Przejdź do zawartości

Tetsugyū Dōki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tetsugyū Dōki
鉄牛道機
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1628
Nagato

Data i miejsce śmierci

1712
Edo

Szkoła

ōbaku

Linia przekazu
Dharmy zen

Yinyuan Longqi

Nauczyciel

Mu’an Xingtao

Zakon

zen

Tetsugyū Dōki (jap. 鉄牛 道機; ur. 25 sierpnia 1628, zm. 2 października 1700) – japoński mistrz zen szkoły ōbaku.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w ówczesnej prowincji Nagato, zwanej także Chōshū, usytuowanej na zachodnim krańcu wyspy Honsiu (obecna prefektura Yamaguchi). Ojciec pochodził z rodziny Masuda, a matka - z rodziny Nagatomi. Rodzina zbiedniała, gdy ogień strawił ich dom, gdy chłopiec miał 7 lat. Cała rodzina przeniosła się wówczas do Tottori Inaba, gdzie zamieszkali w domu rodziny matki.

Od 11 roku życia chłopiec otrzymywał wykształcenie klasztorne. W wieku 15 lat wziął udział w ceremonii tonsurowej (postrzyżyn). Pod koniec okresu bycia nastolatkiem przeszedł przez poważne problemy z oczami, spowodowane prawdopodobnie nieustannym czytaniem sutr. Przez okres trzech lat był częściowo niewidomy.

Po odzyskaniu zdolności widzenia rozpoczął swoją kilkuletnią pielgrzymkę po klasztorach i świątyniach Japonii. Latem 1648 roku dotarł do klasztoru Myōshin. Słuchał także wykładów buddyjskich wygłaszanych w różnych miejscach Kioto[1].

Jako obiecujący mnich, zaczął mniej więcej w tym czasie przyciągać patronów. Pomiędzy 1648 a 1654 rokiem otrzymał kilka zaproszeń na stanowisko głównego mnicha w małych świątyniach w rejonie Kioto-Osaka. Ponieważ jednak nie był zadowolony ze swojego poziomu duchowego albo propozycje odrzucał, albo szybko rezygnował ze stanowiska[1].

Tetsugyū pragnął praktykować u mistrza chan Yinyuana Longqi, jednak jego przełożeni z Myōshin-ji nie wyrażali na to zgody; otrzymał odmowę w 1654 roku, gdy chciał się udać do Nagasaki. Później odmówiono mu także prawa do spotkania z Mu’anem Xingtao w Fukusai-ji (福済寺). W 1655 roku udało mu się jednak dostać do klasztoru Zenrin w Nagasaki. Wtedy kilka razy spotkał się z Yinyuanem, który pod koniec tego samego roku opuścił Nagasaki i udał się do Fumon-ji. Sfrustrowany odmową spotkania się z Mu’anem, Tetsugyū zdecydował się na powrót do Kioto. Wtedy to patroni Myōshin-ji zainterweniowali w jego sprawie i wkrótce był on w stanie spotkać się z Mu’anem. Mistrz Mu’an szybko wyznaczył go do pełnienia funkcji jisha (asystenta opata). Następnie wziął udział w zimowym odosobnieniu prowadzonym przez mistrza Jifeia Ruyi w Sōfuku-ji[2].

Wówczas jeszcze praktyka pod kierunkiem mistrzów szkoły ōbaku nie powodowała żadnych konsekwencji, gdyż szkoła ta nie uzyskała jeszcze niezależności instytucjonalnej i sporo było niejasności. Np. jeszcze 1659 roku Tetsugyū awansował w hierarchii Myōshin-ji. Jednak jego zaangażowanie w nowy ruch zen pogłębiało się. Regularnie odwiedzał mistrzów ōbaku w Fumon-ji, a później także i w Manpuku-ji. Brał udział w letnich i zimowych odosobnieniach i związanych z nimi rytualnych wydarzeniach. Stopniowo zaczęła narastać wrogość pomiędzy Myōshin-ji a szkołą ōbaku, szczególnie po otwarciu Manpuku-ji. W 1664 roku Tetsugyū podjął decyzję i przeszedł do nowej szkoły, co zostało formalnie przeprowadzone jesienią tego roku. Przyjął wtedy wskazania od Mu’ana, drugiego opata Manpuku-ji, na drugiej ceremonii ordynacyjnej (sandan kaie) w tym klasztorze[3].

W 1666 roku 39-letni Tetsugyū w czasie zimowego odosobnienia osiągnął satori (chiń. wu, sin.-jap. go), w chwili, gdy usłyszał dzwon świątynny o godzinie 6 rano. Napisał wiersz wyrażający jego doświadczenie i Mu’an wezwał go do Manpuku-ji po potwierdzenie oświecenia. Po sprawdzeniu jego rozumienia otrzymał najpierw miotełkę (chiń. fuzi, jap. hossu) i tym samym w 1667 roku został pierwszym spadkobiercą Dharmy mistrza Mu’ana. W 1671 roku otrzymał już formalnie szatę mnisią[3].

W 1675 roku został wyznaczony przez mistrza Mu’ana na drugiego opata klasztoru Zuishō-ji, głównego klasztoru szkoły w Edo. Tym samym był odpowiedzialny za drugą platformę ordynacyjną (jap. kaidan) szkoły po Manpuku-ji[3]

Jako najwyższy rangą mnich szkoły ōbaku w Edo, Tetsugyū musiał od czasu do czasu spotykać się z przedstawicielami bakufu. Był więc wzywany do zamku Edo przez dwóch kolejnych siogunów. W 1676 roku odbył spotkanie z Ietsuną Tokugawą. W okresie kilku miesięcy pomiędzy 1694 a 1695 rokiem wygłosił serię wykładów dla Tsunayoshiego Tokugawy w zamku Edo. Dzięki ich patronatowi założył wiele klasztorów i świątyń, które rozszerzyły finansową podstawę nowej szkoły. Uważa się, że założył lub odbudował co najmniej 20 klasztorów i świątyń[3].

Tak jak jego nauczyciel Mu’an, Tetsugyū przyczynił się do instytucjonalnego rozwoju szkoły ōbaku, zarówno poprzez rozbudowę podstaw materialnych jak i zasobów ludzkich. W chwili śmierci miał 34 spadkobierców Dharmy. Jest uważany za patriarchę linii chōshō-ha, jednej z najważniejszych linii przekazu szkoły.

Mistrz zen Tetsugyū Dōki zmarł 2 października 1700 roku.

Pierwsza liczba oznacza liczbę pokoleń mistrzów od 1 Patriarchy indyjskiego Mahakaśjapy.

Druga liczba oznacza liczbę pokoleń od 28/1 Bodhidharmy, 28 Patriarchy Indii i 1 Patriarchy Chin.

Trzecia liczba oznacza początek nowej linii przekazu w danym kraju.

  1. Był to główny klasztor szkoły w Edo. Była to w tym okresie najwyższa funkcja dostępna Japończykom
  2. Ostatni w pełni wykwalifikowany mistrz chan, który przybył z Chin

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Helen J. Baroni. Obaku Zen. Str. 77
  2. Helen J. Baroni. Obaku Zen. Str. 77, 78
  3. a b c d Helen J. Baroni. Obaku Zen. Str. 78

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Heinrich Dumoulin: Zen Buddhism: A History. Japan''. Nowy Jork: Macmillan Publishing Company, 1988, s. 509. ISBN 0-02-908250-1.
  • Helen J. Baroni: Obaku Zen. The Emergence of the Third Sect of Zen in Tokugawa Japan. Honolulu: University of Hawai'i Press, 2000, s. 280. ISBN 0-8248-2243-9.