Przejdź do zawartości

Temple of the Dog (album)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Temple of the Dog
Wykonawca albumu studyjnego
Temple of the Dog
Wydany

16 kwietnia 1991

Nagrywany

listopad – grudzień 1990

Gatunek

grunge

Długość

54:59

Wydawnictwo

A&M Records[1]

Producent

Rick Parashar, Temple of the Dog[1]

Oceny
Patrz sekcja „Odbiór”
Single z albumu Temple of the Dog
  1. „Hunger Strike”
    Wydany: 1991
  2. „Say Hello 2 Heaven”
    Wydany: 1991
  3. „Pushin Forward Back”
    Wydany: 1991

Temple of the Dog – debiutancki i jedyny album zespołu Temple of the Dog, Nagrany w listopadzie i grudniu 1990 roku z inicjatywy Chrisa Cornella z udziałem muzyków rodzącego się wówczas Pearl Jam. Dedykowany tragicznie zmarłemu Andrew Woodowi. Wydany 16 kwietnia 1991 roku nakładem wytwórni A&M Records.

Początkowo sprzedał się w nakładzie 70 000 egzemplarzy. Większy sukces osiągnął po wznowieniu w 1992 roku, na fali powodzenia zespołów Soundgarden i Pearl Jam. 27 czerwca zadebiutował na liście Billboard 200 dochodząc 5 września do szczytowego, 5. miejsca; 21 września zdobył certyfikat platynowej płyty w Stanach Zjednoczonych, a 8 października – taki sam certyfikat w Kanadzie.

W 2016 roku zremasterowany i wznowiony w formie deluxe edition.

Album[edytuj | edytuj kod]

Historia[edytuj | edytuj kod]

19 marca 1990 roku Andrew Wood, muzyk Mother Love Bone zmarł w wieku 24 lat w wyniku przedawkowania heroiny. Pod wpływem tego wydarzenia Chris Cornell napisał dwie piosenki o swoim byłym współlokatorze: „Say Hello 2 Heaven” i „Reach Down”. W pierwszej zawarł bezpośredni dialog z Andym[2]. W wywiadzie dla radia KISW-FM stwierdził, że był wówczas w dołku psychicznym i nie był w stanie z nikim rozmawiać, więc napisanie tych piosenek było jedyną rzeczą, która przychodziła mu do głowy. Nie były one stylistycznie podobne do tego, co jego zespół Soundgarden zwykł grać, ale były materiałem muzycznym, który Wood – jego zdaniem – rzeczywiście by polubił[3]. Obie piosenki Cornell przedstawił Jeffowi Amentowi i Stone’owi Gossardowi (którzy byli w trakcie tworzenia zespołu Mookie Blaylock, a który ostatecznie przyjął nazwę Pearl Jam), po czym powstał pomysł powołania zespołu, w skład którego weszli jeszcze: perkusista Matt Cameron (kolega Cornella z Soundgarden) oraz gitarzysta Mike McCready. Zespół przyjął nazwę Temple of the Dog[2]. Została ona zaczerpnięta z tekstu piosenki Wooda „Man of Golden Words”[a][4]. Pierwsze próby nowej formacji odbyły się w Galleria Potatohead Gallery w Seattle. Podstawą jej repertuaru stały się dwie piosenki zaproponowane przez Cornella. Wkrótce do muzyków dołączył Eddie Vedder[2]. Jak stwierdził w wywiadzie dla KISW-FM Corner, Vedder pojawił się na jednej z prób i zaśpiewał piosenkę „Hunger Strike” w sposób, który różnił się od tego, w jaki zwykł śpiewać Cornell. Ten jednak doszedł do wniosku, że głos nowego wokalisty będzie dobrze pasował do tej piosenki i że „będzie to świetny duet”. Vedder pojawił się również w piosenkach „Pushin Forward Back”, „Your Savior” i „Four Walled World”, ale – jak wspominał Cornell – „jego zaangażowanie było czymś zupełnie przypadkowym. (…) Nikt z nas tego nie planował. Po prostu tam był, jest świetnym facetem i niesamowitym wokalistą. Pomyślałem, że to fajny projekt, więc dlaczego by go nie zaangażować?"[3].

