science”, 116 (1–3), 2008, s. 1–14, DOI: 10.1016/j.livsci.2008.03.002 [dostęp 2023-09-18] (ang.).
↑ JacoJ. Weinstock JacoJ. i inni, Evolution, Systematics, and Phylogeography of Pleistocene Horses in the New World: A Molecular Perspective, „PLoS Biology”, 3 (8), 2005, e241, DOI: 10.1371/journal.pbio.0030241, PMID: 15974804, PMCID: PMC1159165 [dostęp 2023-09-18] (ang.).
↑ Genetic Aspects of Domestication, Breeds and Their Origin. W: Ann T. Bowling, Anatoly Ruvinsky: The Genetics of the Horse. CABI Publishing, 2000.

[itis-1] Equus ferus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Equus ferus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[miiz-3] Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 165. ISBN 978-83-88147-15-9.

[mdd-4] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Equus ferus Boddaert, 1785. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-16]. (ang.).

[5] The First Horses: The Przewalskii and Tarpan Horses. [w:] The legacy of the horse [on-line]. International Museum of the Horse. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-25)].

[Groves1994-6] Colin P. Groves: The Przewalski Horse: Morphology, Habitat and Taxonomy. T. Przewalski's Horse: The History and Biology of an Endangered Species. Albany, New York: State University of New York Press, 1994.

[kavar-7] TatjanaT. Kavar TatjanaT., PeterP. Dovč PeterP., Domestication of the horse: Genetic relationships between domestic and wild horses, „Livestock Science”, 116 (1–3), 2008, s. 1–14, DOI: 10.1016/j.livsci.2008.03.002 [dostęp 2023-09-18] (ang.).

[Weinstock2005-8] JacoJ. Weinstock JacoJ. i inni, Evolution, Systematics, and Phylogeography of Pleistocene Horses in the New World: A Molecular Perspective, „PLoS Biology”, 3 (8), 2005, e241, DOI: 10.1371/journal.pbio.0030241, PMID: 15974804, PMCID: PMC1159165 [dostęp 2023-09-18] (ang.).

[9] Genetic Aspects of Domestication, Breeds and Their Origin. W: Ann T. Bowling, Anatoly Ruvinsky: The Genetics of the Horse. CABI Publishing, 2000.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]