Pani z Shalott
Pani z Shalott (ang. The Lady of Shalott) – poemat autorstwa Alfreda Tennysona z 1842 roku, nawiązujący do legend arturiańskich i powstały z inspiracji legendą o Elaine z Astolat.
Forma[edytuj | edytuj kod]
Utwór jest napisany kunsztowną strofą dziewięciowersową, rymowaną aaaabcccb[1]. Wersy są w większości czteroakcentowe.
- On either side the river lie
- Long fields of barley and of rye,
- That clothe the wold and meet the sky;
- And thro' the field the road runs by
- To many-tower'd Camelot;
- The yellow-leaved waterlily
- The green-sheathed daffodilly
- Tremble in the water chilly
- Round about Shalott.
Treść[edytuj | edytuj kod]
Poemat opisuje historię damy z zamku na wyspie Shalott. Podlega ona klątwie zmuszającej ją do bezustannego tkania zaczarowanej sieci. Nie wolno jej też wprost oglądać świata na zewnątrz, więc widzi tylko jego odbicie w lustrze.
Pewnego razu, widząc przejeżdżającego obok zamku Lancelota, zakochuje się w nim. Po raz pierwszy przestaje tkać i wygląda z zamku przez okno, co ściąga na nią śmiertelny skutek klątwy.
Opuszcza zamek znajdując łódź, na której wypisuje swoje imię, i śpiewając płynie z nurtem rzeki do Camelotu. Im bliżej celu, tym bardziej słabnie i umiera, zanim łódź dociera do zamku.
Zebrani na przystani rycerze oraz damy wraz z królem ze zdziwieniem obserwują niezwykłe zjawisko. Wszystkich ogarnia zabobonny strach, z wyjątkiem przejętego jej urodą Lancelota, który prosi Boga o zbawienie Pani z Shalott.
Wpływ[edytuj | edytuj kod]
Poemat wywarł silne wrażenie na malarzach z Bractwa Prerafaelickiego oraz ich naśladowcach przedstawiających w swych obrazach sceny z wiersza (m.in. William Holman Hunt, John William Waterhouse, Arthur Hughes, Walter Crane, Henry Meynell Rheam, William Maw Egley, John Atkinson Grimshaw). Bywają one mylone z obrazami ilustrującymi legendę o Elaine z Astolat (za element pozwalający odróżnić te dwa tematy uznaje się obecność służącego w łodzi).
Motyw ten wraz z fragmentem wiersza wykorzystała Agatha Christie jako tytuł i motto jednej ze swych powieści (Zwierciadło pęka w odłamków stos).
Kanadyjska piosenkarka Loreena McKennitt skomponowała muzykę do słów poematu, utwór trafił na jej album The Visit, wydany w roku 1991[2]. Amerykańska piosenkarka i poetka Emilie Autumn stworzyła nawiązującą do treści poematu piosenkę Shalott włączoną w jej album Opheliac (2006)[3].
Przekład[edytuj | edytuj kod]
Balladę Tennysona przełożyła na język polski Anna Bańkowska (Kwartalnik Literacki Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, R. 2, nr 1 (2016), s. 199-203)[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tennyson's Poems Summary and Analysis of "The Lady of Shalott". gradesaver.com. [dostęp 2017-01-24]. (ang.).
- ↑ Loreena McKennitt – The Visit (2016, Vinyl). [dostęp 2021-02-18].
- ↑ Emilie Autumn – Opheliac (2006, CD). [dostęp 2021-02-18].
- ↑ Alfred Tennyson, przekład Anna Bańkowska: The Lady of Shalott (Pani z Shalott).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Pani z Shalott - artykuł Marty Choińskiej w serwisie szuflada.net