Zespół napisał ostatecznie 10 piosenek. Materiał był nagrywany pod okiem producenta Ricka Parashara w weekendy w London Bridge Studios, w Seattle w listopadzie i grudniu 1990 roku[2] w ciągu 15 dni[5].

Muzyka[edytuj | edytuj kod]

Album składa się głównie z melodyjnych piosenek, wolniejszych w tempie i bardziej wyluzowanych niż hard rock, z którego znane są Soundgarden i Pearl Jam[5]. Dominującym kompozytorem był Cornell, który napisał muzykę do siedmiu z dziesięciu utworów i teksty do wszystkich. Nie każda piosenka była bezpośrednio powiązana z Woodem; po nagraniu kilku elegijnych w nastroju utworów szybko powstał materiał dodatkowy[6].

Promocja i sprzedaż[edytuj | edytuj kod]

Temple of the Dog został wydany 16 kwietnia 1991 roku i początkowo sprzedał się w nakładzie 70 000 egzemplarzy[5]. Promujący go singel Hunger Strike" podbił listy przebojów wchodząc na listę Top 5 w rockowym radiu. Kolejny singiel, „Say Hello 2 Heaven”, również dotarł do pierwszej piątki rockowych stacji radiowych, jedynie trzeci singel, „Pushin Forward Back”, nie zdołał podążyć za sukcesem dwóch pierwszych[3].

Gdy połowie 1992 roku grunge osiągnął popularność, kierownictwo A&M Records zdało sobie sprawę, że może skorzystać na albumie stworzonym przez muzyków Soundgarden i Pearl Jam (mającymi już w swoim dorobku wydane albumy Badmotorfinger i Ten), więc postanowiło wznowić Temple of the Dog promując ją singlem „Hunger Strike” wraz z nakręconym do niego w Discovery Park w Seattle teledyskiem w reżyserii Paula Rachmana. Album po swoim drugim wydaniu osiągnął miejsce nr 5. na liście Billboard 200 oraz zyskal certyfikat platynowej płyty[5].

Lista utworów (CD)[edytuj | edytuj kod]

Lista według AllMusic[6]:

Nr Tytuł utworu AutorzyDługość
1.„Say Hello 2 Heaven”Chris Cornell6:22
2.„Reach Down”Chris Cornell11:11
3.„Hunger Strike”Chris Cornell4:03
4.„Pushin' Forward Back”Jeff Ament / Chris Cornell / Stone Gossard3:44
5.„Call Me A Dog”Chris Cornell5:02
6.„Times Of Trouble”Chris Cornell / Stone Gossard5:41
7.„Wooden Jesus”Chris Cornell4:09
8.„Your Saviour”Chris Cornell4:02
9.„Four Walled World”Chris Cornell / Stone Gossard6:53
10.„All Night Thing”Chris Cornell3:52
54:59

Muzycy[edytuj | edytuj kod]

Informacje według Discogs[1]:

Personel techniczny[edytuj | edytuj kod]

  • aranżacja – Temple of the Dog
  • kierownictwo artystyczne, design – Jeff Ament, Rich Frankel
  • produkcja – Rick Parashar, Temple Of The Dog
  • mastering – Ken Perry, Rick Parashar
  • inżynier dźwięku (dodatkowy) – Don Gilmore
  • zdjęcia – Jeff Ament, Josh Taft, Lance Mercer

Reedycja (2016, deluxe edition)[edytuj | edytuj kod]

W 2016 roku z okazji 25 rocznicy wydania albumu muzycy, którzy nagrali go przed laty spotkali się ponownie[7]. Odbyli siedmiodniową trasę koncertową po głównych ośrodkach muzycznych Stanów Zjednoczonych[5]. Rocznica stała się w pewnym sensie okazją do refleksji na temat historii rocka w minionym ćwierćwieczu[7]. Ukazało się kilkanaście zremasterowanych wersji albumu, między innymi z z dodatkowymi utworami i odrzutami[8], z dołączonymi płytami DVD i Blu-ray[9] oraz w formacie digital download (25 plików MP3[10].

Lista utworów[edytuj | edytuj kod]

Odbiór[edytuj | edytuj kod]

Opinie krytyków[edytuj | edytuj kod]

Josef Gasteiger z magazynu laut.de dał wydawnictwu maksymalną notę. Wyróżnił 5 utworów: „Say Hello 2 Heaven”, „Hunger Strike”, „Woodden Jesus”, „Times Of Trouble” i „All Night Thing” nazywając je „klejnotami przepojonymi niemal niepokojącą autentycznością i potężną mocą”. W podsumowaniu stwierdził, że „dopóki jest ta muzyka, wszystko będzie dobrze”[15].

Wysoko ocenił album również Richard Cromelin z dziennika Los Angeles Times. Według niego otwierający płytę utwór „rozbrzmiewa ponadczasowym pięknem i szorstkością fuzji Jimiego Hendrixa z Lynyrd Skynyrd i nadaje albumowi bluesowo-rockowy, niebiańsko-metalowy ton”. Piosenki są – zdaniem recenzenta – „na zmianę słodkie, zabawne, ponure i mrożące krew w żyłach, a pomimo porywającej, ciągłej koncentracji, wszystko to wychodzi bez wysiłku”[16].

Mike Gitter z magazynu Kerrang! określił album jako „The dark side of retro. Smutny i piękny, który mieni się pod melancholią Seattle” i jest „intrygującym ogarnięciem zasad, niegdyś odrzuconych, które działają jak sen. Andrew [Wood] bez wątpienia by to pochwalił”[14].

Zdaniem Steve’a Hueya z AllMusic „płyta brzmi jak pomost między teatralnymi aktualizacjami rocka Mother Love Bone z lat 70. a hardrockową powagą Pearl Jam” (…). Siłą albumu są żałobne, elegijne ballady, ale dzięki spontanicznej energii twórczej zespołu i odpowiednio ciepłemu brzmieniu, przenika go zdecydowana, afirmująca życie aura”[6].

„Już za same "Hunger Strike" i "Reach Down" Temple of the Dog zasługuje na nieśmiertelność“ – przekonuje David Fricke z magazynu Rolling Stone i uzasadnia: „te piosenki są dowodem na to, że niepokój, który zdefiniował rock Seattle w latach 90. nie był tanim sentymentem, przynajmniej na początku. I nie można nie kochać ironii albumu, stworzonego w wielkim smutku, rozpoczynającego ostatni wielki popowy bunt XX wieku“[17].

David Browne z Entertainment Weekly uważa, że utwory albumu „brzmią relaksowo i zwiewnie, nie tracąc nic z chrzęstu i zapału najlepszego arena rocka”. A stało się tak dlatego, że muzycy zrezygnowali – jego zdaniem - z ciężkich utworów, granych w swoich macierzystych zespołach[13].

Zdaniem Essiego Bereliana z magazynu Classic Rock Temple Of The Dog to „przełomowe wydawnictwo, które jest teraz [2016] jeszcze bardziej niezbędne”[12].

Listy tygodniowe[edytuj | edytuj kod]

Album[edytuj | edytuj kod]

1992
Kraj Lista Pozycja
Stany Zjednoczone Billboard 200 5[19]
2013
Kraj Lista Pozycja
Finlandia Suomen virallinen lista 48[20]
2016
Kraj Lista Pozycja
Szwajcaria Schweizer Hitparade 77[21]
2017
Kraj Lista Pozycja
Kanada Billboard Canadian Albums 88[22]
Nowa Zelandia Official New Zealand Music Chart 35[23]
Stany Zjednoczone Top Alternative Albums (Billboard) 11[24]
Stany Zjednoczone Top Hard Rock Albums (Billboard) 7[25]
Stany Zjednoczone Top Rock Albums (Billboard) 14[26]
Szkocja Scottish Albums Chart 58[27]
Włochy FIMI 87[28]

Single[edytuj | edytuj kod]

„Hunger Strike”[edytuj | edytuj kod]
1992
Kraj Lista Pozycja
Kanada RPM 50[29]
Nowa Zelandia Recorded Music NZ 47[30]
Stany Zjednoczone Mainstream Rock Airplay 4[31]
Wielka Brytania Official Singles Chart 51[32]
„Say Hello 2 Heaven”[edytuj | edytuj kod]
1992
Kraj Lista Pozycja
Stany Zjednoczone Mainstream Rock Airplay 5[d][31]
Stany Zjednoczone Alternative Airplay 7[33]

Certyfikaty sprzedaży[edytuj | edytuj kod]

Wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

  • 1998 – 58. miejsce na liście 100 Albums You Must Hear Before You Die magazynu Kerrang![37]
  • 2004 – 474. miejsce na liście Die 500 besten Alben aller Zeiten magazynu Rolling Stone[38]
  • 2005 – 12. miejsce na liście Die 100 wichtigsten Alben der 90er magazynu Visions[39]
  • 2019 – 7. miejsce na liście 50 Greatest Grunge Albums magazynu Rolling Stone[40]
  • 2021 – 9. miejsce na liście The 30 Best Grunge Albums of All Time magazynu Loudwire[5]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Seems I've been living in the temple of the dog – Wygląda na to, że mieszkałem w świątyni psa [1].
  2. ↑ Recenzja dotyczy wydania z 2016 roku.
  3. ↑ Zapisane jako KKKK.
  4. ↑ 9 stycznia 1993.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Temple Of The Dog – Temple Of The Dog. Discogs. [dostęp 2024-05-24]. (ang.).
  2. ↑ a b c d George Garner: Why Temple Of The Dog’s only album matters more now than ever before. Kerrang!. [dostęp 2024-05-24]. (ang.).
  3. ↑ a b c Chad Childers: 33 Years Ago: Temple of the Dog Release Their Self-Titled Album. Loudwire. [dostęp 2024-05-24]. (ang.).
  4. ↑ Katherine Turman: Rip Magazine 10/91: Life Rules. fivehorizons.com. [dostęp 2024-05-25]. (ang.).
  5. ↑ a b c d e f Lauryn Schaffner: Temple of the Dog: 10 Facts You Might Not Know About the Supergroup’s Single Album. Loudwire. [dostęp 2024-05-24]. (ang.).
  6. ↑ a b c d Steve Huey: Temple of the Dog – Temple of the Dog. AllMusic. [dostęp 2024-05-24]. (ang.).
  7. ↑ a b Maura Johnston: Reconsidering Temple of the Dog. Pitchfork. [dostęp 2024-05-24]. (ang.).
  8. ↑ Temple Of The Dog – Temple Of The Dog. Discogs. [dostęp 2024-05-24]. (ang.).
  9. ↑ Temple Of The Dog – Temple Of The Dog. Discogs. [dostęp 2024-05-24]. (ang.).
  10. ↑ Temple Of The Dog – Temple Of The Dog (Deluxe Edition). Discogs. [dostęp 2024-05-24]. (ang.).
  11. ↑ Album of the Year: Temple of the Dog – Temple of the Dog. Album of the Year. [dostęp 2024-05-24]. (ang.).
  12. ↑ a b Essi Berelian ( Classic Rock ): Temple Of The Dog – Temple Of The Dog album review. loudersound.com. [dostęp 2024-05-25]. (ang.).
  13. ↑ a b David Browne: Temple of the Dog. Entertainment Weekly. [dostęp 2024-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-18)]. (ang.).
  14. ↑ a b Mike Gitter. TEMPLE OF THE DOG Temple Of The Dog. „Kerrang!”. No 338, s. 19, April 1991. London: EMAP Metro. ISSN 0262-6624. [dostęp 2024-05-24]. (ang.). 
  15. ↑ a b Josef Gasteiger: Temple Of The Dog – Temple Of The Dog. laut.de. [dostęp 2024-05-24]. (niem.).
  16. ↑ a b Richard Cromelin: *** 1/2TEMPLE OF THE DOG”Temple of the.... Los Angeles Times. [dostęp 2024-05-24]. (ang.).
  17. ↑ a b David Fricke: Temple of the Dog: Temple Of The Dog. Rolling Stone. [dostęp 2024-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-01)]. (ang.).
  18. ↑ Kyle Anderson. DISCOGRAPHY Chris Cornell. „Spin”. Nr 9. 22, s. 80, September 2006. New York: SPIN Media LLC. ISSN 0886-3032. [dostęp 2024-05-24]. (ang.). 
  19. ↑ Billboard: Temple of the Dog | Billboard 200. Billboard.com. [dostęp 2024-05-24]. (ang.).
  20. ↑ IFPI Finland ry: Temple Of The Dog: Temple Of The Dog. ifpi.fi. [dostęp 2024-05-25]. (fiń.).
  21. ↑ Schweizer Hitparade: Temple Of The Dog – Temple Of The Dog. swisscharts.com. [dostęp 2024-05-25]. (niem.).
  22. ↑ Billboard: Temple of the Dog | Billboard Canadian Albums. Billboard.com. [dostęp 2024-05-25]. (ang.).
  23. ↑ charts.org.nz: TEMPLE OF THE DOG – TEMPLE OF THE DOG (ALBUM). charts.org.nz. [dostęp 2024-05-25]. (ang.).
  24. ↑ Billboard: Temple of the Dog | Top Alternative Albums. Billboard.com. [dostęp 2024-05-25]. (ang.).
  25. ↑ Billboard: Temple of the Dog | Top Hard Rock Albums. Billboard.com. [dostęp 2024-05-25]. (ang.).
  26. ↑ Billboard: Temple of the Dog | Top Rock Albums. Billboard.com. [dostęp 2024-05-25]. (ang.).
  27. ↑ Official Charts Company: Official Scottish Albums Chart: 26 May 2017 - 1 June 2017. www.officialcharts.com. [dostęp 2024-05-25]. (ang.).
  28. ↑ Italian Charts: TEMPLE OF THE DOG - TEMPLE OF THE DOG (ALBUM). italiancharts.com. [dostęp 2024-05-26]. (ang.).
  29. ↑ Item: 1330 (Top Singles – Volume 56, No. 12 Sep 19, 1992). bac-lac.gc.ca. [dostęp 2024-05-25]. (ang.).
  30. ↑ charts.org.nz: TEMPLE OF THE DOG - HUNGER STRIKE (SONG). charts.org.nz. [dostęp 2024-05-25]. (ang.).
  31. ↑ a b Billboard: Temple of the Dog | Mainstream Rock Airplay. Billboard.com. [dostęp 2024-05-25]. (ang.).
  32. ↑ Official Charts Company: Official Singles Chart: 18 October 1992 - 24 October 1992. officialcharts.com. [dostęp 2024-05-25]. (ang.).
  33. ↑ Billboard: Temple of the Dog | Alernative Airplay. Billboard.com. [dostęp 2024-05-25]. (ang.).
  34. ↑ RIAA: Gold & Platinum – TEMPLE OF THE DOG: TEMPLE OF THE DOG. riaa.com. [dostęp 2024-05-24]. (ang.).
  35. ↑ Music Canada: Gold/Platinum (TEMPLE OF THE DOG: TEMPLE OF THE DOG. musiccanada.com. [dostęp 2024-05-25]. (ang.).
  36. ↑ BPI: Temple Of The Dog: Temple Of The Dog. bpi.co.uk. [dostęp 2024-05-25]. (ang.).
  37. ↑ Kerrang!: The Kerrang! 100 Albums You Must Hear Before You Die. Kerrang!. [dostęp 2024-05-24]. (ang.).
  38. ↑ Rolling Stone: Rolling Stone (2004) Die 500 besten Alben aller Zeiten – Kritiker. poplist.de. [dostęp 2024-05-24]. (niem.).
  39. ↑ Visions: Visions (2005) Die 100 wichtigsten Alben der 90er – Kritiker. poplist.de. [dostęp 2024-05-24]. (niem.).
  40. ↑ Andy Greene: 50 Greatest Grunge Albums. Rolling Stone. [dostęp 2024-05-24]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Temple_of_the_Dog_(album)&oldid=73939020”